امروز میخوایم یه بررسی بدون تعصب و تقریبا فنی از پر کاربرترین پیامرسان های داخلی داشته باشیم تا یکسری موارد شفاف بشه تا واقعی تر به موضوع نگاه کنیم!
یک نکته جالب و ناگفته اینکه تمام پلتفرم های داخلی موظفند تا شش ماه حتی با دلیت اکانت و حذف حساب ، هیچکدام از چت ها و فعالیت های شما بطور کامل از سرور های پلتفرم حذف نکنند و به شکل سرد و خارج از ساختار اصلی پلتفرم نگهداری کنند و در صورت درخواست مقام قضایی و امنیتی آن ها را در اختیارشان قرار دهند که برخی پیامرسان های داخلی حتی چندسال نیز فعالیت ها و چت های شما به نحو دیگری در سرور ها نگهداری میکنند ، حتی ویژگی خودتخریبی یا همان دلیت اکانت خودکار در صورت آنلاین نشدن مثلا بعد از یکسال را نیاز ندارند و اگر در تنظیمات دارند کاملا نمایشی هست و عمل نمیکند یعنی اکانت شما بعد 5 سال عدم حضور هنوز هست!
« نکات مهم این آمار ها» :
- آمار سایر پیامرسان های داخلی مانند گپ و آیگپ به دلیل اینکه زیر 1 میلیون کاربر فعال روزانه دارند به تفکیک اعلام نمی شود.
-این آمار بر اساس اکانت هست و بر اساس کد ملی نیست ! یعنی اگر یک شخص به تنهایی 5 اکانت داشته باشد طبیعتا 5 بار محاسبه می شود ، ایران 111 میلیون مشترک اینترنت داره (یه نفر 5 تا خط سیمکارت داره حساب میشه) ، حدودا 75 میلیون کد ملی فعال در اینترنت ایران داریم ، پس نگید چطور کل ایران 85 میلیون نفره بعد 48 میلیونش تو داخلیان ...
👇اکنون روزانه مجموعاً 24 میلیون کاربر یکتا از پیامرسان های داخلی استفاده می کنند
ایموجی بوسه و یکسری ایموجی های ظاهرا غیراسلامی دیگه توی این پیامرسان وجود ندارند ! ☹️
وضعیت در کلاینت های مختلف : نسخه ios فقط در استور های پولی ایرانی ، نسخه PWA وب اپن سورس تلگرام ، نسخه اندروید اپن سورس تلگرام ، نسخه دسکتاپ اپن سورس تلگرام
قابلیت تعیین رمز دومرحله ای(two factor authentication) دارد ✅
سرعت ارسال و دریافت پیام در ایتا معمولی رو به ضعیف است ، دلیل اینکه میگم ضعیف اینه که خیلی موقعا پیام به ظاهر ارسال شده ولی کاربر مقصد میگه من هیچ پیامی نمیومده برام ، تا وقتی توی چت شخص میره و چندین بار بالا پایین کردن تازه پیام میاد ، این اتفاق همیشه نمیفته ولی کسی که روزمره باهاش کار کنه کاملا حسش میکنه (در گروه ها ها هم اتفاق میفته)
دانلود و اپلود فایل هم تا حجم 50 مگابایت که ظاهرا فقط تا 6 ماه در سرور های ایتا نگهداری میشوند و بعد از آن ممکن است حذف شوند و خیلی از کاربران حتی اخیرا از از بین رفتن فایل های خود خبر میدهند که میشه گفت کلا در این بخش روی ایتا حسابی نکنید !
جستجوی سراسری بسیار قوی که واقعا در این بخش در بین داخلی ها بهترین است (با هجوم کاربران از مهر 1401 دچار تغییراتی شده که به آن دقت قدیم نیست)
رابط کاربری همان تلگرام است ولی کمی عقب تر
بالاخره تماس صوتی و تصویری در اسفند 1402 به ایتا اضافه شد (سایر پیامرسان های داخلی از 97 تماس داشتند!) که از نظر رابط کاربری کپی پیست تلگرام هست و از نظر کیفیت متاسفانه بسیار تجربه ها متفاوت هست و فعلا تجربه های منفی بیشتر هست که البته گفتند آزمایشی هست
امکانات مدیریتی کانال و گروه راضی کننده است
لایو یا همان پخش زنده دارد که البته دارای نواقص جدی هست که میشه گفت فقط کار راه انداز است و نه بیشتر
بات پلتفرم ندارد و یکسری چیزهای من دراوردی مثل ایتایار دارد که معلوم نیست هدفش چیست
قابلیت ساخت پک استیکر ندارد و باید بصورت لوکال تک تک استیکر ها را سیو کنید 🧐
برای گرفتن اعلان ها در اندروید 6 به بالا باید حتما گزینه اتصال پس زمینه را فعال کنید در غیراینصورت بخش زیادی از اعلان ها را از دست میدهید و تا ایتا را باز نکنید متوجه پیام های جدید نخواهید شد !(کاربرانی گزارش دادن که حتی با فعال کردن این گزینه هم هیچ نوتیفی نمیگیرن)
اپدیت های ایتا خیلی دیر به دیر و معمولا یکی دوبار در سال و بدون تغییرات چشمگیر و همگی کپی پیست تلگرام هست که برای یک پیامرسان که ادعای جایگزینی تلگرام و واتساپ و... را دارد یک افتضاح غیرقابل توجیه است ، یک پیامرسان باید حداقل در بازه های 3 ماهه آپدیت های رفع باگ داشته باشد ! (وقتی سورس همان تلگرام هست این انتظار شدیدتر هم میشه) ، در اپدیت جدید هم تقریبا 80 درصد تغییرات کلاینتی هست و امکانی که به سمت سرور وابسته باشد اضافه نشده و صرفا سورس تلگرام بروز شده که سطح انتظارات ما رو از ایتا پایینتر هم اورد
شرکت سامانه فناوری طوبی متولی اصلی ایتاست که 12 سال تقریبا sms تبلیغاتی و سازمانی برای شرکت های مختلف ارسال میکرد و یهو تصمیم گرفتن یه پیامرسان داشته باشن برا استفاده بچه مذهبی های خودشون
ولی خب قشر مذهبی از همون اوایل بسیار استقبال کردند و فرد به فرد معرفیش کردن و شد پاتوق مذهبیا و همشونم با این فکر که ما میتوانیم و باید از محصول ایرانی حمایت کرد خیلی روش تعصب داشتن و دارن
خب پس به همین دلیل معماری سمت سرور ایتا از اولش برا استفاده میلیونی طراحی نشد و اصلا فکر نمیکردن یه روزی در این حد کاربر بگیرند (نسخه ابتدایی توسط ۵ روحانی پیاده شده)
بعد از یک مدت که بار روی سخت افزار و سرور ها بالا رفت مدیران ایتا تازه از خاب بیدار شدن دیدن ای بابا جدی جدی انگار معماری سرورمون جوابگو نیست و البته شروع کردند به گله درباره اینکه چرا کسی مارو حمایت نمیکنه و سرور میخوایم و درامد و هزینه باهم نمیخونه !!
پاک شدن فایل ها بکنار (سهل انگاری تیم فنی در ۱۲ فروردین ۱۳۹۹)، قطعی های پشت سر هم ، کندی ها و اختلال های رنگارنگ باعث شد بالاخره یسری تغییرات در معماری سمت سرورشون بدن و تعدادی سرور اضافه کنند تا بتونن کاربر جدید بگیرن(غیراصولی) ، تقریبا هر بار هم که کاربران زیاد سمتش امدن عضو گیری جدید رو بست و پیامی مشابه زیر نمایش داد
دلیل اینکه بیش از دوسال اپدیت کلاینت اندروید عقب افتاده همینه که تمرکز روی سرور بود چون در پرتگاه خطرناکی قرار گرفته بود
تا اواخر مرداد حدود 3 میلیون کاربر فعال ماهانه داشت
بعد موج جدید فیلترینگ اینستا و واتساپ ، چند میلیون کاربر جدید و کاربران سابقی که غیرفعال بودند به ایتا رو اوردن که هم کاربران حامی ایتا و هم ادمین هاش هم مدیرانش و هم دولت مردان ما خوشحالند.
با کلاینت اپن سورس تلگرام بسیاری از این ضعف های سمت سرور پوشش داده می شود و همه چیز از نظر یک کاربر معمولی ، عادی به نظر میرسد
اما عمق فاجعه کجاست؟ دوستانی که با انواع معماری دیتابیس ها و مقایس پذیری در اپلیکیشن ها و همچنین استفاده پروتکل ها اشنا باشند میدونند که هرچقدر تعداد کاربران یک اپلیکیشن بالاتر بره تغییرات معماری و بهبود ها بسیار سخت تر و زمانبر تر و بعضا ناممکن میشه !
جالبه بدونید که ایتا اوایل تمام درخواست ها رو سمت سرور با پروتکل HTTP با post ارسال میکرد(تحت سوکت نبود) و هیچ رمزنگاری نداشت، یعنی شما با یک ابزار ساده در مسیر میتونستی کل پیام ها و موارد رد و بدل شده رو ببینی و اصلا امن نبود ! (الان هم در وب سایت ایتا نوشته شده رمزنگاری ایتا Mtproto هست که رمزنگاری مختص تلگرام هست و معلوم نیست چقدر واقعی باشد)
بگذریم از سوتی هایی که اوایل در کلاینت های تلگرام چه ویندوز و چه اندروید دادند ، مثل اصلاح نکردن حتی اسم Telegram در برخی صفحات برنامه یا بودن قابلیت پروکسی در نسخه دسکتاپ ! (تا مدت ها در بخش ایمیل پشتیبانی ، ایمیل تلگرام بود :|)
پس ایتا را مثل یک پراید وانت که ظرفیت 100 کیلو بار دارد تصور کنید که هزار کیلو بار روی آن گذاشتیم و چون دارد به ظاهر راه می رود تشویقش هم میکنیم !! غافل از اینکه هرچی بیشتر جلو می رود احتمال فاجعه بیشتر می شود ،
❌ دقت کنید که منظور تعداد سرور نیست ، ایتا با هزار سرور جدید هم مشکلش حل نمی شود ، به زبان ساده تر ، مشکل از ظرف نیست ، مشکل از ساختاری هست که مثل یک دیوار اشتباه و غیراصولی چیده شده رفته بالا...
- موضوع مشکلات معماری سمت سرور متخص ایتا نیست و در بقیه داخلی ها هم تا حدی وجود دارد اما حجم کاربر ایتا در حال افزایش است و قطعی های پی در پی یک زنگ خطر جدی برای مدیران ایتاست.
وضعیت در کلاینت های مختلف :نسخه نیتیو ios ندارد /نسخه PWA وب اپن سورس تلگرام / نسخه اندروید با کتابخانه های اپن سورس مثل تلگرام / نسخه دسکتاپ ندارد
سروش پلاس در اپدیت 5.3 به بعد دلیت اکانت را اضافه کرد ✅
قابلیت تعیین رمز دومرحله ای(two factor authentication) ندارد ❌
خب سروش رو همه میشناسید ، صدا و سیما مالکش بود و سیاست های خاص و بعضا زننده ای داشت که باعث شده خیلی ها همان نگاه رو هنوزم داشته باشند و از شنیدن اسمش هم حالشان بد شود !
بعد از چندسال دیگه صدا و سیما فرزند خودش یعنی سروش رو نمیخاست و در واقع میخواست تعطیلش کنه و به مزایده گذاشت که خب کسی خریدارش نبود ! (چه غم انگیز)
*طبق گفته های روابط عمومی سروش پلاس :
ایده شکل گیری سروشپلاس بعد از ناتوانی مالک سروش در انجام تعهدات مربوط به توسعه و نگهداری آن شکل گرفت و بهصورت پیامرسان مستقل توسعه یافت.
در واقع سروش پلاس نسخه ای بود که به همان سروری متصل بود که سروش به آن متصل بود و مدت ها هر دو فعال بودند.
بر اساس توافقنامهای اینترکانکشن بین دو پیامرسان برقرار شد و تبادل دیتا بین این دو برقرار شد و سروش پلاس تعهدات سه سالهای را در قبال این اینترکانکشن به عهده گرفت و در نهایت سروش خدا بیامرز شد.
با توجه به اینکه هر دو محصول در برخی موارد از کتابخانههای اوپن سورس مشترک استفاده کردهاند ممکن است اشتراکاتی داشته باشد اما کاستومایزشن سروشپلاس کاملا متفاوت است.
استفاده از نام تجاری سروشپلاس یک تصمیم کسبوکاری بوده است که شاید از دید برخی نکات منفی آن بیشتر از اتفاقات مثبت آن باشد و دلیلش ترکیبی است توامان از حس دلبستگی و اعتراض تیم فنی به عدم ایفای تعهدات مالکان سروش.
حالا بررسی فنی سروش پلاس ، برخلاف ایتا و بقیه پیامرسان های داخلی ، بیشترین وسواس رو سمت سرورشون داشتن و دارند و به همین دلیلم هست که آذر 1401 نسل 5 سروش پلاس منتشر شد که تغییرات اساسی اون در معماری جزیره ای Backend و پروتکل های ارتباطی جدید هست
سروش پلاس بعد از سه نسل ازمون و خطای نرم افزاری ، مثل ایتا و روبیکا و چتزی به این نتیجه رسید که نیاز نیست چرخ را از اول اختراع کرد ، احتمالا پیش خودشان گفتند وقتی تلگرام همیشه بهترین Ui/Ux و امکانات کلاینتی را در اختیار کاربر میگذارد و مدام هم بصورت اپن سورس توسعه پیدا میکند چه کاری است که ما بنشینیم و با تیم کوچک خودمون یک کلاینت از صفر توسعه بدیم و هرروز دچار مشکلات و چالش هاش بشیم و در نهایت هم کاربر باهاش انس نگیرد و هزینه ها هدر برود ، ترجیح دادند این هزینه را صرف توسعه معماری سمت سرور و همچنین اضافه کردن امکانات بومی به کلاینت صرف کنند ، البته دقت کنید که سروش پلاس برخلاف ایتا و بقیه یک کپی غیراصولی و ناشیانه از تلگرام نیست و سعی شده در نسل 6 تا حد امکان فقط از کتابخانه های لازم تلگرام استفاده شود و به نوعی خلاقیت قابل قبولی در طراحی و چیدن این امکانات داشته اند، دلیل دیگر استفاده از کتابخانه های تلگرام بهینه بودن و همچنین افزایش سرعت توسعه امکانات کلاینتی هست که منطقی به نظر میاد.
نسخه وب PWA سروش پلاس هم مانند ایتا و روبیکا همان تلگرام وب هست که مشکلات زیادی دارند و هنوز آنطور که باید برای استفاده روزمره مناسب نیستند و اول راه است.
اما در نسخه اندروید سروش پلاس میتوان گفت بالاترین سرعت در ارسال و دریافت پیام را در بین داخلی ها شاهد هستیم، این مورد به لطف پروتکل جدیدی است که برای پیامرسانی بهینه شده (برخلاف Xampp در نسل قبلی)
به ادعای سروش پلاس با این پروتکل و معماری جدید از نسل 5 ، توانایی میزبانی تا 200 میلیون کاربر رو دارند (ولی نگفتند کاربر رجیستر شده یا فعال ماهانه یا روزانه ؟? )
درباره بخش استوریج یعنی دانلود و اپلود فایل هم معمولی رو به ضعیف به هست ، تا 500 مگ هر فایل قابل اپلود هست و طبق تحقیقی که انجام دادم و صحبت های ادمین های قدیمی سروش ، ظاهرا هیچوقت فایلی از سروش پلاس حذف نشده و از ابتدای فعالیت تا الان فایل ها در دسترس هستند اما یکسری فایل ها بعد مهاجرت به نسل 5 بعضا دیگه قابل دانلود نیستند ، سرعت دانلود و اپلود تا قبل از اختلالات شهریور بسیار عالی بود ولی الان جالب نیست و دچار مشکلات جدی به خصوص در اپلود شده.
در نسخه 6.6.0 در تاریخ 28 اسفند 1402، بالاخره بخش تماس تصویری و صوتی سروش پلاس بازنویسی شد ، هم اکنون بخش تماس با تکنولوژی WebRTC با رمزنگاری بسیار ایمن End To End (مشابه تلگرام و واتساپ) محافظ می شود ، کیفیت تماس صوتی و تصویری بسیار مطلوب است اما بدلیل اینکه در ذات این تکنولوژی سرور فقط نقش ارتباط دهنده اولیه را دارد ، کیفیت و تجربه بسیار به اینترنت دو طرف ، پردازنده و رم گوشی و نسخه اندروید نیز بستگی دارد ، یعنی ممکن است یک نفر تجربه بسیار عالی و یک نفر تجربه بسیار بد داشته باشد اما بطور میانگین تجربه مشابه تماس واتسپ خواهد بود ، در این نوع تماس فشاری روی سرور ها نبوده و چند میلیون تماس همزمان نیز باعث اختلال وکندی در تماس ها نخواهد شد !
از نظر امکانات هم تقریبا تمام امکانات لازم برای کانال دار ها و گروه دار ها و کاربران عادی رو داره بجز ربات Api که خب در حال حاضر در داخلی ها بجز گپ و بله (آن هم محدود) هیچکدام این قابلیت را بصورت عمومی و در حد تلگرام ندارند !
*همچنین برای فروشگاه داران قابلیتی بنام پرداخت امن وجود دارد که میتوانند مستقیما با درگاه انلاین از مشتری پول را به مبلغ مشخص دریافت کنند و از دردسر کارت به کارت و بهم ریختگی حساب ها جلوگیری کنند (بزودی قابلیت های جذاب تری به کانال های فروشگاهی اضافه میگردد)
قابلیت لایو سروش پلاس هنوز رونمایی رسمی نشده و ظاهرا فقط برای مقاصد تست در اختیار برخی کانال ها قرار گرفته تا در مناسبت های خاص بتونند بطور آزمایشی پخش زنده بگذارند.
از بخش های ناامید کننده سروش پلاس میشه به نداشتن پشتیبانی و ویترین اون اشاره کرد که چه از نظر بصری چه از نظر کاربرد حرفی برای گفتن ندارد (کل ویترین شده سینما و فیلم)
پیامرسان بله دلیت اکانت دارد ✅
قابلیت تعیین رمز دومرحله ای (two factor authentication) ندارد ❌
وضعیت در کلاینت های مختلف : نسخه نیتیو ios ندارد ، نسخه PWA وب اختصاصی ، نسخه اندروید اختصاصی ، نسخه دسکتاپ ندارد
پیامرسان بله اپلیکیشن شرکت داده ورزی سداد است که زیر مجموعه بانک ملی است که حمایت های خوبی از طرف بانک ملی برای اجبار نصب برای دریافت ارز مسافرتی و نوبت گیری انلاین و اطلاعرسانی های بانک ملی و کارکنان بانکی و... انجام شد.
از ابتدا(با شعار گفتگو + پرداخت)هدفش تمرکز روی پیامرسان نبود و ایده شون این بود که در کنار خدمات پرداختی و بانکی امکانات پیامرسانی رو در حد پایین و کار راه انداز داشته باشه و باعث جذابیت و سهولت در کارکرد و انتقال پول بین افراد اجتماع بشه
این سیاست تا همین تابستان 1401 ادامه داشت ، به نحوی که در بروزرسانی های بله فقط قابلیت های جدید بانکی و پولی و در کنار آن رفع باگ های اندک در بخش پیامرسانی به چشم میخورد.
از ابتدای شهریور و تقریبا همزمان با اختلالات اینترنت بین الملل در ایران ظاهرا سیاست های مدیران این پیامرسان تغییر کرد و به سرعت قابلیت هایی مثل تماس صوتی و تصویری ، قابلیت استوری (ماجرا)، کانال های فروشگاهی ، بخش جریان(مشابه بخش پستچین سروش+ و اکسپلور اینستا و روبینو) اضافه شد و میشه گفت از نظر سرعت در توسعه و بروزرسانی ها در حال حاضر رتبه اول رو میگیره ، چه در نسخه وب و چه در نسخه اندروید اپدیت ها به سرعت منتشر میشن و نشون دهنده عزم جدی برای گرفتن سهم بازار در بخش پیامرسانی رو دارند...
از ایرادات جدی بله میشه به استوریج نسبتا ضعیف(اختلال های محسوس) با محدودیت اپلود 500 مگابایت و اختلال های جدی در بحث ویو ها یا همان بازدید های کانال ها و پسند ها ، عدم پویایی ویترین و سلیقه ای بودن چینش کانال های مورد حمایت آن ، پشتیبانی تعطیل ، عدم رسیدگی و توجه به موقع گزارشات تخلف محتواهای مستهجن و کلاه برداری ، نداشتن قابلیت رمز دومرحله ای و... اشاره کرد.
در کل بله در همه چیز متوسط است ، رابط کاربری اختصاصی خودش را دارد که در کنار ضعف های آن قابل قبول است ، تماس صوتی و تصویری خوب و قابل قبول(تماس گروهی 8 نفره)، سرعت ارسال و دریافت پیام معمولی و قابلیت های بانکی و پولی نسبتا خوب و راضی کننده ،بخش اعلان در حد کار راه انداز، بخش فروشگاه بسیار جذاب، عدم پیش زمینه منفی نسبت به برند و مالک بله و روابط عمومی نسبتا فعال و زیرک و تعامل خوب با کاربران علاقه مند به توسعه بله(بهترین تعامل با کاربر بین داخلی ها)
همه این ها باعث شده که قشر های مختلفی از جامعه به این پیامرسان روی خوش نشون بدن و طبق گفته وزارت ارتباطات و مدیران بله ، به حد 10 میلیون کاربر فعال ماهانه رسیدند که خب همچنان بخش زیادی از این کاربران فقط از قابلیت های بانکی بله استفاده میکنند.
خب روبیکا را میشه اولین پروژه بزرگ مشترک بین دو اپراتور ایرانسل و همراه اول (یا حکومتی ترین پیامرسان) دونست که در ابتدا هدفش این بود که همه چیز باشد ! یعنی یک چیزی شبیه به ویچت در چین ، از سرویس های پرداخت گرفته تا قابلیت های پیامرسانی تا بخش روبینو که همان اینستا محسوب می شود .
از همان ابتدا تبلیغات منفی علیه روبیکا زیاد بود ، از شایعات جاسوسی گرفته تا رانت های خاص مثل ارائه شاد که وایت لیبلی از روبیکاست!
ترافیک روبیکا تا مدت ها کامل رایگان بود و بنظر بنده دلیل استقبال قشار نوجوان از این پیامرسان همین بود ، در حال حاضر هم ارسال و دریافت پیام در ایرانسل و همراه اول در روبیکا رایگان است و شما بدون داشتن بسته و شارژ میتوانید به بقیه پیام ارسال کنید (یعنی بخش روبینو و فایل و تماس شامل نمی شود)
بیشترین نسل استفاده کننده از روبیکا نوجوان ها و جوان ها و تا حدی کودکان هستند ! به حدی که کانال هایی را میبینید که با 50 هزار عضو ادمین های 10 تا 18 ساله دارند و بسیار هم فعالند و حتی به درآمد زایی هم رسیده اند
روبیکا از آپدیت بهمن ماه 1401 دلیت اکانت را به شرط گذشتن 5 روز از نصب فراهم کرده است. ✅
قابلیت تعیین رمز دومرحله ای(two factor authentication) دارد.✅
وضعیت در کلاینت های مختلف : نسخه نیتیو ios اپن سورس تلگرام در استور های داخلی پولی ایفون، نسخه PWA وب اپن سورس تلگرام ، نسخه اندروید با کتابخانه های اپن سورس مثل تلگرام و اینستاگرام ، نسخه دسکتاپ ندارد
در بخش تماس صوتی و تصویری در بین داخلی ها بهترین عملکرد را دارد و ایراد خاصی نمیتوان گرفت و واقعا از نظر تماس پایدار هست ، حتی در خارج از کشور هم طی تست های انجام شده کیفیت مطلوب بود
در بخش استوریج و ذخیره سازی فایل ، روبیکا معمولی رو به خوب است ، چرا ؟ چون تا 2 گیگابایت در هر فایل میتوانید اپلود کنید و اختلال و پاک شدن فایل هم بجز موارد قدیمی در روبیکا وجود ندارد ، اما سرعت دانلود و اپلود حقیقتا خوب نیست و بخصوص فایل های حجیم شما را ازار خواهد داد.
در بخش سرعت ارسال و دریافت پیام در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد که شاید دلیل اصلی آن حجم ورود ناگهانی کاربران بعد از اتفاقات شهریور 1401 باشد ، اما هرچه هست در این بخش روبیکا نمره قابل قبولی نمیگیرد.(که البته مدیران روبیکا قول بهبود داده اند)
بخش نوتیف ها معمولی است ولی بهتر از سایر داخلی ها ، که دلیلشم فیلتر بودن سرویس های گوگل در ایرانه...
امکانات مدیریتی گروه و کانال روبیکا کامل و نزدیک به تلگرام است و حتی مواردی مثل Slow mode هم در تنظیمات گروه وجود دارد !
قابلیت لایو روبیکا واقعا کامل است و حتی امکاناتی مثل گذاشتن لایو با obs و کامنت و لایک و بستن کامنت و تنظیم کیفیت و... را مشابه اینستاگرام دارد که رکورد های 300 هزار تایی ویو در لحظه هم ثبت کرده است
قابلیت گفتگوی صوتی گروهی روبیکا یک امکان منحصربفرد که کاملا مثل تلگرام پیاده سازی شده و کیفیت آن هم مطلوب هست و آنطور که باید در تبلیغات مارکتینگ روبیکا بهش پرداخت نشده و پتانسیل زیادی دارد (مثل کلاب هاوس)
بخش روبینوی روبیکا یک کپی واضح از اینستاگرام(اپدیت های قدیم اینستا) هست ، در حد زیادی سعی کردند به کاربر این حس رو القا کنند که اینجا همان اینستای داخلی هست !
طبق گفته مدیران روبیکا در حال حاضر 39 میلیون کاربر فعال ماهانه که 18 میلیون آن را کاربر فعال روزانه تشکیل میدهند که میشه گفت نزدیک ترین تجربه یک پیامرسان در حد کشور را روبیکا دارد و طبق سابقه روبیکا ، روبیکا هیچوقت قطعی طولانی تجربه نکرده و همیشه اپتایم 99 درصدی را ارائه کرده
البته سیاست های روبیکا برای همه خوشایند نیست ،مثل مصرف بالای ترافیک(نت) به دلیل حجم ویدئو ها در بخش روبینو و فیلم و سریال و پخش زنده ها که کاربر عادی از آن بی خبر است و پشتیبانی تعطیل و عدم تعامل با مدیران کانال ها و...
نکته عجیب و قابل توجه اینجاست که ترافیک روبیکا برخلاف سایر داخلی ها تمام بها محاسبه می شود ! (مشابه اپلیکیشن خارجی)
مهم ترین تفاوت روبیکا با سایر داخلی ها تسهیم درامد ترافیک با ادمین های کانال ها هست که منجر به تولید محتوا و فعالیت بسیار زیاد ادمین ها برای بدست اوردن این درامد و ویو واقعی شده ، تا حدی که به گفته مدیران روبیکا در حال حاضر ماهانه جمعا 600 میلیون تومان به کانال دار ها بابت درامد ترافیک، پرداخت می شود!
محمدرسول کاظمی نجفآبادی، بنیانگذار آیگپ بود که ادعاهای زیادی در بخش امنیت داشت و جایزه یک میلیارد تومانی برای شکستن رمزنگاری AES گذاشته بود (یک ترفند خوب جهت فریب کاربر غیر متخصص)
بعد از کفاف ندادن هزینه های نگهداری و توسعه و همچنین سابقه نه چندان خوب زندگی شخصی ، تصمیم به فروش این پیامرسان گرفت که شرکت توسعه فناوریهای هوشمند کیان ایرانیان آن را خریداری کرد
این شرکت در مالکیت همراه اول و بانک پارسیان است که از همان ماه های ابتدایی تصمیم به تغییر رابط کاربری آن گرفت که بعد از یکسال انجام شد اما خب رابط کاربری دلچسب و یوزر فرندلی نیست و یکم زیادی فانتزی شده است !
✅ایگپ دلیت اکانت دارد
✅ قابلیت تعیین رمز دومرحله ای(two factor authentication) دارد
وضعیت در کلاینت های مختلف : نسخه نیتیو ios در استور های داخلی پولی، نسخه PWA وب اختصاصی ، نسخه اندروید اختصاصی ، نسخه دسکتاپ ندارد
در تیر ماه 1403 ایگپ نسل 4 خودش رو رونمایی کرد که به سمت سادگی میل کرده (مثل واتساپ) و سبک طراحی مینیمال شده که خب بد نیست ، هنوز توضیحی درباره تغییر معماری سمت سرور ارائه نشده.
تماس صوتی و تصویری در ایگپ نسل 4 از نسل قبل که کلا برقرار نمیشد بسیار بهتر شده اما هنوز هم مشکلاتی را دارد که امیدواریم با عرضه نسل 4 به مرور بهبود پیدا کند، البته تماس دیگر p2p و e2e هم نیست(قبل از خریداری توسط این شرکت تماس ها p2p بود)
در بخش کانال ها هم کانال دار ها خیلی زود از ایگپ دلسرد و آن را کنار گذاشته اند ، تعداد کانال ها و گروه های فعال و ویو های ایگپ حتی با وجود اجبار از سوی دانشگاه آزاد و برخی سازمان های دیگر بسیار ناامید کننده است و با یک سرچ ساده به تعداد زیادی کانال میرسید که از اخرین پست آن ها بیش از یکسال میگذرد که بخشی از آن به نظر بنده رابط کاربری غیراشنا و پر از باگ ایگپ است
بخش استوریج و اپلود و دانلود هم در ایگپ معمولی رو به ضعیف ، هم از نظر در دسترس بودن فایل ها هم از نظر سرعت اپلود و دانلود و اختلال های زیادی در این بخش وجود (البته ممکن است تجربه هر شخص متفاوت باشد ، برآیند کلی تعدادی از ادمین ها این هست) محدودیت حجم فایل برای اپلود 2 گیگابایت (به شخصه تا 500 مگ تست کردم و فایل های یه گیگ به بالا گیر میکردن وسطش)
استیکر های جذاب متحرک و بومی اختصاصی ، قابلیت استوری (لحظه) ، آیلند ، اپن سورس بودن کلاینت اندروید، هوش مصنوعی برای خواندن پیام متنی و یا تبدیل صوت به متن، از تمایز های ایگپ نسبت به سایر رقبای خود است
سرعت ارسال و دریافت پیام معمولی است اما لود پیام ها در کانال ها و گروه ها و حتی چت های خصوصی باگ های عجیب و جدی دارد و شما را دیوانه خواهد کرد !
این مشکلات قرار بود طبق وعده مدیران ایگپ با تغییر معماری سرور در خرداد 1400 حل شود ولی به دلایل نامعلومی هیچوقت انجام نشد
کار به جایی رسیده است که حتی کمپین های تبلیغاتی ایگپ متوقف شده ، سهامداران اصلی آن از که همراه اول و پارسیان باشند از هزینه های نگهداری و بازدهی پلتفرم ناراضی هستند و اعضای تیم توسعه آن ها هرروز تغییر میکند و نیروهای خوب و کاربلد از شرکت جدا شده اند ، اپدیت های ایگپ مدت هاست چیز خاصی برای ارائه ندارند وصرفا رفع باگ هستند که حتی در رفع باگ هم موفق نیستند ، شاید بزودی شاهد واگذاری به یک تیم دیگر یا حتی تعطیلی ایگپ باشیم ! این پیامرسان حتی با وجود اختلالات اینترنت بین الملل و محدودیت ها هم نتوانست کاربر زیادی جذب کند و در سراشیبی سقوط قرار دارد...
گپ محصول اصلی شرکت توسعه سامان است که از سال 92 فعالیت جدی داشته و سایر محصولاتش میشه به کیف پول «پارس»، نسیم رضوان ، پیام رسان مداد ،راهپیام، عصر پادشاهان، شبکه اجتماعی ویراستی (آخرین محصول تیم توسعه سامان) اشاره کرد
مدیر عاملان آن مهدی انجیدنی و هادی کریمان و احسان جوادی هدایت آباد هستند که هادی انجیدنی (پدر) هم در انگلیس این شرکت را به ثبت رسانده اند
گپ دلیت اکانت دارد ✅
قابلیت تعیین رمز دومرحله ای(two factor authentication) دارد ✅
وضعیت در کلاینت های مختلف : نسخه نیتیو ios در اپ استور رسمی اپل با نام ویدا مسنجر(تنها پیامرسان داخلی حاضر در اپ استور و گوگل پلی) ، نسخه PWA وب اختصاصی ، نسخه اندروید اختصاصی ، نسخه دسکتاپ ندارد
همه کاره و هیچکاره ، این عنوانی هست که بنده با احترام به گپ نسبت میدم و دلیلش رو پایینتر خواهید فهمید
حدودا از اواخر بهمن نسل 3 گپ بصورت عمومی منتشر شد که به گفته مهدی انجیدنی تغییرات بنیادی در پروتکل های ارتباطی و زیرساخت گپ داشته که منجر به افزایش سرعت و کاهش هزینه ها و پروتکل بروزتر خواهد شد ، ایشون وعده گپ 10 رو هم با تغییر اساسی رابط کاربری دادند ولی بیش از یکسال میگذره خبری نیست...
اما در عمل؟ در نسخه 9.100 که امروز 12 تیر 1403 تست ها انجام شد نتیجه به شرح زیر است :
تماس صوتی تصویری : گپ دارای تماس تصویری و صوتی گروهی هست ، برقراری تماس گیر و گور بسیار زیادی دارد و چندبار باید امتحان کرد تا تماس برقرار شود (واقعا آزاردهنده و اعصاب خورد کن) خود کیفیت صوت و تصویر تماس معمولی است ، مصرف اینترنت گپ در تماس تصویری قابل کنترل است که با فعال/غیرفعال کردن گزینه صرفه جویی تماس میسر شده
تماس ها در گپ دارای رمزنگاری ایمن E2E هستند(مشابه واتساپ و تلگرام) اما در تنظیمات اگر گزینه سرور واسط برای پنهان کردن ایپی رو روشن کنید نتیجه برای هر اینترنت متفاوت است ، یعنی ممکن است با اینترنت شما اگر این گزینه خاموش باشد نتیجه بهتر باشد یا برعکس اصلا تماس برقرار نشود ! که چیز جالبی نیست چون اگر یکی از طرفین آن را فعال کرده باشند برای مخاطب تماس هم اعمال می شود و افراد غیرمتخصص شاید هیچوقت متوجه این مورد نشوند
بخش استوریج و فایل : گپ در این زمینه واقعا خوب عمل کرده و سرعت دانلود اپلود راضی کننده است ، محدودیت حجم اپلود هر فایل 1 گیگابایت هست واقعا نمیشه ایراد خاصی بهش گرفت که البته شاید یکی از دلایل خوب بودنش تعداد کم کاربر فعال روزانه نسبت به سایر داخلی ها باشد (کمترین کاربر فعال)
ارسال دریافت پیام : در نسل سه حتی با اینترنت های ضعیف E در ارسال و دریافت پیام مشکلی نخواهید داشت و در این زمینه نیز واقعا مشخص است که بطور جدی کار شده و حاصل تجربه چندین ساله هست اما این بخش خالی از باگ نیست ، تکرار چندباره ارسال پیام بخصوص در گروه ها ، پاک نشدن پیام ها با وجود پاک کردن توسط کاربر ، باگ سین و باگ اخرین بازدید مخاطبین و... همچنان وجود دارند
بخش اعلان ها : اگر گزینه اتصال پایدار را که جدیدا اضافه شده فعال کنید مشکلی بابت اعلان ها نخواهید داشت اما بدون فعال کردن قابلیت اتصال پایدار در تنظیمات گپ ، اعلان تماس ها و پیام ها دریافت نمیشه که واقعا ایده عجیبی هست که مثل یک VPN همیشه در پس زمینه فعال باشه تا اعلان ها از دست نروند ! (اتصال پایدار باعث افزایش مصرف باتری میگردد.)
در کل روی کاغذ گپ امکانات خیلی زیادی دارد اما در عمل بسیار از آن ها قابل استفاده روزمره نیست و هر کدام دچار کمبود های جدی هستند که متاسفانه طبق عادت و سیاست مدیریت گپ به حال خود رها شده اند...(تمرکز تیم به سمت ویراستی میل کرده)
البته بنظر شخص بنده بزرگترین کمبود گپ نداشتن کاربر فعال کافی هست ، حتی اگر تمام نواقص نرم افزاری رفع شود وقتی کاربر فعال ماهانه آن به یک میلیون هم نمیرسد خب عملا هیچ حرفی نخواهد ماند
اینکه مخاطبان ما عمده در کدوم پیامرسان هستند در انتخاب ما بسیار موثر هست ، واتساپ فقط به دلیل اینکه فیلتر نبود و تمام دوستان و همکاران و... ما اون رو داشتند 50 میلیون کاربر روزانه فعال در ایران داشت و همه جا استفاده میشد!
از بهمن 1402 قابلیت MXB یا همان اتصال بین پیامرسانی در پیامرسان های گپ ، ایتا ، سروش پلاس ، بله اجرایی شد ، با فعالسازی این قابلیت اگر شما پیامرسان داخلی دارید که مخاطبتون نداره میتونید براحتی براش پیام بدید و عکس و فایل تا 50 مگابایت ارسال کنید (باید هم شما فعال کنید هم مخاطبتان)
البته این پروتکل باگ ها بسیار زیادی دارد ، مثل نرسیدن پیام و فایل و اشتباه در اخرین بازدید و نداشتن قابلیت تماس و...
به امید پیشرفت تمام پلتفرم های داخلی همچنین روزی که کاربر(حتی خارجی) بدون اینکه مجبور باشد و در شرایط دسترسی یکسان ، بین محصول خارجی و داخلی محصول داخلی با کیفیت(با خیال راحت از حریم خصوصی و امنیت) را انتخاب کند