از قدیمی‌هایمان همیشه شنیده‌ایم: «یک دست صدا ندارد.»
همیشه در هر کاری، جمعیتی بیش از یک نفر کار بهتر و مؤثرتری صورت می‌دهند. مشکلات بزرگ به دست «جمعیت» حل می‌شوند و جمع‌کردن انسان‌ها برای حرکت در مسیر یک هدف خاص، به نتیجه بهتری می‌انجامد.
در مفاهیم عصر دیجیتال هم چنین اصلی هم‌چنان معتبر است. مفهوم «کراودفاندینگ» یا «تامین مالی جمعی» که در این مقاله از آن با شما صحبت خواهیم کرد، در واقع تعریفی برای «یک دست صدا ندارد» خودمان است.
تعریف‌های متعددی برای واژه کراودفاندینگ وجود دارد و با وجودی که عمری از فعالیت این کسب‌وکارها می‌گذرد، هنوز درباره اینکه کراودفاندینگ‌ها دقیقا چه می‌کنند، پرسش‌های زیادی وجود دارد.
پری‌چن یکی از بنیان‌گذارهای کیک‌استارتر بزرگ‌ترین شرکت کراودفاندینگ دنیا، درباره تعریف کراودفاندینگ می‌گوید: «شک دارم مردم واقعا بدانند کراودفاندینگ چیست. حتی توافق کافی بر سر تعریف یکسان و همگانی بر سر مفهوم کراودفاندینگ وجود ندارد.»
شاید یکی از دلایل این سردرگمی تنوع زیاد مدل کسب‌وکاری کراودفاندینگ‌ها است. مسئله‌ای که در گزارشی دیگر با نام انواع کراودفاندینگ به آن می‌پردازیم.
شاید بهترین توضیحی که می‌توان ارائه کرد، شیوه کار کراودفاندینگ است، که البته نمی‌تواند تعریف دقیقی برای این نوع از کسب‌وکارها باشد اما شاید به درک فعالیت این شرکت‌ها کمک کند.
بسیار خوب؛ اکنون می‌خواهیم این واژه را به ساده‌ترین شکل ممکن تعریف کنیم.کراود (Crowd) در زبان انگلیسی به معنی جمع و جمعیت است و فاندینگ (Funding) از سرمایه‌گذاری و تأمین بودجه می‌آید.
کسب‌وکارهای کراودفاندینگ بستری فراهم می‌کنند تا افرادی که می‌خواهند برای اجرایی کردن یک ایده، پروژه، اختراع، خدمت، اثر هنری یا هر موضوع دیگری، سرمایه جذب کنند، از این طریق از مردم درخواست تأمین سرمایه کنند و ایده خودشان را به فروش برسانند.
اولین و مهم‌ترین نکته درباره کراودفاندینگ هم همین مسئله است: نقش مردم در تأمین سرمایه و نه شرکت‌های سرمایه‌گذاری.
این شیوه جذب سرمایه روش جدیدی نیست و درگذشته نیز مردم با راهکارهای مشابهی اقدام به جمع‌آوری سرمایه می‌کردند. شیوه‌ای که شاید در کشور خود ما نیز رواج زیادی داشته که از معروف‌ترین نمونه‌های آن می‌توان به جشن‌های «گل‌ریزان» اشاره کرد. درباره این مسئله در گزارش دیگری به عنوان تاریخچه کراودفاندینگ مفصل صحبت می‌کنیم.
اما در اینکه مردم چطور می‌توانند به لحاظ مالی در تأمین بودجه لازم برای اجرایی شدن ایده کمک کنند، تفاوت‌هایی وجود دارد که بیشتر به ماهیت پروژه بستگی دارد.
برخی از این پروژه‌ها کاملا خیریه هستند. به‌عنوان‌مثال طرحی برای ساخت یک مدرسه در یک منطقه یا کشور محروم، یا طرحی برای کاشت هزار درخت در یک منطقه بیابانی برای مقابله با بیابان‌زایی.
در این پروژه‌ها مردم اگر خود هم حضور ندارند، می‌توانند با بخشیدن و وقف مبلغ کوچکی که به اقتصاد خانگی و خرد آنها هیچ‌لطمه‌ای وارد نمی‌کند، می‌توانند نقش خود را در طرح‌های خیر، انسانی و حمایت از محیط‌زیست ایفا کرده باشند.
گاهی پروژه‌هایی هم هستند که هیچ نفع و سودی برای مردم ندارند، اما از سر خیرخواهی به فردی کمک می‌کنند که می‌دانند این سرمایه را برای چه هدفی تلاش دارد جمع‌آوری کند.
مانند دو دانشجویی که می‌خواهند پای پیاده به دل جاده بزنند و نیمی از سال را در چند کشور بگذرانند. یا کودکی که می‌خواهد برای خود یک اسباب‌بازی نسبتاً گران‌قیمت تهیه کند و پدر و مادرش توانایی خرید آن را برای او ندارند. هرچند این نوع از جذب سرمایه در ایران وجود ندارد، اما در کشورهای دیگر به‌وفور یاد می‌شود.
اما اصلی‌ترین نوع کراودفاندینگ شاید به استارت‌آپ‌ها و صاحبان ایده یا حتی هنرمندان بازگردد.
گروه تئاتری که تلاش دارند پیش از اجرای نمایش خود بلیت‌هایشان را به فروش برسانند؛ خواننده‌ای که می‌خواهد آلبوم موسیقی‌اش را پیش از ورود به بازار با قیمت پایین‌تر به دست طرفداران خود برساند یا حتی کارگردان‌هایی که می‌خواهند بودجه فیلمسازی خود را از این طریق به دست بیاورند.
در کیک‌استارتر چند نمونه فیلم به همین صورت جذب سرمایه شد و به فروش رفت و حتی جایزه‌های بین‌المللی هم مانند آکادمی اسکار هم دریافت کرد.
این روش شامل حال افرادی هم می‌شود که ایده کسب‌وکاری هیجان‌انگیزی در سر دارند و تا مرحلۀ تولید نمونه محصول اولیه و طراحی مدل کسب‌وکاری هم پیش‌رفته‌اند و شاید حتی دوره‌ای را هم در شتاب‌دهنده‌ها گذرانده باشند.
و هم اکنون در مرحلۀ پیش از تولید انبوه محصولشان هستند؛یا اگر ایده خدماتی دارند، می‌خواهند آن را گسترش دهند و پیش‌نیازهای لازم برای راه‌اندازی ایده یا کسب‌وکار خود را تهیه کنند.
با این همه علاقه‌ای به بخشیدن سهام کسب‌وکار نوپای خود به شرکت‌های سرمایه‌گذاری ندارند.
در عوض مستقیما از طریق بستر کراودفاندینگ به «مردم» اعتماد می‌کنند. ایده و محصولشان را به عموم مردم عرضه می‌کنند و با حمایت دست‌های مردمی و البته با ضمانت بستر کراودفاندینگ محصول را پس از مدت تعیین شده تحویل می‌دهند.
در واقع ما کمک می‌کنیم یک ایدۀ خام اولیه بتواند تیمی از افراد مستعد گرد خود جمع کند، روی بستری از اعتماد مردمی به جمع‌آوری سرمایۀ مورد نیازش بپردازد و در نهایت محصول باکیفیت نهایی را به پاسداشت اعتماد جمعی به مردم عرضه کند.
و البته در این میان ما مهم‌ترین دروس کسب‌وکاری را که سال‌ها تجربه‌شان کرده‌ایم در اختیار این کارآفرینان جوان قرار می‌دهیم.
