جوانی در نهج‌البلاغه؛ فرصتی که معمولاً دیر فهمیده می‌شود

منبع: نامه ۳۱ نهج‌البلاغه
موضوع محوری: جوانی، فرصت، شکل‌گیری شخصیت

امام علی(ع) وقتی درباره جوانی حرف می‌زند، نه آن را بزرگ‌نمایی می‌کند و نه کوچک می‌شمارد. او جوانی را یک «فرصت واقعی» می‌داند؛ فرصتی که آرام می‌آید و بی‌سروصدا می‌رود. در نامه ۳۱، امام به فرزندش یادآوری می‌کند که این دوره، زمان کاشتن است، نه فقط لذت بردن یا بی‌خیالی.

جوانی از نگاه امام، دوره‌ای است که دل هنوز انعطاف دارد. عادت‌ها شکل نگرفته‌اند یا قابل اصلاح‌اند. تصمیم‌ها اثر بلندمدت دارند. امام نمی‌گوید اشتباه نکن؛ می‌گوید غافل نباش. این تفاوت مهمی است. چون غفلت، ریشه بسیاری از اشتباه‌های بزرگ است.

فرض کن کسی بدون فکر، سال‌ها یک مسیر را انتخاب می‌کند. نه از روی بدی، فقط چون «همه همین کار را می‌کنند». بعد از مدتی می‌بیند تغییر سخت شده. امام علی دقیقاً به همین نقطه هشدار می‌دهد. می‌گوید وقتی هنوز می‌توانی جهت را عوض کنی، عاقلانه است که مکث کنی و فکر کنی.

در نگاه نهج‌البلاغه، جوانی زمان تصمیم‌های بنیادی است؛ نه فقط درباره شغل یا ازدواج، بلکه درباره نوع نگاه به زندگی، دنیا، آدم‌ها و خودِ انسان. چیزی که در این دوره کاشته می‌شود، بعدها با قدرت بیشتری رشد می‌کند؛ چه خوب، چه بد.

امام علی جوانی را نه با ترس از آینده، بلکه با آگاهی از ارزش زمان معنا می‌کند. او می‌خواهد مخاطبش بداند که این سرمایه، قابل تکرار نیست.

جمع‌بندی

جوانی اگر آگاهانه مصرف نشود، بعدها فقط حسرتش می‌ماند. امام علی این را خیلی آرام، اما دقیق گفته است.

تگ‌ها:جوانی، نهج‌البلاغه، نامه ۳۱، رشد فردی