نامه یک زن کارآفرین ایرانی به ایوانکا ترامپ در اعتراض به نقض آشکار حقوق زنان ایران و افزایش تبعیض بر اثر تحریمهای اقتصادی آمریکا
تحریم به مثابه جنگ خاموش است. «جنگ اقتصادی» بر خلاف جنگ فیزیکی به دنبال تخریب بنادر و مرزهای کشوری نیست بلکه با هدف از بین بردن ثبات اقتصادی و مالی دولتها و افزایش هزینههای صادرات و واردات توسط بازیگران غیر دولتی صورت میگیرد.
«تروریسم اقتصادی» در کنار عدم انطباق با هیچ یک از موازین حقوق بین الملل به تخریب وضعیت کلی حقوق بشر در کشورها میپردازد و با تحمیل فشار بر تجارت و بازرگانی سطح دسترسی مردم عادی به اساسی ترین نیازهای زندگی را پایین میآورد.
وضع و اعمال برنامههای تنبیهی علیه جمهوری اسلامی در سالهای گذشته به ویژه ضربات جبران ناپذیری به جنبش زنان ایران وارد کرده است. زنان و کودکان بانیان بزرگ جنگها هستند که همواره در صف دوم حملهها قرار دارند. باید در جریان باشید، زنان ایران دوشادوش مردان یکی از طولانیترین جنگهای تاریخ را به اتمام رسانیدند و پس از آن بر خود دانستند علاوه بر ایفای نقش مادری و تربیت آیندگان این سرزمین، به صحنه اجتماعی وارد شده و دوشادوش مردان برای احقا حقوق و جایگاه خود تلاش کنند.
افزایش سواد، دسترسی به اینترنت، گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث بروز تغییرات متعدد در بدنه اجتماعی و نگرش شهروندان ایرانی شده است. زنان به ویژه در ده سال گذشته توانستهاند به پستهای کلیدی و مدیریتی بالا دست پیدا کرده و جایگاه خود را در تولید ناخالص داخلی 430 میلیون دلاری تعیین کنند. گواه این مدعا نتایج انتخابات مدیران شهری در یکی از محرومترین استانهای ایران که بیشترین بازمانده از تحصیل را دارد یعنی سیستان و بلوچستان است. زنان این استان نه تنها 421 کرسی شورا را به خود اختصاص دادند بلکه ریاست افزون بر 22 شورای روستایی را به دست آوردند.
این در حالی است که شما به عنوان مشاور ارشد رئیس جمهوری آمریکا با نادیده گرفتن فشار تحریمها بر ایران از اختصاص بودجه 27 میلیون دلاری به کشورهای حوزه آفریقا، آمریکای لاتین و جنوب شرقی آسیا برای پیشرفت طرح توانمند سازی زنان خبر میدهید. در همسایگی ایران کارگروه حقوق بشری و نشستهای مبارزه با تروریسم برگزار میکنید و از اهمیت نقش زنان در ایجاد صلح پایدار میگویید. در حالی که در نزدیکترین فاصله به مصائب و آسیبهای اعمال تروریسم اقتصادی و نقض حقوق زنان ایران ناشی از تصمیمات دولت خود بی توجه هستید. آیا طرح شما برای کشورهای آفریقایی به جز استعمار افکار این زنان دستاورد دیگری دارد؟
به راستی زنان، صلح و امنیت در خاورمیانه و برنامههای مشابه مصداق واقعی استفاده ابزاری از سیاست خارجی برای بازتولید ستم مردسالارانه و تضمین ادامه خشونت علیه زنان در سطح بین المللی توسط وزارت خارجه آمریکا است.
باید در جریان باشید جمعیت زنان دارای تحصیلات دانشگاهی در ایران 5.5 میلیون نفر است که 4.340 میلیون آن شاغل هستند. میزان کارآفرینی زنان در ایران بیش از 6 درصد است و اعمال برنامههای تنبیهی بر کسب و کار آنان مستقیما تاثیر گذاشته است. زنان کارآفرین ایران در سالهای اخیر برنامههای متعددی در جهت توانمند سازی زنان با هدف راه اندازی کسبوکار مستقل اجرا کردهاند و در این راه گامهای مهمی نظیر تاسیس مراکز گذری (Drop in center) کاهش آسیب زنان برداشتهاند.
زنان ایران در تجربه بهرهمندی از صلح و امنیت آمریکایی تنها نیستند. زنان عراق کشور دیگری در خاورمیانه میان سالهای 80-1970 در اوج دگرگون کردن چشم انداز اقتصادی عراق و تثبیت صلح پایدار اسیر تحریمهای اقتصادی آمریکا شدند. با بروز جنگ خاموش زنانی که در آن دوران جزو کاردان ترین و تحصیلکرده ترین زنان منطقه محسوب میشدند به ناچار روی به رانندگی تاکسی آوردند یا در خیابانها سیگار فروختند. بسیاری از دانشجویان و قشر محصل برای خرید کتابها و مجلات گدایی مینمودند و مدارس فاقد کتاب درسی بودند. بر اساس گزارش برنامه توسعه سازمان ملل متحد (٢٠٠٠)، آمار زنان شاغل عراق از ٢٣ درصد در سال ١٩٩١ به ١٠ درصد در سال ١٩٩٧ سقوط کرد.
تحریمهای اقتصادی ایالات متحده در سالهای گذشته به بال حمایتی برخی داخل ایران تبدیل شده که از طریق نفوذ در برنامههای عمومی اهدافی در جهت تشویق ازدواج های زودهنگام، محدود سازی اشتغال زنان و سهمیه بندی جنسیتی رشتههای دانشگاهی را دنبال و آشکارا در جهت خانه نشین کردن و دور نگه داشتن زنان از عرصه های اجتماعی تلاش میکنند. برخی خانواده ها بر اثر فشار اقتصادی و ناتوانی در تامین معیشت، دختران خود را به نفع پسران مجبور به ترک تحصیل کرده و گاهی برای کم کردن تعداد نان خوران خانواده، آنان را به عقد مردان بزرگ سال در می آورند. این موضوع فقط منحصر به ایران امروز نیست بلکه تاثیرات تروریسم اقتصادی است که دولت آمریکا دستکم در 40 سال گذشته در خاورمیانه انجام میدهد.
حق بر آموزش از حقوق ذاتی بشر است. این حق به عنوان حق «توانمندساز» زمینه برخورداری فرد از تواناییها و استعدادهایش را فراهم خواهد نمود تا بتواند از سایر حقوق و تکالیف خود بهره مند گردد.
براساس مواد 13و 14 میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دسترسی به آموزش، لوازم استاندارد و ارتقا کیفیت آموزشی حق همگان است. روشن است که ارتقای وضعیت دسترسی به آموزش نیازمند سرمایه عظیم است و اگر کشوری امکان دستیابی به منابع لازم را نداشته باشد قطعا با مشکل روبهرو خواهد شد.
در نتیجه، تحریمهای اقتصادی آمریکا دستاوردهای جنبش زنان خاورمیانه را دستکم در چهل سال گذشته به نابودی کشانده و علاوه بر تاثیرات منفی در تقویت جامعه مدنی و توانمندسازی زنان فعالیتهای اقتصادی کنشگران داخلی را به مخاطره انداخته است. همچنین باعث انزوای بیشتر زنان در خانه و جامعه شده و مشارکت محدود زنان شاخص ایران در کنفرانسها و نشستهای منطقهای و بین المللی رانیز کاهش داده است. تجربه چهل سال استفاده از ابزار تحریم برای به اصطلاح رام کردن نظامهای سرکش خاورمیانه و آفریقا نشان میدهد که نه تنها راه رسیدن به آزادی و صلح پایدار مسدود شده بلکه در شرایطی که مردم درگیر تامین معیشت و نیازهای روزمره شوند امکان گفتوگو انتقادی و اعتراض به آسیبهای موجود در حوزه زنان، حفظ محیط زیست، کاهش تبعیض جنسیتی، منع خشونت خانگی، نقض حقوق اجتماعی، آموزشی، کار، سلامت و بهداشت، منع خشونت علیه مهاجران و سوء استفاده از کودکان از بین میرود و به دغدغههایی غیر ضروری تبدیل میشوند.
در پایان، باید اشاره کرد که این نامه به معنای درخواست حمایت از شما یا دولت آمریکا نیست بلکه به معنای اطلاع رسانی و آگاه سازی فعالان مدنی و نهادهای مدافع حقوق زنان از تاثیرات تحریمهای ظالمانه آمریکا بر زنان ایران و افشای تظاهر دولت شما به حمایت و توانمندسازی زنان در جهان است.