در مقاله قبل ضعفهای حاکم بر سیستم آموزش زبان کشور را بررسی کردیم. در آن مقاله چه در ابعاد حاکمیتی و چه بخش خصوصی، مواردی مطرح گردید و حالا در این مقاله، به ارائه راهکارهایی خواهم پرداخت.
قبل از هرچیز باید گفت، ما به دنبال اختراع چرخ از ابتدا نیستیم. در این راستا به تجربه کشورهای موفق نگاهی می اندازیم و سعی میکنیم از آنها الگوبرداری کنیم. کشورهایی که دانسته اند انگلیسی موضوعی برای یادگیری نیست بلکه ابزاری است برای ارتباط.
الگوی اول: ژاپن
سیستم آموزش زبان انگلیسی در ژاپن برای حاکمیت، موضوع مهمی است. لذا این کشور نه فقط در بخش سیاستگذاری که در امور اجرایی به طور جدی وارد میدان شده است و استاندارسازی ها و روندسازی های بسیار جذاب و قابل توجهی ارائه کرده. تا جایی که علی رغم اجباری نبودن زبان انگلیسی در مدارس، 95 درصد از دانش آموزان، آن را انتخاب کرده اند.
کتاب:
ژاپنی ها در موارد مختلف برنامه های جدی پیاده کرده اند از جمله کتب درسی. آنها کتب آموزش زبان را مطابق با نیازها، فرهنگ و در جهت یادگیری جدی زبان، استانداردسازی کرده اند به نحوی که تنها کتب مورد تایید وزارت آموزش آن کشور تدریس میشود.
تعیین معیار صلاحیت معلمین
معلمین زبان در ژاپن در یک فرآیند بسیار دقیق مورد تربیت قرار میگیرند و معیارهای تربیتی معلم، به شکلی جدی، تعریف شده اند. بدین ترتیب نه فقط باید زبان را خوب بلد باشند بلکه لازم است در اموری چون روانشناسی آموزشی و روانشناسی کودک و نوجوان دوره های لازم را گذرانده باشند.
موارد دیگری نیز در مورد معلمین وجود دارد که تیتر برخی از آنها را ارائه میکنم:
· معلم باید در آزمون هییت آموزش هرمنطقه هم مورد پذیرش قرار بگیرد
· اشتراک گذاری روشهای تدریس و یافته های جدید در ژورنالهای آموزشی
· جلسات مشترک محلی معلمین برای تبادل نظر و هم افزایی
· معلمین مبتدی ژاپنی در یک دوره ویژه، چند هفته ای را روی دریا و در کشتی خواهند گذراند و در محیطی ایزوله از بیرون و همچنین شرایطی خاص، آموزشهای تکمیلی را میگذرانند.
تنظیم دوره های تحصیلی
از دیگر اقدامات جدی ژاپنی ها، تدوین دوره های تحصیلی مشخص است. این دوره های آموزشی با امتحانات مشخص، صلاحیتهای دانش آموز برای رسیدن به دوره های بعد را مشخص میکنند. اصلاحات دوره ای یکی از روندهای جاری بر این سیستم و در این قسمت است. تکیه بر مکالمه، تعاملات شفاهی، ضبط صدا و ... در این دوره ها به وضوح دیده میشوند.
الگوی دوم: سنگاپور
سنگاپور از جهت سیستم آموزشی رتبه اول آسیا و رتبه ششم جهان را دارد. دانشگاه و کالجهای این کشور، رتبه بالایی دارند. آنها در آزمون های تافل و ایلتس هم بهترین نتایج را دارند.
این کشور نیز روشهایی را دنبال کرده است که همانها میتوانند برای ما الگو باشند. از جمله اینکه آموزشها دانشجو محور هستند. کلاسهای تعاملی با تکیه بر ایجاد ارتباط توسط دانشجو بر بستر زبان و در حضور سیستم آموزشی. در این سیستم بحث، گفتگو، تعامل و ... از ابزارها و روشهای آموزشی تلقی میشوند.
حضور در محیط افراد انگلیسی زبان یکی دیگر از روشهای آموزشی بسیار جذاب و تاثیرگذار است. آموزش زبان در یک کلاس با حضور چند نفر که انگلیسی نمیدانند با حضور تنها یک معلم، اتفاق بزرگی را رقم نمیزند. اما حضور دانشجو در میان انگلیسی زبانها، و تلاش برای ایجاد اراتباط به او کمک میکند تا زبان را آنگونه که باید درک کند و بتواند به وسیله آن، با دیگران ارتباط برقرار کند و این مهارت را در ذهن خود نهادینه نماید.
نتیجه گیری:
توجه بر روشها و الگوهای کشورهای شرقی از جمله ژاپن، میتواند در مدلسازی جدید در کشور، بسیار حائز اهمیت باشد. بومی سازی روشهای ژاپنی ها و سنگاپوری ها میتواند نتایج مثبتی داشته باشد.
در شماره بعد، به روشها و پیشنهادهای عملیاتی تری خواهم پرداخت.
