منبع: نامه ۳۱ نهجالبلاغه
موضوع محوری: تجربه، تاریخ، عقلانیت

امام علی(ع) در نامه ۳۱ به نکتهای اشاره میکند که خیلی وقتها ساده از کنارش رد میشویم: استفاده از تجربه دیگران. او میگوید زندگی کسانی که قبل از تو بودهاند را ببین، نه برای سرگرمی، بلکه برای یاد گرفتن.
از نگاه امام، تجربه چیزی نیست که فقط با سن به دست بیاید. تجربه یعنی دیدن نتیجه انتخابها. خیلی از اشتباهها بارها و بارها در تاریخ تکرار شدهاند، فقط با اسمها و زمانهای متفاوت. کسی که از این تجربهها استفاده نکند، ناخواسته هزینهای را میپردازد که میشد از آن جلوگیری کرد.
امام علی این توصیه را از سر ترس یا احتیاط افراطی نمیدهد. برعکس، میخواهد انسان هوشمندانه زندگی کند. یعنی اگر راهی قبلاً امتحان شده و نتیجهاش روشن است، چرا دوباره همان مسیر را با همان هزینه برویم؟
این نگاه امروز هم کاملاً کاربردی است. چه در روابط، چه در کار، چه در تصمیمهای بزرگ زندگی. کسی که حاضر نیست تجربه دیگران را بشنود، معمولاً مجبور میشود تجربه شخصی پرهزینهتری بسازد.
جمعبندی
عاقل کسی نیست که اشتباه نکند؛ کسی است که لازم نیست همه اشتباهها را خودش تجربه کند.
تگها:تجربه، تاریخ، نهجالبلاغه، نامه ۳۱