به نام خدا
فناوری در حوزه املاک (یا Proptech) از جدیدترین کلماتی است که در دنیا و ایران رایج و ترند شده است. در دنیا غالبا به عنوان محرک نوآوری در صنعت املاک و مستغلات محسوب می شود و همچنین دپارتمان های املاک و متخصصان این حوزه را از انبوهی از کاغذ بازی نجات می دهد. این یک تشریح کوتاهی از فناوری در حوزه املاک است که دیدی هرچند سطحی نسبت به این موضوع به ما می دهد.
در ادامه تعریف واضح تر از Proptech آورده خواهد شد و همچنین درمورد انواع فناوری های به کار گرفته شده در صنعت املاک ومستغلات صحبت می شود. همچنین درمورد تغییراتی که نتیجه این فناوری ها بوده است مطلب آورده می شود. و در ادامه اجمالا اندازه بازار، تعداد شرکت های این حوزه در دنیا و ایران صحبت می شود. قدم بعد درمورد روندهای فناوری املاک و مستغلات صحبت می شود و به ابزارهای لازم برای استفاده و روبرو شدن با آن اشاره می شود. و در نهایت درمورد هوش مصنوعی در صنعت املاک بحث می شود.
فناوری در املاک چیست؟
فناوری املاک، تمام ابزارهای فناوری است که کارشناسان املاک برای بهینه‌سازی روش خرید، فروش، تحقیق، بازاریابی و مدیریت یک ملک توسط مردم (خریداران و فروشندگان) استفاده می‌کنند. این فناوری‌های نوآورانه با نام‌های:
· Real Estate Tech
· Retech
· Realtech
· Commercial Real Estate (CRE) Tech
نیز شناخته می‌شوند. با این حال، کلمه proptech به صورت قوی اشاره دارد که تکنلوژی و فناوری در حوزه املاک و مستغلات نفوذ کرده است و همسو هستند.
نمونه‌هایی از فناوری proptech می‌توان پلتفرم‌های املاک و مستغلات مانند Zillow، Zoopla، و Airbnb، در بیرون از ایران و دیوار، شیپور، جاباما در داخل ایران نام برد، و همچنین پلتفرم‌های مدیریت املاک، مانند Buildium و Appfolio، برای مدیریت منازل مسکونی (هم خانه‌های تک‌خانگی و هم ساختمان‌های چندخانواری)، اداری، و تجاری باشد. شبیه پلتفرم های اشاره شده در ایران کمتر وجود دارد و یکی از علت های آن این است که نیاز و تقاضا به چنین برنامه هایی یا کم است یا کمتر مورد استقبال قرار می گیرند.
در واقع،شرکت هایی که بازارهاي آنلاین املاک و مستغلات را راه اندازی کردند، جزو اولین شرکت‌های فناوری بودند که صنعت املاک و مستغلات را در دهه 2000 در دنیا دچار تحول عظیمی کردند. چنین حرکتی در ایران توسط پلتفرم هایی مانند دیوار در اوایل سال ۱۳۹۱ رغم خورد که بازار املاک که تبلیغات خود را در روزنامه انجام می داد متحول کرد و فضایی را ایجاد کرد که افراد به راحتی در یک پلتفرم آنلاین ملک خود را عرضه می کردند.
در بسیاری از موارد، تعریف proptech با چندین بخش دیگر همپوشانی دارد، به عنوان مثال:
املاک اقتصادی(یا به صرفه) اشتراکی[1] – هر پلتفرم فناوری که استفاده مشترک یا همزمان از یک ملک را ارائه می دهد را شامل می شود. AirBnB و WeWork معروف ترین شرکت های Proptech هستند که اقتصاد مشترک را پیش می برند.همانطور که می دانید در ایران نیز برنامه هایی مانند جاباما شبیه این دو پلتفرم فعالیت می کند.
املاک و مستغلات هوشمند[2] (معروف به خانه های هوشمند) - یک زیربخش فناوری است که صرفا در زمینهً پشتیبانی عمل می کند که به استفاده از دستگاه ها و وسایل متصل به اینترنت، که مجموعاً به عنوان اینترنت اشیا (IoT) شناخته می شوند، برای نظارت و مدیریت از راه دور خانه را شامل می شود. برخی از نمونه‌های بارز در این زیربخش proptech لوازم آشپزخانه هوشمند توسعه‌یافته توسط زیمنس یا سیستم‌های روشنایی هوشمند تولید شده توسط فیلیپس است.
فین تک (فناوری مالی)[3] - برادر بزرگتر proptech که فناوری را وارد بخش مالی می کند تا مشتریان و مشاغل به راحتی به خدمات مالی دسترسی داشته باشند. این دو صنعت در Real Estate Fintech با تمرکز بر تسهیل فرآیندهای مالی در املاک و مستغلات فعالیت می کنند. در ایران به صورت گسترده پلتفرمی بر روی این مورد کار نکرده است. یکی از مواردی که بعضا دیده شده است اما نواقص زیادی دارد بیعانه دادن در زمان خرید یا اجاره منزل می باشد.
فناوری ساخت و ساز[4] - استفاده از مصالح مدرن و رویکردهای پایدار در ساختمان معنی می شود که در این زمینه شرکت های مختلفی در ایران فعالیت می کنند ولی برندسازی مناسبی انجام نداده اند و یکی از علت های این مورد این است که بازار در این مرحله به سر نمی برد و به صورت سنتی بسیاری از شرکت ها سودهای خوبی بدست می آورند و ریسک هزینه و وارد شدن به این قسمت را متحمل نمی شوند.
همانطور که در شکل زیر می بینید مرز بسیارباریکی بین این چهار مورد وجود دارد و همه این چهار موارد قسمتی از فناوری در حوره املاک را تشکیل می دهند. در این شکل همچنین می توان مشاهده کرد که فین تک و پراپ تک قسمت های مشترکی دارند و در خیلی از زمینه ها نیز ممکن است باهم اشتراکی نداشته باشند ولی آن قسمت از فین تک برای صنعت املاک مهم است که تاثیری در فرایند های مالی این صنعت داشته باشد.
[1] Shared Economy Real Estate
[2] Smart Real Estate
[3] Fintech
[4] Contech
