لینوکس یک سیستم عامل متن باز (Open Source) و رایگان است که هر زیر شاخه از آن را یک توزیع می گویند. از جمله توزیع های معروف لینوکس می توان به Ubuntu ، Fedora ، CentOS و غیره اشاره کرد. قبل از پرداختن به آموزش مقدمات لینوکس ابتدا باید به معنای کلمه متن باز یا Open Source اشاره کنیم؛ در حقیقت هر محصولی که شامل این صفت باشد، باید دارای چهار ویژگی:
برای اینکه پس از نصب توزیع دلخواه لینوکس بتوانید با آن کار کنید، دو روش وجود دارد: 1- ترمینال 2- فایل منیجر که مورد اول با استفاده از محیط نوشتاری یا همان Command Line انجام می شود. اما در مورد دوم با محیط گرافیکی انجام می شود. البته اصل و اساس کار با لینوکس، در محیط ترمینال با دستورات لینوکس انجام می شود، که همین کار سبب اقبال برنامه نویسان شده است.
برای ورود به ترمینال از فشردن دکمه های CTRL + Alt + T و یا در توزیع Ubuntu در قسمت Dash کلمه terminal را تایپ کنید. که تصویر زیر حاصل می شود.
همان طور که در بالا می بینید بعد از ':' یک علامت " $~ " قابل مشاهده است که یعنی دسترسی شما در حد یک کاربر معمولی است و اختیارات شما در حد کار ساده ای است که اغلب در ویندوز انجام میدهید. در ادامه بحث روشن تر خواهد شد. حال اگر لیست از فایل ها و دایرکتوری های زیر مجموعه جایی که هستید را می خواهید، بدانید از دستور ls استفاده کنید.
ls
همچنین برای اعمال مهم مانند انتقال فایل، ویرایش، نصب برنامه و ... نیاز به دسترسی ریشه (root) داریم که بدین صورت است:
sudo
سپس باید رمز عبور خود را وارد کنید.
در صورت درست بودن رمز علامت " $~ " به " #~ " تغییر خواهد کرد که به معنی درسترسی root است. همچنین برای این که بتوانید از/به یک پوشه یا دایرکتوری از/به دیگری بروید از دستور cd به روش های متفاوت استفاده می کنیم.
برای رفتن به فایلی مثل tmp مطابق دستور زیر عمل می کنیم:
cd /tmp
البته این به این شرط است که فایل مدنظر یک قدم با دایرکتوری یا پوشه هدف ما فاصله داشته باشد و اگر چند گام فاصله داشت مسیر رسیدن به آن را مقابل دستور cd می نویسیم. اگرم هم مقصد را نمی دانید از ls کمک بگیرید. برای رفتن به خانه یا همان home خودمان دستور cd یا ~ cd استفاده می کنیم. همین طور با فرمان .. cd به دایرکتوری قبلی می رویم.
cd ..
تا الان مطالب پایه را یاد گرفتیم. برای این که دستورات مهم و کاربردی لینوکس را به طور کامل و رایگان یاد بگیرید می توانید این مطلب را مطالعه کنید.