امروزه در جهانی زندگی می‌کنیم که پیچیدگی و عدم قطعیت در آن افزایش پیدا کرده است، چرخه عمر محصولات کم شده است، تغییرات به سرعت اتفاق می‌افتند و به بیان دقیق‌تر، نوآوری و درنتیجه اتخاذ رویکرد‌های جدید برای سرعت بخشیدن به آن اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. در این مقاله با نوآوری باز و روش‌های خلق ایده‌های جدید آشنا می‌شوید.
موفقیت در نوآوری شامل خلاقیت، سرعت و دانش تخصصی می‌شود و شرکت‌ها دیگر نمی‌توانند به تنهایی و به کمک واحد‌های تحقیق و توسعه، از پس مخارج نوآوری برآیند. درنتیجه لازم است فرایند نوآوری باز باشد تا شرکت‌ها قادر باشند از افراد خلاق، متخصص و بااستعدادی که در بیرون از سازمان قرار دارند، استفاده کنند و از ایده‌ها، تکنولوژی‌ها و مهارت‌های آن‌ها بهره ببرند.
اصطلاح «نوآوری باز» اولین بار در سال ۲۰۰۳ توسط «هِنری چِسبرو» ابداع شد. در گذشته محصولات جدید به‌صورت محرمانه و در پشت درهای بسته تولید می‌شدند، اما امروزه گروهی یکپارچه از مشتری‌ها، محققان، تأمین‌کننده‌ها و شُرکا در فعالیت‌های نوآورانه شرکت می‌کنند.
مزایای نوآوری باز
نوآوری باز مزایای بسیار زیادی برای شرکت‌ها به همراه دارد و تأثیرات مثبت بسیار زیادی بر روی نوآوری می‌گذارد، ازجمله:
+ دسترسی به ایده‌های نوآورانه‌ی بیشتر
+ دسترسی به دانش، برای مثال دانش درباره‌ی مشتری‌ها، بازار و مواردی که از نظر تکنیکی امکان دستیابی به آن‌ها وجود دارد.
+ نوآوری باز از طریق برقراری ارتباط با شرکای بیرونی، به برند‌سازی و شکل دادن به تصویر شرکت نیز کمک می‌کند.
+ دیدگاه‌های جدید و پرهیز از عمل کردن به شیوه‌ای ناآگاهانه
+ توسعه‌ی سریع‌تر
+ دسترسی به افراد ماهر و متخصص
+ ریسک توسعه‌ی کمتر
+ دریافت کمک‌های عمومی از طریق همکاری
+ کسب سود بیشتر از طریق همکاری
وارد کردن مشتری‌ها در فرایند نوآوری
مشتری به‌عنوان کاربر آینده‌ی نوآوری تصمیم می‌گیرد آن را خریداری کند یا خیر و به این ترتیب بر روی موفقیت محصول تأثیر می‌گذارد. درنتیجه در نظر گرفتن نیازها، خواسته‌ها و گرایش‌های مشتری، عوامل بسیار مهمی در فرایند نوآوری هستند.
وارد کردن مشتری‌ها و مصرف‌کننده‌ها در فرایند نوآوری تأثیر بسیار زیادی بر روی نرخ موفقیت نوآوری‌ها می‌گذارد. با توجه به قدرت و نقش مشتری‌ها، لازم است که موارد خاصی به آن‌ها اختصاص داده شود. همکاری با انواع مشتری‌ها (مشتری‌‌های مستقیم، مشتریِ مشتری‌ها و مصرف‌کننده‌ها)، به‌صورت زیر اتفاق می‌افتد:
+ در اولین مرحله که تحقیقات بازار انجام می‌شود، نیاز به محصولات جدید مشخص می‌شود.
+ مشتری‌ها تأمین‌کننده ایده‌ها هستند و باید ایده‌پردازی کنند.
+ بازخوردی که از مشتری‌ها گرفته می‌شود، اهمیت بسیار زیادی در سراسر فرایند نوآوری دارد. ایده اولیه، مفهوم اولیه و نمونه اولیه همگی باید توسط مشتری‌ها آزمایش شوند.
عوامل شکست و موفقیت نوآوری باز
برای اینکه نوآوری باز به‌خوبی انجام شود، لازم است که شایستگی سازمانی کافی برای توسعه‌ی نوآوری با شرکا و شبکه‌های مختف وجود داشته باشد و موارد زیر نیز در نظر گرفته شوند:
+ شبکه‌ی داخلی و خارجی
+ فرایند نوآوری از طریق ارتباط برقرار کردن با بیرون
+ ابزارهایی برای برقراری ارتباط و همکاری با شرکا (برای مثال ابزارهای IT)
+ مدیریت دانش برای تضمین صلاحیت‌ها و ایده‌هایی که از بیرون وارد می‌شوند
+ از همه مهم‌تر، وجود قوانین روشن، به‌ویژه برای اطلاعات محرمانه، پاداش دادن، بهره‌برداری و پتنت. بسیاری از همکاری‌ها بخاطر نبود این موارد با شکست روبه‌رو شده‌اند.
عوامل نرم و نگرش و رفتار شرکت نیز نقش مهمی در موفقیت نوآوری بازی می‌کنند. به‌رسمیت‌شناسی و وجود یک تصویر مثبت، برای همکاران بیرونی اهمیت بسیار زیادی دارد تا به شرکت‌ها نزدیک شوند و تمایل داشته باشند که با آن‌ها همکاری کنند.
باز بودن نسبت به نوآوری، باز بودن نسبت به همکاری بیرونی، اعتماد و گرایش به برد دو طرف، کمک زیادی به جذب همکاران بیرونی می‌کند. اگر شرکت شما به‌عنوان یک شریک جذابیت کافی داشته باشد، ایده‌های زیادی به‌سمت شما جذب می‌شوند و همکاری با شرکای بیرونی به‌خوبی پیش می‌رود و درنتیجه موفقیت بیشتری نصیب‌تان می‌شود.
پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی، بستری مناسب برای مدیریت نوآوری باز
همان‌طور که گفته شد نوآوری یکی از ملزومات مهم برای حضور در بازار رقابتی است و شرکت‌ها وقت و هزینه زیادی را برای اختصاص می‌دهند. روش‌های مختلفی برای گسترش نوآوری در شرکت‌ها وجود دارد که نوآوری باز یکی از جدیدترین این روش‌هاست، روشی که می‌تواند شرکت‌ها را به منبع نامحدودی از نوآوری و خلاقیت برساند.
یکی از راهکارهای استفاده شرکت‌ها از نوآوری باز، برقراری ارتباط مؤثر با مشتریان است، آن‌ها می‌توانند در مراحل مختلف به کمک شرکت آمده و خلأهای ممکن را پر کنند و ایده‌های خلاقانه را برای محصولات پیشنهاد دهند، چرا که مصرف‌کنندگان واقعی محصولات هستند.
پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی این فرصت را به شرکت‌ها می‌دهند تا ایده‌ها و محصولات خود را در معرض دید مردم بگذارند و برای ساخت آن‌ها مشتری پیدا کنند، اما این همه کار نیست، این پلتفرم‌ها این امکان را به وجود می‌آورند تا مشتریان بتوانند در مورد محصولات نظر بدهند، ایده‌هایشان را مطرح کنند و با صاحب پروژه در یک بستر آماده برای بهبود ایده همفکری کنند.
همچنین بستر آماده برای ارسال هدایا، قوانین مشخص و روشن برای حفظ پتنت ایده‌ها و... از دیگر امکانات یک پلتفرم تأمین مالی جمعی است که می‌تواند نوآوری باز را برای محصولات به ارمغان آورد.
