این مقاله سعی دارد چگونگی مدیریت و پیشبرد حرکت شرکتهای تولید کننده به سمت Industry 4.0 را در مسیر منحصر به خود و رو به جلو تشریح نماید.
فعالیتهای سطح شرکت و کارخانه میبایست در یک روند پیوسته و مداوم ادغام شوند. این فرآیند به موازات ارزیابی پلنتها و همچنین پیرو آن شرح استقرار اقدامات، عملیاتی شود. ارزیابی نتایج کلیه پلنتهای مورد نظر در صورتیکه اعتبارسنجی اهداف استراتژیک تعریف شده باشد، تجمیع و مقایسه شوند. با توجه به تعدد، میتوان نقشه راههای مربوط به واحدهای تجاری مشخص و یا کل شرکت را یکی نمود. راهکارهای پیچیده بر اساس قابلیت تعمیم و مقیاس پذیری ارزیابی شوند. این امر تعریف استاندارد جامع و ابزارهای مبتنی بر پروژههای آزمایشی را امکان پذیر مینماید. سامانههای مرکزی، راهکارها و خدمات مورد نیاز میتوانند در سطح شرکت توسعه داده شوند یا خریداری شوند و در اختیار پلنتها قرار گیرند. بانک برنامههای کاربردی و فناوری که در مرحله اول ایجاد شدهاند، اکنون میتوانند غنی شوند.
فرآیند تحول دیجیتال باید بهطور همزمان در کل واحدهای تجاری و کارخانهها گسترش یابد. البته منظور از این موضوع برنامه ریزی و انجام ارزیابیهای مضاعف است. چنین مواردی میتواند برای بررسی وضع موجود پلنتها با اقدامات و انحراف قابل ملاحظه مناسب باشد و از این طریق کل طیف نواحی شرکت را در نظر بگیرد. علاوه بر این، برای پیشبرد فعالیتها میبایست پلنتهایی که قبلاً ارزیابی شدهاند بصورت پیاپی مورد ارزیابی و پیگیری قرار گیرند. برای سازمانهای با مقیاس بزرگ، آموزش مشاوران داخلی میتواند روش استفاده از شاخص بلوغ Industry 4.0 را سهل و ارزیابیها را عملیاتی نماید. از طرف دیگر، باید بهطور مداوم سازمان دیجیتالی که در مرحله اول معرفی شد، گسترش یابد. همه پلنتها میبایست در ساختار قرار گیرند و امکان نظارت و پشتیبانی از بالا به پایین و همچنین دریافت پیشنهادات و بازخوردها از پایین به بالا فراهم شود.
شکل 13 نمونه ای از نقشه راه تلفیقی در سطح شرکتها را نشان میدهد. در این نقشه راه اقدامات مربوط به پلنتهای متعدد و در فرآیندهای مختلف ارائه شده. با رعایت اقدامات هدایتگر هر مرحله، پیشرفت یکنواخت در طی مراحل توسعه، مبتنی بر خلق ارزش در سطح شرکت پشتیبانی خواهد شد. این پیشرفت باید بهطور دقیق توسط مشاورین دیجیتال سازی شرکت و یا بر اساس تقسیم بندی سازمانی شرکت بررسی شود. برای سازمانهای بزرگ مقیاس، میتوان از این مشاوران را برای انجام ارزیابی بلوغ Industry 4.0 در پلنتهای دیگر نیز مشاوره دریافت نمود.
پروفایل اقدامات دقیق و استاندارد برای هر یک از موارد پیشنهادی در نقشه راه تلفیقی ارائه شده. این اقدامات استاندارد میتواند توسط بخشها و پلنتهای مختلف انتخاب و اجرا شوند و مطابق با نیازهای خاص آنها باشد. در شکل 14 یک نمونه مناسب برای یکپارچه سازی ماشینها با MES آورده شده که بهعنوان پروفایل اقدامات این حوزه میباشند و همچنین در نقشه راه تلفیقی نیز دیده میشوند.
در سطح شرکتی، نقشهها و فعالیتها در یک فرآیند پیوسته ادغام میشوند. ضمن اینکه نیازهای خاص هر پلنت را جمع آوری میکنید، سامانههای مرکزی، راهکارها و خدمات میتوانند در سطح شرکتها توسعه داده یا خریداری شوند و به پلنتها ارائه شوند. بهطور همزمان، ارزیابیهای بیشتر و گسترش سازمان دیجیتال (مرحله 1) به کل شرکت هماهنگی مستمر را در حین انجام فعالیت ها تضمین میکند.
آنچه باید برای پیشرفت در مسیر تحول دیجیتال ضروری است، این است که میبایست اقدامات مشخصی در پروژههای مربوطه اجرا شوند. این از یک طرف به پلنتهای ارزیابی شدهای اشاره دارد که فعالیتها را میتوان بلافاصله پس از تعیین نقشه راه در آنها شروع کرد و از طرف دیگر اینکه استقرار با سنجه های استاندارد در سراسر شرکت، توسعه یکنواخت را تضمین میکند. بر این اساس، مرحله چهارم پس از مرحله دوم شروع و به موازات مرحله سوم حرکت میکند، ابزارها و خدمات استانداردی که از قبل تعریف شدهاند در این مرحله عملیاتی میشوند.
برای اطمینان از تحول موثر دیجیتال، یک مدیر بومی سازی دیجیتال برای هر پلنت تعریف می شود (مرحله 1). ابزارهای استاندارد پیاده سازی شده و در هر زمان ممکن از خدمات مرکزی بهره مند میشوند. آنها به تناسب نیازهای خاص ارزیابی میشوند و در صورت لزوم تعدیل میشوند. مدیریت پروژه بر چابکی تکیه دارد و با آموزش تعداد زیادی مشاور داخلی میتواند پشتیبانی شود، البته این مشاوران بهعنوان سفیر تحول دیجیتال نیز فعالیت میکنند. به موازات استقرار ، انتخاب و اعتبار سنجی راهکارهای فناوری انجام میشود. ( مرحله 3).
شرط اساسی موفقیت، اعطا اقتدار و منابع کافی به مدیران بومی سازی دیجیتال است. در کنار اختصاص وظایف گوناگون به کارمندان مرتبط، حمایت مالی قابل قبول و پشتیبانی از تصمیمات نیز لازم است. علاوه بر این، در این مرحله باید به اهمیت راهکارهای استاندارد تأکید شود. همچنان که آنها برای تراز شرکت مهم هستند، اجرای مداوم آنها در سایه تلاش عمومی برای توسعه و برنامه ریزی اقدامات، اثرات هم افزایی قابل توجهی در سطح پلنت ایجاد میکند. همچنین در صورت وجود راهکارها و فرآیندهای اداری مصوب میتوان استقرار و پیرو آن کل روند تحول دیجیتال را تسریع کرد.
شروع پروژههای خاص ابتدا نیاز به محاسبه روند تجاری دارند. در حین اجرا، یک روش ترکیبی شامل خلق ارزش چابک با هدف گذاری اهداف بلند مدت دنبال میشود، ( مرحله 2.2). در عین حال که دائماً دستیابی به هدف و مقیاس گذاری پتانسیلها ارزیابی میشود ، پروژهها باید نقاط ضعف عملیاتی خاص هر پلنت را مورد بررسی و بهبود قرار دهند. در عمل این به معنای افزایش پیوسته شاخص کارآیی تجهیزات )OEE( بوسیله تجزیه و تحلیل علت ضایعات و توقفهای کوچک و پیرو آن دریافتن اقدامات بهبود دهنده است. بهبود ثبات فرآیند ممکن است بصورت مستقیم با تبادل خودکار دادهها و شفافیت محقق شود ( بهعنوان مثال در مورد ردیابی مواد ، انتقال دستور العملها ، پارامترهای فرآیند به PLC و پروتکلهای کاهش خرابی). در دراز مدت درک درست از علت خطا باعث افزایش سرعت عکس العمل و توانایی سیستم میشود در واقع نگهداری پیش بین یا حتی پیشگیرانه را ممکن می سازد.
مدیران بومی سازی دیجیتال، تحول دیجیتال را در سطح کارخانه سازمان دهی میکنند. آنها بوسیله نقشه راه جداگانهای هدایت میشوند و به اقدامات پشتیبانی که در سطح شرکت ارائه میشود ، اعتماد میکنند. به منظور استقرار موفقیت آمیز و کارآمد Industry 4.0 میتوان از ابزارها و خدمات استاندارد استفاده نمود یا با آنها مطابقت داد.
شرکتهای تولید کننده با تحولات گسترده روبرو هستند. برای زنده ماندن در یک محیط رقابتی پویا و مواجهه با رشد انتظارات مشتری و از سویی افزایش رقبای جهانی، شرکتها باید بهطور همزمان کارایی و چابکی خود را افزایش دهند. تحول دیجیتال پتانسیلهای عظیمی را در رابطه با بهبود یا ایمن سازی نقاط ضعف تولید به وجود میآورد، از جمله افت شاخص کارآیی تجهیزات )OEE(، ضایعات گسترده، یا خرابی های طولانی ، مقررات نظارتی و خواسته مشتری در کیفیت، تولید مستندات و یا قابلیت ردیابی محصول حتی مهمتر و فراتر از آن ، صرفه جویی در هزینههای کوتاه مدت و افزایش بهره وری و پیشرفت در مسیر توسعه Industry 4.0 برای حفظ رقابت در دراز مدت . تجربه نشان داده اكثر شركتها به این موارد آگاه هستند اما در عمل برای ایجاد تغییر و تحول مشکل دارند. غالباً راهکارهای ایزوله و نمونههای از قبل آماده و آزمایش شده را استفاده میکنند ، اما پیوستگی مسیر توسعه و هماهنگی کلی فعالیتها از دست میرود. علاوه بر این عمده تمرکز بر فناوری است در حالی که میبایست بهطور همزمان به تغییرات لازم فرهنگی و سازمانی توجه شود. تحول موفقیت آمیز میبایست بر اساس دیدگاهی جامع و توسعه یکنواخت و چابک در همه ابعاد شرکت صورت گیرد. رویکرد هوشمندانه اینگونه است که تلفیق قواعد و پشتیبانی در سطح شرکت از بالا به پایین و ارایه مشخصات و اجرا در سطح پلنت از پایین به بالا رخ دهد. برای شروع یک چارچوب و دوره استراتژیک پایدار، پلنتها بهطور خاص باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. شاخص بلوغ Industry 4.0 یک روش استاندارد برای بررسی تفضیلی شرایط موجود و همچنین برای اهداف خاص تجزیه و تحلیل نتایج جمع بندی شده ارائه میدهد. بر این اساس میتوان در یک نقشه راه سازگار که با هدف بستن کارهای ناتمام و سپس پیشبرد یکنواخت پلنت به سمت مراحل بالاتر بلوغ Industry 4.0 است فعالیتهای لازم را تعریف و تدوین نمود. فعالیتهای تدوین شده باید در سطح شرکتی برنامه ریزی شوند و در سراسر شرکت با تمرکز ویژه بر شرایط خاص هر کارخانه استقرار یابند.
واژه نامه
1 راندمان کلی تجهیزات Overall equipment effectiveness (OEE)
2 شناسه منحصر به فرد محصول یا کد جهانی محصول Stock Keeping Unit (SKU)
3 شاخص کلیدی عملکرد Key Performance Indicator (KPI)
4 سیستم اجرایی ساخت Manufacturing Execution System (MES)
5 اینترنت اشیا Internet of things (IoT)
6 اثبات مفهوم Proof of Concept (PoC)
منابع
· Bundesministerium für Bildung und Forschung BMBF (2013): Implementation recommendations for the future project Industry 4.0
· DB Research (2018): Deutschland-Monitor Industry 4.0 - Digitization alleviates demographic burdens
· Schuh, G.; Andert, R.: Gausemeler, J.; ten Hompel, M.; Wahlster, W. (eds.) (2017a): Industry 4.0 Maturity Index: Managing the Digital Transformation of Companies (acatech STUDY)
· Singapore Economic Development Board EDB (2017): Singapore Smart Industry Readiness Index
پایان
