تقریبا اواسط اردیبهشت بود که اسم یه بیماری جدید همه جا شنیده میشد؛ آبله میمونی
آبله میمونی یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات هست( کلا به بیماری هایی که از حیوانات به انسان منتقل میشه زئونوز میگن)
این بیماری از طریق ویروسی به همین نام ایجاد میشه که از خانواده آبله یا small pox هست(همون آبله ای که ریشه کن شده) و علائمش هم مثل بیماری آبله هست اما خفیف تره. البته آبله میمونی با آبله مرغان(chicken pox) تفاوت داره.
آبله میمونی اولین بار در سال 1958 کشف شد . وقتی که همه گیری های کوچکی از بیماری های آبله مانند در میمون هایی که برای تحقیقات نگهداری میشدن مشاهده شد؛ دلیل نامگذاری بیماری هم از همین جا میاد. البته بعدا ثابت شد که این ویروس بین جوندگان هم منتقل میشده اما همون نام آبله میمونی باقی موند.
اولین مورد انسانی در 1970 در یه پسر بچه 9 ماهه در آفریقای مرکزی گزارش شد و از آن زمان تا به حال جزو بیماری های اندمیک endemic منطقه هست؛ یعنی به طور دائم وجود داره (مثل سرماخوردگی که تقریبا همه جا اندمیکه)
از سال 1970، موارد انسانی آبله میمون در 11 کشور آفریقایی گزارش شده و نیجریه با بیش از 500 مورد مشکوک و بیش از 200 مورد تایید شده و نسبت مرگ و میر تقریباً 3٪ شیوع گسترده ای را تجربه کرده.
مثل هر بیماری عفونی دیگه ای که قابلیت انتقال انسان به انسان داره، این بیماری هم از طریق مسافرت ها بین کشور های مختلف به بقیه نقاط انتقال پیدا کرده و در می 2022، در چندین کشور شناسایی شده و به جایی رسید که سازمان جهانی بهداشت وضعیت اضطراری برای این بیماری اعلام کرد.
اولین مورد در ایران در 25 مرداد 1401 در یک بانوی 34 ساله در اهواز شناسایی شده و این بیمار بلافاصله قرنطینه شده
افراد مبتلا به این بیماری بثوراتی دارن که میتونه رو یا نزدیک اندام تناسلی و یا مقعد قرار داشته باشه. علاوه بر آن ، این بثورات میتونن در نواحی دیگه ای مثل دست ها، پاها، قفسه سینه و صورت و ... هم قرار داشته باشن. گاهی اوقات افراد قبل از راش های پوستی علائمی شبیه آنفلوانزا تجربه میکنن.
علائم دیگه ی این بیماری شامل :
فرد ممکنه یک یا چند علامت از علامت های ذکر شده رو داشته باشه.
برای بعضی از افراد با علائم سرماخوردگی شروع میشه و برای بعضی دیگه با بثورات پوستی
دوره کمون یا فاصله زمانی بین وقتی که فرد با ویروس مواجهه پیدا کرده و علائم بیماری در آن ظاهر شده معمولا 6 تا 13 روز هست اما میتونه 5 تا 21 روز هم باشه
اگه فرد علائم شبیه آنفلوانزا داشته باشه، 1 تا 4 روز بعد دچار بثورات میشه.
آبله میمونی میتونه از طریق تماس مستقیم و اغلب پوست به پوست به افراد دیگه سرایت کنه. این تماس میتونه با بثورات یا مایعات بدن فرد مبتلا باشه. بنابراین آبله میمونی از طریق رابطه جنسی، تماس دهان به دهان و تماس دهان به پوست هم منتقل میشه.
همچنین آبله میمونی میتونه از طریق تماس با مواد و اشیای آلوده که در تماس با ترشحات عفونی بیماران بودن منتقل بشه. مثل لباس و ملافه آلوده
انتقال از حیوان به انسان (زئونوز) می تونه از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده رخ بده. همچنین ممکن است این انتقال از طریق خراشیده شدن یا گاز گرفتن توسط حیوان یا یا خوردن گوشت حیوان آلوده اتفاق بیفته.
فرد مبتلا میتونه از زمان شروع علائم تا زمان بهبود کامل بثورات، بیماری رو منتقل کنه.
بیماری در دوران بارداری از طریق جفت به جنین منتقل میشه
طبق گفته CDC ، در حال حاضر واکسن آبله میمونی در برای افراد در معرض خطر توصیه میشه(مثل کارکنان آزمایشگاه). این واکسن 2 دوز داره که بعد از 14 روز از دوز دوم ایمنی در فرد حاصل میشه و حدود 4 هفته طول میکشه تا این ایمنی به حداکثر برسه.
درمان اختصاصی برای آبله میمونی وجود نداره اما از آنجایی که این بیماری با آبله شباهت داره، از داروهای ضد ویروسی برای درمان استفاده میشه. دوره بیماری آبله میمونی 2 تا 4 هفته هست.
اگر سوالی در مورد بیماری دارین میتونین توی بخش نظرات بپرسین :)))
منابع :
