رضوان صیاد
رضوان صیاد
خواندن ۲ دقیقه·۳ سال پیش

سیدنی بِشِی و ساکسفون سوپرانو

آلبوم تازه‌ی نوازنده مشهور ساکسفون، کورتنی پاین، به نام Transition in Tradition به سیدنی بِشِی تقدیم شد. وی یکی از پیشگامان جز نیو اورلینز بود که حدود نیم قرن پیش از دنیا رفت. نامش برای کسانی ناآشناست که توجه چندان دقیقی به جز نداشته‌اند، که مایه شرمساری‌ست! به هر صورت، جان کولترین – که آثارش به گوش فراتر از شنونده‌های جز هم رسید – پس از آشنایی با صدای آتشین دهه ۱۹۲۰ بشی، از شدت صدای او حیرت‌زده شد. ساکسفون سوپرانو با صدایی شبیه به ابوایی سبک و نزار، که اکنون توسط بسیاری از نوازندگان ساکسفون جز به عنوان ساز دوم و توسط تعدادی محدود از جمله سیدنی بشی، به عنوان ساز اول معرفی شد.

موسیقی بشی همواره در حال زندگی‌ست؛ نه تنها به خاطر رنگ تازه‌ای که به جز داد، بلکه به این سبب که همیشه با اصراری وحشی و اصیل، از درون بلندگو به بیرون می‌پرد؛ گویی سعی دارد هر احساسی که تا به حال داشته را در یک سولوی سه دقیقه‌ای بگنجاند. همانند صدای معاصر لویی آرمسترانگ، بشی تقلیدی‌ست از صدای انسان.

ساکسفون‌ در ابتدای جز نیو اورلینز کاربردی نداشت، اگرچه در گروه‌های سطح بالای رقص، عموما برای حالت دادن به حرکات پایین رونده و سایه‌هایی از بخش ویولن استفاده می‌شد. کلارینت، ساز بادی منتخب نیو اورلینز و جانی دادز – همراه لویی آرمسترانگ – جزو اولین اساتید این ساز بود. در دهه ۱۹۲۰، هنگامی که بشی ۲۳ سال داشت، توسط یکی از نوازندگان کلارینت نیو اورلینز حین برگزاری تور اروپا با ماریون کوک کشف شد. وی بلافاصله چنان صدای نفس‌گیری با ساز نواخت که رهبر قدیمی سوییسی، ارنست انسرمت، به او لقب «هنرمند نابغه» را داد.

همانند لویی آرمسترانگ، سیدنی بشی مشتاق و تندخو، خود را از چارچوب‌های گروه جز نیو اورلینز رها کرد و در حین درک جنبشی احساسی از سمت خود، راه یک تک‌نوازبداهه‌پرداز را پیش گرفت. از سال ۱۹۱۲، بشی (که توسط استاد کلارینت گروه کرول، لورنزو تیو تعلیم دیده بود) خود را وقف نواختن جز نیو اورلینز کرد. در سال ۱۹۱۹، ویل مارینکوک او را در تور اروپای ارکستر Southern Syncopatedاستخدام کرد. این اتفاق برای بشی سرانجام خوبی نداشت؛ چرا که به جرم درگیری در انگلستان دستگیر و تبعید شد. اما بعد از آن به ارکستر در حال رشد دوک الینگتون پیوست و به آن‌ها در یافتن جز آزاد، که پیش‌تر خود به تغییر آن پرداخته بود کمک کرد.

بشی در سال ۱۹۲۵ برای اجرا به همراه جوزفین بکر در گالری La Revue Negre در پاریس به اروپا بازگشت و در اوایل دهه ۱۹۳۰ اغلب با دوست ترومپت‌نواز خود، تامی لدنیر همکاری می‌کرد. افسردگی سبب شد تا بشی و لدنیر، سبک جز را ترک و در تجارت خیاطی شروع به کار کنند، اما بعدتر در همان دهه، علاقه دوباره به موسیقی نیو اورلینز از نو آغاز شد. بشی برای گروه تازه تاسیس Blue Note Label در سال ۱۹۴۹ در فرانسه قطعاتی را ضبط کرد و با او همچون یک قهرمان رفتار شد. وی در تاریخ ۱۴ می ۱۹۵۹ در پاریس از دنیا رفت.

در این اجرا (در یوتیوب بشنوید)، شاهد ترکیب غریزی بشی از ویبراسیون ظریف و قدرت بیان بالای وی در نسخه کلاسیک قطعه Summertime از اپرای Porgy and Bess در سال ۱۹۳۹ هستید.

جزموسیقی جاز
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید