خلاصه نویسی برای کنکور به روش من!

سر جلسه کنکور باید به سوالای مباحث سه پایه جواب بدیم و حتی فکر کردن بهش بهم استرس میده، خودتونم میدونین که چقدر حجم و تنوع مطالب کنکوری زیاده!! واقعا سخته ! در حدی که پارسال شبا خوابم میومدن ،به جرعت میتونم بگم قبلا بزرگترین دغدغه ام ،فراموش کردن درسا و فرمولا بود و فکر میکردم اگه سوال رو بذارن جلوم، کلا وارد یه دنیای دیگه میشم، درست هم فکر میکردم و خوشبختانه برای جلوگیری از فراموش کردن، یه راه پیدا کردم،چی؟! مرورهای منظم و خلاصه نویسی.

چرا باید برای کنکور خلاصه نویسی کنیم؟

به علاوه خلاصه نویسی برای کنکور تو دوران جمع‌بندی یعنی چند هفته باقی مونده به کنکور، که آدم باید تو مدت زمان کوتاهی همه مطالب مهم و اصلی رو حداقل یه بار مرور کنه و تو ذهن طبقه‌بندی کنه خیلی مهمه و تنها چیزی که می تونه توی این روزهای پر استرس کمک کنه، خلاصه‌هایی هست که در طول سال می نویسیم ؛اگه کنکوری هستین و تو آزمون ها هم شرکت می کنید الان که نیم سال اول سال تحصیلی تموم شده فکر کنم متوجه شدین که اهمیت خلاصه نویسی چقدره و واقعا نجات دهنده است من یکی کلا زندگیم به دوقسمت تقسیم شد! قبل از خلاصه نویسی و بعد از خلاصه نویسی برای همین اینجا براتون هر چی بلدم رو ریختم رو میز شمام هر چی می دونید تو کامنت بریزید رو میز ....

بهترین زمان برای خلاصه نویسی
من عادت داشتم که همزمان با خوندن یه مطلب جدید، بلافاصله خلاصه نویسی کنم، اونم چه خلاصه ایی، خلاصه نبود که، کتاب بود قشنگ از خود کتابم بیشتر بود، همه چی رو مینوشتم ولی با سایز کوچیکتر و فکر میکردم خلاصه نوشتم و هیچوقتم به دردم نمیخورد.

دلیلش چی بود؟ انتخاب زمان نامناسب برای خلاصه نویسی کردنم بود(اینم امسال از مشاورم یاد گرفتم) در واقع بهترین زمان برای خلاصه‌نویسی، وقتیه که شما حداقل یه دور مطلب مورد نظر رو خونده باشین و بدونین که مطالب مهم و اصلی کدومن و اصلا چی به چیه؟ و چطور باید مطالب رو طبقه بندی کنین.

اهمیت خلاصه نویسی

1-کاهش استرس
وقتی که درس میخوندم و توی دفتر یا برگه نکات اصلی رو مینوشتم، یعنی مطلب رو یاد گرفته بودم و برای مرور و تست زدن به خلاصه هام نگاه میکردم و اون مطالب برام مرور میشد و این جوری خیالم راحت بود که بلدم.
2-دقت
وقتی که میدونستم قصد دارم خلاصه نویسی کنم، سعی میکردم دقت خود ام رو بالاتر ببرم و به کوچیک ترین مطالب و نکات توجه کنم و زمانی که دقتم رو بیشتر میکردم،درس رو بهتر یاد میگرفتم .
3-یادآوری
منظورم از یادآوری اینه که،چون خلاصه نویسی رو خودم مینوشتم و حین نکته برداری هم دقتم بالا بود حتی اگه خلاصه ها رو مرور نمیکردم بازم با یه مطالعه سطحی دوباره مطالب برام یادآوری میشد.

بهترین روش های خلاصه نویسی

1-حاشیه نویسی
یکی از راه های خلاصه نویسی برای کنکور حاشیه نویسیه و ساده ترین روشه و در واقع، یادداشت برداری من برای کنکور این بود که تو حاشیه صفحات کتاب درسی خودم تو زمان درس دادن معلم یا خوندن اون درس، نکات مهم رو بنویسم همیشه سعی میکردم نوشته هام مرتب باشه تا موقع مرور کردنشون از ماتریکس خارج نشم، ندونم کی به کیه.

2-استفاده از جدول
کشیدن جدول هم می تونه یه راه برای خلاصه نویسی کنکور باشه،جدول ها باعث مرتب شدن مطالب می شن، من اطلاعات یا روش های مربوط به یه مبحث رو وارد یه جدول میکردم تا فهم اون مطالب تو مرورهای بعدی وقت کمتری ازم بگیره و کامل متوجه بشم، مثلا برای یادگیری مبحث حرکت شناسی یه جدول کشیده بودم که ردیف های اون نوع حرکت (بدون شتاب، شتاب ثابت، شتاب متغیر) رو نشون میداد. ستون های جدول هم فرمول ها یا نمودارهای مکان, سرعت و شتاب این حرکت ها رو نشون میداد واسه همین برای مرور مبحث حرکت شناسی با یه نگاه سریع و ریز به این جدول زود تموم میشه.

3-دسته بندی کردن مطالب
یکی دیگه از ترفند های خلاصه نویسی برای کنکور دسته بندی کردن مطالبه، برای این کار من اول با دسته بندی های کلی تر شروع می کردم و بعد کم کم دسته بندی های کوچیک کوچیک رو وارد خلاصه ام میکردم.
این کار برای سازماندهی کردن مطالب درسی خیلی بهم کمک می کرد و وقتی که میخواستم مرور کنم کارم راحت شده بود با این که این روش، روش موثریه ولی یه مشکل داره و اونم اینه که یه کوچولو وقت گیره برای دسته بندی کردن مطالب بعضی وقتا نمودار درختی هم میکشیدم.

4-هایلایت کردن
یکی دیگه از راهکارهای خلاصه نویسی برای کنکور ،که من خیلی دوسش داشتم،هایلایت کردن و علامت زدن با هایلایتر یاخودکار رنگیه،اصلا استفاده کردن از وسایل رنگ رنگی انگیزه ی ریزه میزه ایی برای درس خوندنم بود، دخترا میدونن من چی میگم.

5-یادداشت کلمات کلیدی
یکی دیگه از راه ها، نوشتن از کلمات کلیدیه حالا این کلمات کلیدی چی ان اصلا؟ کلماتی هستن که نکته اصلی رو دارن تو این نوع خلاصه نویسی نوشتن کلمات اضافی دیگه ایی ممنوعه مثلا اگه این جمله “من درس میخونم و خلاصه نویسی میکنم تا تو کنکور موفق بشم” جز نکات اصلی درس باشه کلمات درس و خلاصه و کنکور، کلمات کلیدی محسوب میشن من تو خلاصه برداری خودم همین سه کلمه رو مینویسم و بقیه کلمات رو به صورت تصویر ذهنی، تو ذهنم نگه می دارم،میشه یه خلاصه خفن!

روش های خلاصه نویسی
بچه ها میخوام چندتا از روش ها و سبک هی خلاصه نویسی رو بهتون بگم، با من بیایین ،۳ سبک خفنی که داشتم رو بهتون میگم، البته اوایل منم نمیدونستم و برای خلاصه نویسی، کتاب مینوشتم، بعدا که میومدم بخونم، خودمم نمیدونستم چی به چیه؟
1-تغییر لحن
یکی از پرکاربردترین روش های خلاصه نویسی که منم بعدا یادش گرفتم و استفاده کردم تغییر لحن متن درس بود خیلی برام پیش میومد که یه درسنامه یا جزوه رو بارها و بارها بخونم و هیچی یاد نگیرم! انگار که از یه دنیای دیگه اومدم ام اما وقتی یه نفر دیگه همون مطلب رو به زبان خودش که یاد گرفته بهم توضیح میداد، تازه دو هزاریم میوفتاد و اوکی میشد مثل همین تو خلاصه نویسی هم میتونه اتفاق بیوفته من اومدم لحن نوشته رو به لحنی که برام ساده تر بود و به زبون خودم بود، تغییر دادم این کار باعث شده بود خیلی راحت تر یادم بمونه و مرور کنم وقتی مطلبی رو به زبان ساده بخونین قطعا حفظ کردن و مرور کردنش ساده تر میشه.

2-استفاده از کلمات هم معنی
بعضی وقتا وقتی که داشتم درس میخوندم به یه سری کلمه ها میرسیدم که معنی اش رو دقیق نمیدونستم و نمیتونستم صد در صد مفهوم رو بگیرم تو این مواقع میومدم که از کلمه های دیگه ایی که هم معنی با اون کلمات درس ان،استفاده میکردم و میخوندم سعی کنین کلماتی رو انتخاب کنین که حفظ کردن و به یاد آوردنشون سخت نباشه، که سر امتحان یادتون نره چی بود.

3-در نظر گرفتن کلمات و نکات اصلی
خب چندین و چندین بااار از اهمیت و تاثیر کلمات کلیدی صحبت کردم کلمات کلیدی نقش خیلی مهمی تو خلاصه نویسی تون بازی میکنن و تاکید کردن روی کلمات کلیدی تو خلاصه هاتون خیلی مهمه یکی از کارایی که تو خلاصه نویسی هام انجام میدادم این بود که دنبال کلمات کلیدی و نکات اصلی بگردم و پیداشون کنم، البته اوایل تشخیص دادنش سخت بود و حتی کلمه ی “است” بنظرم مهم میومد البته یجاهایی است و نیست خیلی مهم ان فراموش نکنین که خلاصه نویسی نسخه کوتاه تری از متن اصلیه و فقط نکته های مهم و بدرد بخور توش نوشته میشه…

تکنیک‌ های خلاصه نویسی برای کنکور

1-روش سرفصل نویسی
این روش یکی از ساده‌ترین راه ها برای خلاصه نویسیه ساده اس اما خیلی کاربردیه، تقریبا همه میتونن با این روش به خوبی خلاصه نویسی کنن اما سرفصل نویسی چیه اصلا؟ تو این روش سرفصل نویسی من اول میومدم ۴ تا ۵ مورد از مهمترین کلمات کلیدی مطلبی که دارم میخونم رو پیدا میکردم بعدش اونارو لیست میکردم، به ردیف مینوشتم و زیر هر کلمه کلیدی چند خط جا میذاشتم که مطلب مرتبط با اونو خلاصه کنم و زیرش بنویسم این روش رو وقتی داشتم که میخواستم خلاصه نویسی ام بیشتر حالت کلی از یه مطلب رو داشته باشه.

2-پیش‌خوانی را فراموش نکنین
این کار باعث میشد یه دید کلی نسبت به متن پیدا کنم و بتونم به مراتب راحت‌تر خلاصه نویسی کنم بدونم قراره چی بنویسم پیش‌خوانی تو پیدا کردن مطالب و نکات اصلی و کلیدی خیلی کمک میکنه سعی میکردم وقتی دارم درس میخونم زیر نکات مهم خط بکشم تا تو خلاصه نویسی راحت‌تر اونارو پیدا کنم بچه ها بد نیست تندخوانی هم بلد باشین ، اونوقت میتونین سریع تر و راحت تر، دور اول رو بخونین و متوجه کلمات کلیدی بشین.

3-توضیح اضافی ممنوع
بعضی وقتا پیش میومد که تو خلاصه نویسی کردنم خیلی وسواس بخرج بدم و هی توضیح بدم، سعی میکردم همه مطالب رو بنویسم که حجم خلاصه ام بیشتر از کتاب اصلی میشد! یادتون باشه که تو خلاصه نویسی فقط نوشتن نکات مهم و کلیدی الویت داره، انشا ننویسین نکته هارو باید جوری بنویسین که شما رو به یاد جزئیات بندازه و سریع تو ذهنتون مرور بشه مثلا من وقتی جزئیات زیاد مینوشتم تو مرور، گیج میشدم بهتره مختصر و مفید بنویسین تا بعدا گیج نزنین.

4-حتما خلاصه خودتون رو بازخوانی کنین!
خیلی از خلاصه خودتون مطمئن نشین و یبار دیگه اونو چک‌کنین بعضا برام پیش میومد که متوجه میشدم یه چیزی از قلم افتاده و زود مینوشتم پس حتما بعد از تموم شدن خلاصه‌نویسی تون اونو دوباره بخونین و چک‌کنین که کم و کاستی نداشته باشه .

5-از حافظه تصویری استفاده کنین
خب حافظه ما تو حفظ کردن آهنگ ها و عکس ها خیلی بهتر از حفظ کردن درسامون عمل میکنه، نمیدونم چرا
برای اینکه خلاصه نویسی بهتری داشته باشم،میومدم از شکل و نقاشی های کوچولو، اینور اونور استفاده میکردم که اون نکته اش یادم بمونه یا مثلا مداد رنگی و خودکار رنگی همیشه دم دستم بودن اینطوری هم ذهنم خسته نمیشد و حوصله ام سر نمیرفت هم خوب یادمیگرفتم.

خلاصه نویسی دروس عمومی

برای تسلط کامل و یادگیری دروس حفظی مثل ادبیات فارسی، عربی، دین و زندگی و زبان انگلیسی مهم ترین و بهترین کار فقط تکراره، تکرار مطالب تو این درسا تو فاصله های تعیین شده توسط مشاور باعث میشد که مطالب این دروس تو حافظه بلند مدتم بمونن و همیشه آمادگی داشته باشم من از وقت های مرده هم استفاده میکردم یعنی وقتایی که تو ماشینم دارم میخونه یا برعکس زود یه مروری میکردم، حتی یک ثانیه رو هم از دست نمیدادم! آهان یادم افتاد زنگ تفریح ها هم همینطور با این کارا کلی از رقیباتون جلو میوفتین .

خلاصه های دروس عمومی رو تو به دفتر جداگانه مینوشتم برای خلاصه نویسی دروس عمومی اولش سرفصل ها و تیتر های کلیدی هر درس رو بنویسین و توضیح مربوط به اون رو جلوش یا زیرش بنویسین.
مثلا تو درس ادبیات من از مباحث تاریخ ادبیات و لغات و املا و دیتور زبان های کنکور خلاصه نویسی میکردم.
تو درس عربی بخش ترجمه و قواعد نکته های خوبی برای نوشتن و مرور کردن دارن و تو درس دین و زندگی ، آیات رو مینوشتم، هم عربی رو حفظ میکردم هم معنی فارسی و تیتر و نکته های مرتبط با اون رو مینوشتم.
تو زبان انگلیسی هم گرامر و لغاتی که یادم نمیموندن و برام فرار بودن رو نوشته بودم و مرورشون میکردم .
علاوه بر خلاصه نویسی تو دفتر میتونین نکته های خیلیییی مهم رو تو یه برگه جداگونه بنویسین و بچسبونید به دیوار اتاق یا محل مطالعه تون که هی چشمتون بهشون بخوره و مرورشون کنین روش نمودار درختی خیلی بهتون کمک میکنه؛ تو این روش مطلب اصلی رو ساقه درخت درنظر میگیرین ‌وبقیه مطلب رو شاخه شاخه مینویسین .

ظ
خلاصه نویسی درس ادبیات: درس ادبیات از دروسیه که از بخش های متفاوت و حجیمی تشکیل شده که رسیدن به تسلط روی هر مبحث وقت زیادی میخواد تو مباحث لغت و املا و تاریخ ادبیات و قرابت معنایی فقط لغات مهمتر و نکته دار رو بنویسین، همین کفایت میکنه، البته به وقتایی باید کامل کامل کامل رو بخونین و حفظ حفظ باشین و من از یسری کتابای جیبی که تو بازار بود هم برای ادبیات استفاده میکردم چون با شکل و جمله های مزه و کاریکاتورها باعث میشدن مطالب بهتر یادم بمونن.

خلاصه نویسی درس عربی: درس عربی تنها درس عمومیه که خلاصه نویسی تو اون خیلی خیلی مهمه چونکه بدون خلاصه و طبقه بندی مطالب نمیتونستم ذهن مرتبی داشته باشم و به سوالات جواب بدمم بعد تست زدن نکات تست ها رو به خلاصه ام اضافه میکردم مثلا: در بحث منادا و تمیز حتما باید جداگونه خلاصه بشه یا مثلا عوامل تمییز ساز و اصل تمییز و هر کدوم تو زیر شاخه خودش نوشته بشه، خلاصه باید یکم حوصله کنین یکمم دقت کنین،خلاصه نویسی درست و نه طولانی می تونه باعث بشه عربی رو خیلی راحت جمع بندی کنین و حالشو ببرین.

خلاصه نویسی درس دینی: من دینی رو بعد حل کردن سوال حاشیه نویسی میکردم که هروقت کتاب رو میخونم چشمم به نکته های اصلی و کلیدی هم بیوفته، اینطوری با به تیر دو نشون میزدم لازم نیست همه مطالب رو بنویسین صرفا نکات مهم آیات و روایات، ارتباطش با متن درس، ارتباطش با دروس مختلف رو بنویسین و مرور کنین.

خلاصه نویسی درس زبان : من مبحث گرامر و لغات رو خلاصه نویسی میکردم من از خلاصه کتاب های موجود بازار مثل کتاب زبان تالیف رضا کیاسالار استفاده کردم واقعا کارش درسته و مختصره که من خودم نکات جدیدی که پیدا میکردم رو بهش اضافه میکردم و به کتاب خفن تو دستم داشتم و برای لغتایی که هی یادم میرفتن، رمز میذاشتم و حفظ میکردم.

روش خلاصه نویسی دروس اختصاصی

روش خلاصه ‌برداری زیست شناسی:
متن هر فصل و گفتار رو میخوندم و سعی میکردم روی مباحث مسلط بشم این قدم اول بود کلا تو هر درسی قدم اولتون همینه زیر مطالب مهم خط میکشیدم. مطالب رو با جزئیات میخوندم و مینوشتم تا وقتی دارم مرور میکنم مشکلی نداشته باشم گه گاهی حاشیه نویسی هم میکردم از طرح‌های متنوعی مثل طرح درختی، طرح زنجیره‌ای هم استفاده میکردم، باعث میشد مطلب تو ذهنم بهتر بمونه و ثبت بشه. علائم و نمودارها رو دست کم نگیرین بچه ها.

روش خلاصه برداری ریاضی و فیزیک:
اول مطلب درسی رو خوب میخوندم و میفهمیدم اگه لازم بود ویدیو میدیدم تا مطلب کاملا جا بیفته.
اولش چندتا مسئله حل میکردم( آموزشی) و بعدش تست میزدم،اینطوری به تسلط میرسیدم ،بعد نکته هایی که از تست ها درآوردم رو به خلاصه هام اضافه میکردم، فرمول‌های مربوط به مطلب رو مینوشتم، نمودار هارو یک جا میکشیدم که حالت مقایسه ایی و جامع به خودش میگرفت و بعضا یکی دو تست جامع زیرش مینوشتم تا بعدا که دارم میخونم با دیدن اون تست جامع، مطالب اصلی یادم بیان!

روش خلاصه نویسی شیمی:
نکات جزوه استاد، کتاب درسی و کتاب تستی و ویدیو رو خلاصه‌نویسی میکردم نکات مهم رو تو کتاب حاشیه نویسی میکردم.من تو یه دفتر جداگونه مینوشتم، نظم خیلی مهم بود برام استرسم رو کم میکرد؛ برای خلاصه‌نویسی فرمول‌ها، شاخص‌بندی میکردم یعنی کاربرد هر فرمول رو و برای هر تیپ سوال مینوشتم. بعضا چندتا تست جامع هم زیرش مینوشتم و با حل کردن اونا کل مطلب برام مرور میشد نمودار درختی رو هم که توضیح دادم برای شیمی هم کاربردیه.

قبل از شروع خلاصه نویسی چکار کنیم؟!

قبل از شروع خلاصه نویسی حتما متن مورد نظر رو یک بار کامل با همه جزئیات میخوندم این کار باعث میشد یه دید کلی نسبت به متن داشته باشم، قبلا هم گفتم اینطوری راحت‌تر میتونستم خلاصه نویسی کنم. پیش‌خوانی مطالب بهم کمک می‌کرد زودتر نکات اصلی و کلیدی رو پیدا کنم و بنویسمشون تو خلاصه نویسی بیش از حد توضیح ندین و درکل:
1-مطالعه یا مرور کلی، قبل از خلاصه نویسی.
2-مشخص کردن میزان مطلب و خلاصه.
3-مشخص كردن موارد و مطالب اصلی و فرعی.
4-حذف مطالب غیر مهم .

حسن ختام
خلاصه نویسی مهم ترین رکن درس خوندنه بچه ها و با خلاصه نویسی میتونین همیشه آماده هر امتحانی باشین، فرقی نمیکنه شما با تکنیک خلاصه نویسی میتونین دروس خودتون رو تا روز کنکور بار ها و بارها مرور کنین! و روز کنکور هیچ چیزی رو فراموش نکنین!پس دست به کار بشین ! خودکارای رنگی تونو بردارین و شروع کنین! صد ها بار مرور کنین!