تقریبا همه با این موضوع آشنایی داریم که «برند» تنها یک نام و علامت تجاری نیست، بلکه هویتی است برای تعیین کیفیت، تعهد و مسئولیت صاحب برند که قضاوت آن برعهده مشتریان آن برند خواهد بود. برندینگ یا همان برندسازی یکی از مهم ترین اصول هر کسب و کاری است که استراتژی ها و اصول خاص خود را دارد. برندها انواع مختلفی دارند که در این متن بر حسب موضوع، به برند محصول و شرکت بیشتر پرداخته خواهد شد. عوامل متعددی در موفقیت برندها موثر هستند که از آن جمله می توان به ثبات سیاسی ـ اقتصادی؛ محیط مطلوب کسب و کار؛ سیاست های حمایتی و تشویقی دولت، جذب سرمایه گذاری خارجی؛ تدوین برنامه های برندسازی توسط مدیران؛ استفاده از فناوری های نوین و اعتماد و وفاداری اشاره کرد که برخی مربوط به عوامل مرتبط با شرکت و برند بوده و برخی جزء عوامل محیطی اثرگذارند.
به طور کلی به نظر می رسد دغدغه اکثر شرکت های داخلی، تولید و فروش بیشتر بوده و کمتر به مقوله برندسازی توجه دارند. از طرف دیگر، برندسازی در حوزه محصولات دانش بنیان مساله ای خیلی مهم و چالشی به شمار می رود، چرا که امروزه اقتصاد کشورها و رقابت های آنها مبتنی بر سطح فناورانه و دانش بنیانی است.
سیاست ها و قوانین حمایتی از شرکت های دانش بنیان و برندسازی در کشور شناسایی شده که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در مقوله برندسازی نقش داشتند. لذا به نظر می رسد خلا قانونی در این حوزه وجود ندارد و اگر چالشی وجود دارد، مربوط به عدم اجرای کامل و عدم تحقق اهداف قوانین و سیاست های مرتبط است. در این متن به صورت خلاصه چالش های متعددی در خصوص برندسازی مورد بحث قرار خواهد گرفت که اکثر آن ها در حوزه عمومی بودند، با این حال در مواردی چالش ها در حوزه دانش بنیان مشهودتر و پررنگ تر بود.
ثبات قیمت و کیفیت و نیاز به اخذ استانداردهای لازم و تامین هزینه های آن، نوپا بودن شرکت های استارتاپی و چالش زمانبر بودن برندسازی و ایجاد وفاداری به برند، عدم شناخت صحیح مقوله برندسازی، به روز نبودن قوانین و آیین نامه های مرتبط، ریسک اقتصادی و کاهش سرمایه گذاری، کاستی و نبود ضمانت اجرایی در بحث مالکیت فکری از مهم ترین چالش های برندسازی در حوزه دانش بنیان شناسایی شد.
در راستای رفع چالش های موجود در برندسازی و تقویت برندسازی در کشور که می تواند به نوبه خود در محصولات دانش بنیان نیز موثر باشد الزاماتی از قبیل بهبود فضای کسب و کار به ویژه تجارت الکترونیکی، رقابت پذیری و اخذ استانداردهای لازم به منظور بهبود کیفیت و همچنین جذب سرمایه های خارجی و تغییر دیدگاه مدیران در بنگاه های ایرانی نسبت به سرمایه گذاری روی برند ضروری است. در کنار این موارد، استقرار و ایجاد زیرساخت های قانونی نظیر به روز رسانی قوانین و آیین نامه های مربوط به برندسازی اینترنتی، تسریع روال قانونی رفع ایرادهای شورای نگهبان در طرح مالکیت صنعتی و ابلاغ قانون و همچنین حمایت از مالکیت ادبی و هنری (که برای شرکت های دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات اهمیت زیادی دارد)، از طریق تدوین قانون جامع و با ضمانت اجرایی کافی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
علاوه بر این، راهکارهای زیر در حوزه اجرا می تواند جهت توسعه برند ملی و بنگاهی در عرصه داخلی و بین المللی قرار گیرد:
* تشکیل شبکه هایی متشکل از تولیدکنندگان و صادرکنندگان در بازارهای بین المللی همچنین اعطای تسهیلات جهت تقویت سرمایه گذاری در این صنعت،
* بررسی کانال های ارتباطی مؤثر بر تصویر ذهنی مشتریان خارجی روی محصولات ایرانی و تمرکز بر خلق برندهای نوین با توجه به پشتوانه تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی کشور،
* تقویت و تأسیس مؤسسه های ارزش گذاری و رتبه بندی برند تجاری،
* ایجاد بازار برند به منظور خرید، فروش (مزایده)، اجاره و ادغام برندها در یکدیگر،
* ارائه بسته های حمایتی از سوی نهادهای حامی صنایع دانش بنیان برای اخذ استانداردهای کیفیت محصول از جمله امکانات آزمایشگاهی و تسهیلات،
* تاکید مبلغان و شرکت های تبلیغاتی روی برند (برندینگ) شرکت ها به منظور فرهنگسازی،
* در دستور کار قرار گرفتن اصلاح ساختار سازمانی و کارکردی کمیسیون تخصصی نشان تجاری شامل تقویت اعضای کمیسیون و بهبود کارکردهای آموزشی، مشاوره ای و تحقیقاتی و سامان دهی برندهای داخلی،
* هدایت واحدهای فاقد مقیاس بهینه به سمت ایجاد یکپارچگی های افقی و دستیابی به مقیاس اقتصادی از طریق پویایی در تبدیل واحدهای کوچک و متوسط به واحدهای بزرگ، تقویت شبکه ها و کنسرسیوم های صادراتی،
* شناسایی خوشه های صنعتی و حمایت از شکل گیری خوشه ها و تقویت آنها.
برگرفته از : انتشارات اندیشکده معرفت
نویسنده : دکتر سعید رهنما
متن کامل این گزارش به صورت مفصل در انتشارات اندیشکده موجود می باشد، در صورت تمایل به خرید این گزارش با ما در تماس باشید.
