محققان امنیتی یک روش جدید جاسوسی سایبری ـ فیزیکی را افشا کردهاند که نشان میدهد سنسورهای حساس در برخی ماوسهای گیمینگ میتواند از راه دور اطلاعات صوتی را با تحلیل ارتعاشات میز بازسازی کند. این تکنیک، تحت عنوان «Mic-E-Mouse»، مرزهای سنتیِ تهدیدات سایبری را جابجا کرده و ضرورت بازنگری در شیوههای حفاظت از حریم خصوصی را پررنگتر میسازد.

ایدهٔ پایه ساده اما نگرانکننده است: گفتار و صدا هنگام انتشار روی سطوح میز ارتعاشاتی بسیار ضعیف ایجاد میکنند. سنسورهای حرکتیِ دقیقِ تعبیهشده در ماوسهای مدرن این نوسانات را بهصورت دادههای حرکت ثبت میکنند. بهتنهایی دادههای خام بسیار نویزی هستند و معنای مستقیم ندارند؛ ولی با پردازش سیگنال و مدلهای یادگیری ماشینی میتوان الگوهای قابلاستخراجی از آنها بهدست آورد.
مطالعات اولیه نشان میدهد که مدلهای هوش مصنوعی قادر به تبدیل این دادهها به گفتار با دقتی معادل حدود ۴۲ تا ۶۱ درصد هستند—سطحی که ممکن است برای شنود کامل مکالمات کافی نباشد اما برای استخراج کلمات کلیدی یا اطلاعات حساس قابلتوجه است. محققان تأکید میکنند که شروع این حمله نیازمند ورود نرمافزاری به رایانه قربانی است؛ اما این نرمافزار میتواند ظاهراً بیخطر باشد (برای مثال یک بازی یا اپلیکیشن معمولی).
از نظر امنیتی، نکات مهم عبارتند از:
این تهدید، تلفیقی از ضعفهای فیزیکی و نرمافزاری است؛ بنابراین دفاع صرفاً در سطح شبکه کافی نیست.
شناسایی و نظارت بر رفتار غیرمنتظرهٔ نرمافزارها، سیاستهای سختگیرانهٔ نصب و بهروزرسانی و تحلیل لاگها میتواند ریسک را کاهش دهد.
تولیدکنندگان سختافزار باید در طراحی سنسورها و سطح دسترسی به دادههای خام بازنگری کنند تا خروجیهای پرنویز یا خام در دسترس اپلیکیشنهای سطحکاربر قرار نگیرد.
«Mic-E-Mouse» یک هشدار روشن است: دستگاههای روزمره که بهظاهر بیخطرند، میتوانند در ترکیب با پردازش پیشرفتهٔ دادهها ابزارهای جاسوسی بسازند. سازمانها و کاربران خانگی باید سیاستهای محافظتی چندلایه — شامل کنترلهای نرمافزاری، مدیریت دسترسی و آگاهیرسانی کاربران — را تقویت کنند تا از افشای اطلاعات حساس جلوگیری شود.
FAQ
آیا هر ماوسی خطرناک است؟
خیر — خطر بیشتر ماوسهای با سنسور بسیار دقیق است و صرفاً وجود ماوس به خودی خود مشکلساز نیست.آیا برای محافظت نیاز به تعویض سختافزار هست؟
نه همیشه؛ اول باید سیاستهای نصب نرمافزار، نظارت و محدودیتهای دسترسی بررسی شوند.آیا این روش شنود در دنیای واقعی استفاده شده؟
تا الان مطالعات آزمایشگاهی و پژوهشی منتشر شدهاند؛ اما این هشدار نشاندهنده ضرورت افزایش تدابیر امنیتی است.