شاید اولین تعبیری که در خصوص داوطلبان تحصیل مجدد در مقطع دکتری به ذهن خطور می کند، چنین باشد: جویندگان علمی که سقفی بر آرزوهایشان نیست... هدف مقطع دکتری در طول دوره ای 3 تا 5 ساله،به طور مشخص تربیت مدرس و محقق است و از این رو بیشترین تأکید بر خلاقیت، قدرت تحلیل علمی و تسلط بر روش های تحقیق می باشد. البته که افزایش مهارت های سخنوری با توجه به ارائه کنفرانس و مهارت مدیریتی در کارهای پژوهشی و تیمی نیز، حائز اهمیت است.
چنانچه شما نیز خواستار چشیدن طعم دوباره این دوره هستید، لازم است در کنار اطلاع از کلیه شرایط ثبت نام آزمون دکتری، به ضوابط ویژه تحصیل مجدد در مقطع دکتری نیز واقف باشید که به طور جامع در این مقاله به آن پرداخته ایم.
قانون پرداخت شهریه برای تحصیل مجدد در دانشگاه های روزانه، بر اساس تصمیم کمیسیون موارد خاص دانشگاه ها خواهد بود.
برای آنان که دل در گرو دانش دارند، دکتری می تواند یک چالش هیجان انگیز و متفاوت باشد. زیرا پایه های این مقطع بر مبنای تحقیق و پژوهش بنا شده و دانشجویانی که مطالعه و عطش یادگیری را نقطه قوت خود می دانند، با آغوشی باز به استقبال این ماجراجویی خواهند رفت. اما کمی واقع گرایی هم لازم است. بیایید روراست باشیم؛ بسیاری از متقاضیان، بدون توجه به واقعیت بازار کار و عدم تطابق صنعت با فضای آکادمیک در ایران، کورکورانه در نظام آموزشی پیش می روند. چیزی که از آن به عنوان آفت مدرک گرایی یاد می شود.
متاسفانه یا خوشبختانه، میل به رقابت و کمال گرایی، ارثیه دوران تحصیل است. گاهی برای ارتقای موقعیت شغلی، امکان مهاجرت، دریافت کمک هزینه یا فاند برای پروژه های تحقیقاتی، شبکه سازی یا به تعبیر دیگر، ملاقات و همکاری با متخصصان و پژوهشگران در حرفه خود، تحصیلات تکمیلی در مقطع دکتری را برمی گزینیم. و یا خیلی ساده تر، برای فرار از سربازی تا جای ممکن یا حتی یدک کشیدن یک پیشوند دکتر، که قطعا شأن اجتماعی خوبی هم به همراه دارد.
اما در نهایت، گمان می کنم دیگر همه ما در این برهه از زمان به این نتیجه رسیده ایم که زندگی کوتاه تر از آن است که بخواهیم بی گدار به آب بزنیم و منابع ارزشمندمان را در مسیری نادرست، صرف کنیم. پس اگر تحصیل مجدد در مقطع دکتری گزینه ایست که روی میز دارید، مطمئن شوید که این هدف را بر مبنای علاقه شخصی خود برگزیده اید. به کام دل زیستن، شهد نوشینی ست که منافاتی با برنامه ریزی هوشمندانه ندارد.
حالا که روی تلخ و شیرین های این چشم انداز به توافق رسیدیم، بهتر است چگونگی راه را بررسی کنیم.
اگر جزو آن دسته از داوطلبان هستید که یکبار نوشیدن از چشمه دکتری، شما را سیراب نکرده و یا تمایل دارید که در دانشگاه/ رشته بهتری به ادامه تحصیل بپردازید، باید پیش از انصراف از دانشگاه/ رشته فعلی خود و ثبت نام دوباره در این آزمون، نگاه ویژه ای به شروط لازم برای تحصیل مجدد در این مقطع داشته و با اشراف کافی و دیدی روشن، گام های بعدی خود را بردارید.
خوشبختانه نام نویسی و شركت مجدد در اين آزمون برای فارغ التحصيلان مقطع دكتری تخصصی، در صورت فراغت از تحصيل تا پايان نيمسال اول سال تحصيلی جاری (1401-1402) بلامانع است، که به فال نیک می گیریم.
نکته: فارغ التحصيلان دكتری حرفه ای(به جز كارشناسی ارشد پيوسته، دكتری عمومی دامپزشكی و دكتری پزشكی)، که معدل آنان کمتر از 14.00 می باشد، حق ثبت نام و شرکت در آزمون دکتری را ندارند.
دارندگان مدرک دكتری عمومی و يا متقاضیان مشغول به تحصیل در سال آخر مقطع دكتری عمومی (با شرط فارغ التحصيلی حداكثر تا تاريخ 1402/6/31) كه مدرک آنان مورد تاييد شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم-تحقيقات و فناوری و يا وزارت بهداشت-درمان و آموزش پزشكی می باشد، امکان شرکت و ثبت نام آزمون دکتری سراسری را دارند.
توجه: در حال حاضر برای متقاضیانی که در نوبت روزانه مقطع دکتری تخصصی مشغول به تحصیل هستند (به غیر از پذیرفته شدگان سال گذشته)،تنها در صورت انصراف تا پایان زمان ثبت نام آزمون دکتری، امکان شرکت و تحصیل مجدد در همان مقطع فراهم است.
دانشگاه آزاد اسلامیدر سال 1402 نيز همانند سال گذشته، آزمون مجزايی ندارد و علاقه مندان به تحصيل در اين دانشگاه لازم است در آزمون دکتری سازمان سنجش آموزش كشور ثبت نام نمايند. با توجه به شهریه پرداز بودن کلیه رشته ها و مقاطع مختلف در دانشگاه های آزاد اسلامی، لذا تحصیل مجدد در یک مقطع و یا مقاطع پیشین، منعی نداشته و داوطلبان می توانند برای شرکت مجدد در آزمون دکتری، اقدام نمایند. برای اطالاعات بیشتر در این خصوص، می توانید مقاله ثبت نام آزمون دکتری دانشگاه آزاد را مطالعه نمایید.
به عبارت ديگر، داوطلبانی كه يكباربا استفاده از سهميه در دوره های غيرروزانه پذيرفته شده اند، در صورت انصراف می توانند حداكثر تا يكبار ديگر برای پذيرش در رشته های دوره های روزانه و غيرروزانه از اين سهميه استفاده كنند. در نتیجه با توجه به موارد فوق، داوطلبان آزمون سال 1402 كه دارای قبولی در آزمون های سال 1401 و يا قبل از آن در دوره روزانه می باشند، يا حداقل دو بار در دوره های غيرروزانه پذيرفته شده اند و يا در رشته قبولی دوره غيرروزانه فارغ التحصيل شده اند، امكان استفاده مجدد از سهميه ايثارگران را ندارند.
با توجه به تمام وقت بودن تحصيل در مقطع دكتری، داوطلبان شاغل در وزارتخانه ها، سازمان ها و نهادهای دولتی بايد قبل از ثبت نام، موافقت محل كارخود را مبنی بر ادامه تحصيل دریافت نمایند.
نظر به تغییر قوانین و امکان تحصیل دوباره در دانشگاه های سراسری نوبت روزانه، بدون پرداخت شهریه،مبلغی از متقاضیان از این بابت دریافت نمی گردد. اما جهت اطلاع از ميزان شهريه دوره های غير روزانه (شهريه پرداز) ازجمله دوره های نوبت دوم (شبانه)، مشترک، پرديس خودگردان، دانشگاه آزاد اسلامی، دوره های غیرانتفاعی، پيام نور و ساير شرايط و ضوابط مقطع دكتری، می توانید به درگاه اطلاع رسانی وزارت علوم، تحقيقات و فناوری، دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و سایت های مرتبط دانشگاهی مراجعه نمایید.
مطابق رأی 1144 در سال 1396 از سوی هیات عمومی دیوان عدالت اداری در پی طرح شکایتی از جانب برخی از متقاضیان مبنی بر عدم امکان تحصیل رایگان مجدد برای آن دسته از داوطلبان که پیش از این در دوره های روزانه دانشگاه های دولتی ثبت نام کرده اند، مصوب شد تا فارغ التحصیلانی که قصد تحصیل مجدد در دوره روزانه همان مقطع یا مقاطع قبلی را دارند، ملزم به پرداخت شهریه دوره شبانه نبوده و می توانند به صورت رایگان به تحصیل مجدد بپردازند.
فارغ التحصيلان و دانشجويان رشته های گروه پزشكی که خواستار شركت مجدد در آزمون مقطع دکتری هستند، قبل از اقدام به ثبت نام بايد توجه داشته باشند كه از لحاظ طرح تعهد خدمتبه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، وضعيت خود را مشخص نموده و از نظر وزارت مذكور، منعی برای ثبت نام و شركت در آزمون و یا در صورت قبولی، ممانعتی برای ادامه تحصيل نداشته باشند. در نتیجه توجه به موارد زیر، الزامیاست:
با توجه به متفاوت بودن برخی از ضوابط تحصیل برای برادران با در نظر گرفتن شرایط نظام وظیفه آنان، مطابق دفترچه راهنمای ثبت نام و شرکت در آزمون ورودی دکتری سال 1402، مشمولان فارغ التحصيل مقطع دكتری تخصصی ناپيوسته (Ph.D) مجاز به شركت مجدد در اين آزمون نبوده و امکان تحصیل دوباره در این مقطع، برای این دسته از داوطلبان میسر نمی باشد.
