یکی از انواع مدارک تحصیلی، گواهی موقت کارشناسی می باشد که پس از اتمام دوره لیسانس و سپری کردن واحدهای مربوطه، از سوی دانشگاه صادر می گردد. فارغ التحصیلان با استفاده از این سند می توانند به تحصیل در مقاطع بالاتر ادامه داده و یا برای کاریابی و استخدام در نهادهای دولتی و خصوصی اقدام نمایند.
فرآیند ثبت درخواست، شرایط مورد نیاز و مدارک لازم جهت دریافت گواهی موقت کارشناسی از جمله سوالاتی ست که اکثر دانش آموختگان با آن مواجه می شوند. از همین رو، سعی شده تا به طور کامل و جامع، کلیه نیازهای متقاضیان در این مقاله پاسخ داده شود.
به طور معمول، گواهی موقت کارشناسی، فاقد ارزش ترجمه می باشد.
پس از پایان هر مقطع تحصیلی در ایران، مدرکی به عنوان گواهی موقت برای دانش آموختگان صادر می گردد تا در صورت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر و یا استخدام، وقفه ای در مراحل مربوطه ایجاد نشود. گواهی موقت کارشناسی در واقع مدرکی غیررسمی و نشان دهنده اتمام دوره لیسانس و گذراندن کلیه واحدهای درسی مورد نیاز از جانب فارغ التحصیل می باشد. بسیاری از دانشگاه ها عبارت "ارزش ترجمه ندارد" را روی این گواهی درج می کنند که به منزله عدم قبولی مدرک مذکور از سوی دانشگاه ها و یا شرکت های خارجی ست، در نتیجه چنانچه قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارید و یا برای مهاجرت کاری، نیازمند ترجمه مدارک تحصیلی خود هستید، لازم است توجه داشته باشید که گواهی موقت در اکثر مواقع فاقد اعتبار بوده و صرفا در داخل ایران و تا زمان صدور دانشنامه (مدرک اصلی)کارایی دارد.
با توجه به آنچه پیش از این مطرح شد، گواهی موقت کارشناسییک مدرک غیررسمی و فاقد ارزش ترجمه می باشد. به عبارت دیگر، آن دسته از فارغ التحصیلانی که شرایط دریافت دانشنامه را بنا به دلایلی مانند: تعهد خدمت سربازی، بدهی به صندوق رفاه دانشجویی و... ندارند، تا زمان صدور مدرک اصلی می توانند از گواهی موقت برای پیگیری امور خود استفاده نمایند.
حال آنکه دانشنامه یا همان مدرک اصلی،حاوی اطلاعاتی از جمله رشته و مقطع تحصیلی، تعداد واحدهای گذرانده شده، تاریخ دقیق فارغ التحصیلی و اخذ مدرک، معدل کل دانش آموخته و... می باشد که در واقع معتبرترین سند دانشگاهی محسوب می گردد و برای کارهای مهاجرتی نیاز است که این برگه رسمی، ترجمه و ارسال شود.
یکی از شروط مهم برای دریافت گواهی موقت کارشناسی در کلیه دانشگاه های ایران، حداقل معدل کل 12 می باشد. همچنین در صورت مشروط شدن دانشجو بیش از حد مجازو یا سنوات اضافه که برای مقطع کارشناسی ناپیوسته حداکثر 3 سال و کارشناسی پیوسته 5 سال می باشد، گواهی موقت کارشناسی برای متقاضی صادر نمی گردد.
در مورد اول، دانشجویان دانشگاه های سراسری (نوبت روزانه) می توانند حداکثر طی دو نیمسال تحصیلی، با گذراندن مجدد تعدادی از دروس دوره و البته با پرداخت هزینه ای معادل شهریه نوبت دوم (شبانه) به جبران میانگین معدل کل خود بپردازند. در صورتی که این دسته از دانشجویان پس از دو نیمسال تحصیلی، موفق به جبران میانگین کل نشوند، تنها می توانند گواهینامه گذراندن واحدهای درسی دوره و ریز نمرات را دریافت کنند.
کلیه فارغ التحصیلان زن به استثنای افراد بورسیه، متعهدین خدمت به آموزش و پرورش، قوه قضائیه و سایر ارگان ها و نهادهای دولتی می توانند پس از پایان تحصیلات خود در دوره لیسانس، جهت صدور گواهی موقت کارشناسی، از طریق سامانه های مربوط به واحد دانشگاهی خود و یا به صورت حضوری اقدام نمایند.
فارغ التحصیلان مرد در صورتی که مشمول خدمت نظام وظیفه باشند، پس از اتمام کلیه مراحل فراغت از تحصیل، از سوی دانشکده (اداره مشمولین دانشگاه) به حوزه نظام وظیفه معرفی خواهند شد. برای دانش آموختگان مرد غیرمشمول، در صورت داشتن یکی از مدارکی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، گواهی موقت کارشناسی صادر می گردد.
نکته: لازم به ذکر است که کلیه دانش آموختگان (زن و مرد) بورسیه، متعهدین خدمت به آموزش و پرورش، قوه قضائیه و سایر ارگان ها هیچگونه مدرکی به صورت شخصی دریافت نمی کنند و پس از اعلام فراغت از تحصیل، گواهینامه موقت پایان تحصیلات (تاییدیه تحصیلی) به سازمان مربوطه ارسال خواهد شد. بدیهی است تحویل هرگونه مدرک تحصیلی برای اینگونه افراد، منوط به پایان مدت تعهد خدمت آموزش رایگان و اتمام دوره متعهد شده آن ها به آن سازمان و ارائه نامه از ارگان مربوطه مبنی بر بلامانع بودن تحویل مدرک می باشد.
در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، پس از بررسی پرونده و نبود نقصی در مدارک و شرایط احراز، گواهی موقت کارشناسی برای فارغ التحصیلان صادر می گردد. تحویل گواهی به خود فرد دانش آموخته و یا کسانی که از وی وکالت نامه رسمی و محضری داشته باشند، پس از تسویه حساب کاملبا دانشگاه امکان پذیر است. گواهینامه موقت مشمولین نظام وظیفه نیز صادر شده و تحویل آن با توجه به شرایط بخشنامه نظام وظیفه و مدارکی که در قسمت بعدی این مقاله به آن می پردازیم، خواهد بود.
گفتنی است دانشجویانی که در پایان دوره تحصیلی و پس از گذراندن کلیه دروس دوره، موفق به اخذ معدل کل حداقل 12نشوند، مدرک فارغ التحصیلی دریافت نمی کنند و به درخواست دانشجو و بعد از انجام مراحل تسویه حساب، ریزنمرات دروسگذرانده شده از طرف معاونت آموزشی واحد صادر خواهد شد. دانشجویانی که دارای شرایط فوق باشند و تمایل به دریافت مدرک دارند با مراجعه به اداره آموزش دانشکده مربوطه می توانند درصورت داشتن شرایط لازم با اخذ ماده 47 نیمسال جبرانی و در صورت کسب حداقل معدل کل 12، مدرک فارغ التحصیلی خود را دریافت نمایند.
پس از صدور گواهی موقت کارشناسی و طی زمان مورد نیاز، اقدامات لازم برای تایید و دریافت دانشنامه (مدرک اصلی) قابل پیگیری خواهد بود. توجه شود که برای دریافت دانشنامه، ارائه اصل گواهینامه موقت الزامی است.
توجه: ارسال تاییدیه تحصیلی و ریزنمراتفقط از طریق دبیرخانه دانشگاه امکان پذیر بوده و تحویل به شخص فارغ التحصیل امکان پذیر نمی باشد.
به طور کلی مدارک لازم و اقداماتی که برای دریافت گواهی موقت کارشناسی باید صورت گیرد، در بیشتر دانشگاه های کشور یکسان بوده و به شرح زیر می باشد:
برادرانی که تحصیلات خود را در مقطع لیسانس به پایان رسانده اند، در صورت داشتن یکی از مدارک زیر می توانند برای دریافت گواهی موقت کارشناسی خود اقدام نمایند:
توجه: برای آن دسته از دانش آموختگان مرد که دارای کارت پایان خدمت، معافیت از وظیفه، نامه اعزام به سربازی، گواهی اشتغال از مقطع بالاتر و... نیستند، نامه نظام وظیفه صادر می شود.
بسیاری از دانشگاه های دولتی، پیام نور و غیرانتفاعی که تحت پوشش خدمات الکترونیک سامانه گلستان به آدرسosreg.pnu.ac.ir قرار دارند، این امکان را برای دانشجویان خود فراهم نمونده اند تا به صورت غیرحضوری و از طریق پیشخوان خدمت این درگاه، امور مربوط به فارغ التحصیلی و ثبت درخواست گواهی موقت کارشناسی را پیگیری نمایند، که در ادامه به معرفی این مراحل خواهیم پرداخت.
در سال های اخیر، کلیه مراحل مربوط به فارغ التحصیلی و صدور گواهی موقت کارشناسی دانشگاه های آزاد به طور غیرحضوری و از طریق سامانه آموزشیار به نشانی edu.iau.ac.ir قابل پیگیری بوده و گام های لازم جهت ثبت درخواست مربوطه به شرح زیر می باشد:
لازم به ذکر است که کلیه مراحل فوق به صورت حضوری نیز قابل بررسی بوده و متقاضیان می توانند از قسمت آموزش دانشگاه خود، درخواست مذکور را پیگیری نمایند.
فارغ التحصیلان دانشگاه های علمی و کاربردی می توانند از طریق سامانه هم آوا جهت درخواست گواهی موقت کارشناسی خود اقدام نمایند. مراحل ورود به سایت هم آوا و ثبت درخواست به شرح زیر می باشد:
پروسه صدور گواهی موقت کارشناسی به این صورت است که پس از ثبت درخواست مربوطه از طرف دانشجو و تسویه حساب با دانشگاه، به صورت حضوری یا غیرحضوری (سامانه های مربوطه)، در ابتدا باید مدیریت بخش آموزش، فرآیند خواسته شده را تایید کرده و دبیرخانه به ثبت آن اقدام نماید. سپس پرونده به مسئول اداری ارجاع داده شده و به منظور بررسی مدارک، به کارشناس مربوطه ارسال می گردد. در نهایت پس از بررسی و تایید مدارک توسط کارشناس، گواهی موقت کارشناسی صادر شده و بعد از امضا توسط مسئولین دانشگاه و ثبت در دبیرخانه، به فارغ التحصیل تحویل داده خواهد شد.
به طور کلی و با در نظر گرفتن روند اداری دانشگاه های مختلف، گواهی موقت کارشناسی معمولا در بازه زمانی 1 تا 3 ماهبعد از اتمام مراحل تسویه حساب و ثبت درخواست، صادر می شود. چنانچه در طول این مدت، فارغ التحصیلان نیاز به ارائه مدرک به ارگان و نهادی خاص را داشته باشند، گواهی فراغت از تحصیل آنان به سازمان مربوطه ارسال می گردد.
اعتبار گواهی موقت کارشناسی صادرشده از سوی کلیه دانشگاه های کشور تا زمان دریافت دانشنامه یا همان مدرک اصلی تحصیلی می باشد. در این بین، متقاضیان می توانند برای استخدام در ارگان های دولتی و خصوصی و یا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، از گواهی نامه موقت خود استفاده نمایند. لازم به ذکر است که این سند تنها در داخل کشور و برای موارد فوق، معتبر بوده و جهت ترجمه، فاقد ارزش علمی می باشد.
