نام: نیاز
محصول: ایران-۱۳۷۰
کارگردان: علیرضا داودنژاد
نیاز بهترین فیلم داودنژاد؛ اثری کوچک، ساده و کممدعا که عمیقترین مفاهیم انسانی همچون ایثار و فداکاری مکتب امام حسین(ع) را در قالب فرمی موجز و ساده ـــ امّا میبایست در نظر داشت که سادگی پس از پیچیدگی میآید ــ عرضه میکند.
در زمانهای که ساخت آثاری تحت تأثیر نئورئالیسم ایتالیا مد بود و پسند جشنوارههای داخلی و خارجی، داودنژاد اثری همچون نیاز را خلق کرد که به تعبیر شهید آوینی:
«زیبایی فیلم نیاز در سادگی آن است و سادگی در این روزگاری که پیچیدگی و ابهام را به مثابه صفت ذاتی میستایند، تا حد تقدیس عظمت مییابد.»
سوژهٔ نیاز طبقهٔ محروم و مستضعف جامعه ایران پس از اصلاحات است. داستان پسری که پدر کارگرش را از دست داده؛ پدری که ظاهرن برای نجات کارگری دیگر دست به فداکاری و زد و سرانجام در زیر آوار فوت کرد. او هماکنون با مادرش تنها زندگی میکند و از وضع معیشتی-اقتصادی مطلوبی هم برخوردار نیستند. به این دلیل پسر نوجوان راهی را انتخاب میکند که در آن درس خواندن و نوجوانی کردن معنایی ندارد؛ او برای بقای خود و مادرش مجبور به کار میشود. او وارد دنیایی میشود که برای پیشرفت یا حتی کسب یک شغل ساده در یک چاپخانه نیز باید دست به رقابت زد. دنیایی که انسانهایی با نیت خیر حتی برای ما در وهلهٔ اول به دلیل این رقابت، پلید به نظر میآیند. امّا علی داستان ما با ادامه دادن راه پدر دست به ایثار میزند. ازخودگذشتگی که ریشه در فرهنگ ملی-مذهبی ما دارد.
نیاز یک فیلم مذهبی است که میکوشد تا پیام نهضت کربلا را به وجهی امروزی ارائه کند.
