میدان شهرداری رشت را حتما باید از نزدیک دید. باید در فضای به خصوص میدان قرار گرفت و بوی ناب و ویژهاش را استشمام کرد. اگر به شهر رشت سفر میکنید از این مکان پر جاذبه و زیبا دیدن کنید. حتی اگر از شهر رشت عبور میکنید کمی صبر کردن حتما به دیدن این میدان شهری با اصالت میارزد تا خاطره به یاد ماندنی برایتان باقی بگذارد. اگر از شنیدن صدای ماشینها خسته شدهاید. اگر از برجهای بلندی که پیادهروهای شهرتان را محصور کردهاند دلزدهاید و به دنبال مکانی با مقیاس انسانی میگردید تا به دور از صدای گوشخراش ماشینها، در مقیاسی انسانی کمی قدم بزنید، حتما از میدان شهرداری رشت دیدن کنید. بهترین میدانهای شهری جهان مکانهایی برای استفاده عموم مردم است. میدان شهرداری رشت میتواند در فهرست بهترین میدانهای شهری جهان جای گیرد میپرسید چرا؟ با ما همراه باشید تا با ویژگیهای مهم و تأثیرگذار میدان شهرداری رشت بیشتر آشنا شوید.
وقتی قرار است در فضایی باز با یک دوست قراری بگذاریم تا کمی کنار هم قدم بزنیم. لحظاتی کنار هم بنشینیم و در آرامش و زیبایی یک فضای باز زیر سقف آسمان گپی بزنیم کجا میرویم؟ کدام پارک شهر را مناسب میدانیم؟ جایی که همه چیز فراهم باشد برای یک قرار دوستانه. یک فنجان چای داغ، یک بستنی و آبمیوه خنک، یک پرس چلو کباب مخصوص یا کمی شیرینی محلی. مکانی برای دیدن غرفههای صنایع دستی یا قرار ملاقاتی برای یک خرید روزانه. میدان شهرداری رشت بهترین مکان برای در کنار هم بودن است. در مرکز شهر رشت میدان شهری بزرگی به قدمت تقریبا یک قرن ساخته شده است که دیگر بهانهای برای کنار هم نبودن به کسی ندهد. میدان شهرداری رشت درست در مرکز این شهر مکانی است برای در کنار هم جمع شدن، خرید کردن، تفریح کردن و لذت بردن بدون اینکه لازم باشد فاصله زیادی را طی کنید تا به مکانی آرام در اطراف شهر پناه ببرید.
داشتم درباره بهترین میدانهای جهان مطلبی میخواندم که به موضوع جالبی برخوردم. در همه آنها یک ویژگی شاخص بسیار خودنمایی میکرد. این ویژگی میگفت سکون ممنوع! در میدانهای شهری باید فعال بود. فعالیت نشان از زنده بودن دارد و سکون همیشه یادآور کرختی و مرگ است. میدان شهرداری رشت یکی از بهترین میدان های شهری جهان است چون فعالیت در آن موج می زند. کافی است صبح خیلی زود سری به میدان شهرداری رشت بزنید تا این حرف را باور کنید. بوی کباب مخصوص رشت حتما مدهوشتان می کند. این یعنی نه تنها در این میدان اثری از سکون نیست بلکه زندگی با طرز زیبا و انرژی بخشی در حال جریان است که به هیچ وجه به شما اجازه نمیدهد از حرکت و هیجان بایستید. در میدان شهرداری رشت مثل تمام میدان های شهری مهم جهان بازار، کتابخانه، ادارهها و ترکیب تفریح و فعالیت را کنار هم میبینید. میدان شهرداری رشت فضایی است کاربردی برای فعالیت و در کنار هم بودن و طعم واقعی زندگی را چشیدن.
مردم شهر رشت روزانه حداقل یک بار به میدان شهرداری رشت سر میزنند. گاهی برای خرید روزانه، گاهی برای رفتن به شهرداری، گاهی برای رفتن به کتابخانه، برای تفریح و پیادهروی، برای رفتن به اداره های مختلف شهر، رفتن به سینما. میدان شهرداری رشت در مرکز شهر قرار دارد که علاوه بر دسترسی آسانش تمام این فضاهای مهم شهر را نیز به هم متصل کرده است. مردم شهر رشت به هر بهانه ای در این فضا گرد هم میآیند و به کارهای روزمره زندگی خود رسیدگی میکنند. به ادارات مختلف سر میزنند، خرید میکنند و یا به کتابخانه میروند. میدان شهرداری رشت مکانی است که مردم شهر را به خود میخواند تا نیازهایشان را رفع کنند و در عین حال خودش نیز مکانی است برای آرام گرفتن و تفریح کردن. و دقیقا به همین دلیل است که بهترین مکان عمومی شهر لقب دارد.
وقتی در مرکز شهر رشت از ماشین پیاده میشوی و در پیادهروی طولانی اما سنگفرش شده و زیبای میدان شهرداری رشت قدم میزنی. وقتی نگاهی به مجسمههای زیبایی که در جای جای مسیر خودنمایی میکنند میاندازی لبخندی تمام صورتت را پر میکند و ناگهان متوجه میشوی که چقدر خاطره در این مسیر داری. چندبار در این مکان کنار مجسمهها عکس یادگاری گرفتهای. چندبار دوستانت را به طور اتفاقی اینجا ملاقات کردهای. چقدر در این مکان گریستهای، چقدر خندیدهای. میدان شهرداری رشت از آن مکانهایی است که در شادی و غم تمام مردم شهر شریک بوده است و این را از چهره مجسمههای میدان شهر میتوان فهمید. هر مناسبتی که در سال اتفاق می افتد مردم بومی در میدان شهرداری رشت کنار هم جمع می شوند تا اگر قرار است مناسبتی را جشن بگیرند کنار هم باشند و اگر قرار است برای اتفاقی اشک بریزند باز هم در کنار هم باشند. اشک و لبخندی که خاطرههای جمعی زیبایی برای تک تک مردم شهر ساخته است و اگر مسافری در شهر رشت باشی این اشک و لبخند را در مجسمههای زیبا و سنگفرش زیباتر میدان شهرداری رشت به وضوح خواهی دید.
میدان شهرداری رشت اکنون دارای قدمتی است که می توان از آن به عنوان یک مکان تاریخی نام برد چرا که عمر مجموعه بناهای این میدان نزدیک به یک قرن است. وقتی یک مکان عمومی با چنین قدمتی هنوز هم مرکز فعالیتهای شهری است می توان آن را به عنوان یک تاریخچه و فرهنگ به دنیا معرفی کرد. میدان شهرداری رشت را باید به جهانیان معرفی کرد تا برای دیدن فرهنگ و تاریخ بخشی از مردم ایران به این مکان دیدنی بیایند و نوع زندگی مردم رشت را به تماشا بنشینند. وقتی هر زمان که به میدان شهرداری رشت قدم بگذاری دسته دسته کبوترهایی ببینی که روی سنگفرشهای میدان شهرداری رشت نشستهاند و در حال خوردن دانههایی هستند که مردم شهر برای آنها خریداری کردهاند و روی زمین پاشیدهاند یعنی میتوانی روی انسانیت و فرهنگ غنی مردم شهر حساب ویژهای باز کنی. برای شناختن فرهنگ یک مردم گاهی میتوان چشمها را بست و تنها استشمام کرد. بوی ماهی دودی که ابتدای بازار میدان شهرداری رشت را پر کرده، بوی عطر داغ و شیرین کلوچه فومن، بوی مخصوص کبابهای رشت حتی در ساعات اولیه صبح یعنی اینجا زندگی رنگ و بوی خاصی دارد که در جایی دیگر نیست.
سالها قبل وقتی رضا شاه پهلوی تازه به سلطنت رسیده بود یعنی اوایل سال ۱۳۰۵، ساختمان شهرداری رشت ساخته شد. در آن زمان روسها در این شهر اتراق کرده بودند و تحت تأثیر فرهنگ و معماری روسیه، یک معمار ایرانی که در شهر رشت زندگی میکرد بنای شهرداری را طراحی کرد. ساختمان شهرداری در واقع یک بنای تأثیر گرفته از خیابان نوسکی در شهر سنت پترزبورگ روسیه است. این تاریخچه را میتوان در میدان شهرداری رشت به وضوح دید. بنای شهرداری از همان سال ۱۳۰۵ شهرداری رشت بوده و تا کنون نیز بنای شهرداری رشت باقی مانده است. برج ساعتی که در مجموعه میدان شهرداری رشت بنا شده به ازای هر یک ساعت یک زنگ به صدا در میآورد. مثلا در ساعت پنج، پنج بار زنگ می زند و در ساعت پنج و نیم یک بار به صدا در میآید تا اعلام کند نیم ساعت گذشته است. مجسمههایی که در میدان شهرداری رشت وجود دارد مجسمههایی نمادین از تاریخ مردم رشت است. مجسمه میرزا کوچک خان جنگلی سوار بر اسب که روی سکویی ایستاده و به بنای شهرداری نگاه میکند نمادی بزرگ و مهم از تاریخ استقلال این شهر است. میرزا کوچک خانی که اجازه نداد روس ها شهرش را تصاحب کنند. شاید این نگاه میرزا کوچک خان به ساختمان شهرداری یعنی حتی اگر از شما روس ها تأثیر پذیرفته باشیم زیر نگاه شجاعانه و فرهنگ اصیل خودمان بوده است. حرفی که می تواند کاملا مصداق داشته باشد کافی است در میدان شهرداری رشت قدم بزنید و زندگی و فرهنگ مردم بومی رشت را از نزدیک لمس کنید.
میدان شهرداری رشت همانطور که گفتیم در مرکز این شهر قرار گرفته است. این میدان از یک سمت به بازار قدیمی و محلی رشت و از سمت دیگر به میدان و پیاده راه علم الهدی، خیابان علم الهدی، مراکز خرید مدرن و سنتی دسترسی دارد. مجموعه بناهای قدیمی که در میدان شهرداری رشت هنوز هم به فعالیت خود ادامه میدهند ساختمان شهرداری، موزه پست، ساختمان قدیمی ایران هتل، کتابخانه ملی و اولین داروخانه شهر رشت، سینما سپید رود و... است. البته ساختمان موزه پست در قدیم ساختمان پست و تلگراف بوده که اکنون به موزه پست تبدیل شده است. در جای جای میدان شهرداری رشت مجسمههای مردان و زنان بومی منطقه به زیبایی قرار گرفتهاند. بازار صنایع دستی با ایجاد غرفههایی از جنب مجسمههای میرزا کوچک خان جنگلی شروع میشود. اطراف میدان شهرداری رشت مغازههای کتاب فروشی، ساندویچی، آشکده و همچنین دکههای چوبی کوچکی وجود دارد که عطر چای لاهیجان را در فضای میدان شهرداری رشت جاری میکنند. در مرکز میدان یک حوض آب وجود دارد که با فوارهی موزیکال و نورپردازی خود مجموعه بناهای میدان شهرداری رشت را در شب بسیار هیجان انگیز و دیدنی میکند.
وقتی در ابتدای مقاله صحبت از بهترین میدان شهری شد شاید بسیاری نمیدانستند یک میدان شهری چه کارکردی میتواند داشته باشد. چطور میتواند در فرهنگ و زندگی روزمره مردمان آن شهر تأثیر بگذارد. چطور می تواند معرف فرهنگ بومی آن منطقه به دیگر شهرها و کشورها باشد. در انتهای متن میخواهیم دوباره تکرار کنیم که میدان شهرداری رشت یکی از بهترین میدانهای شهری جهان است. اینبار اما ما از شما میپرسیم: نظر شما چیست؟