توو این پست اول به مفهوم آمار میپردازیم بعدش میریم سراغ آمار توصیفی و مفاهیم اولیه ش رو بیان میکنیم.
در پست های بعدی هم بیشتر به جزییات آمار توصیفی خواهم پرداخت و بعدش میرم سراغ احتمال(0 تا 100 / هرچیزی که توو درس آمار و احتمالات مهندسی باید بدونید!)
برای اینکه بیشتر درمورد آمار توصیفی و چیزهای مربوط به اون بدونیم، بهتره اول با مفهوم "آمار" آشنا بشیم.
در اصطلاح عامیانه، آمار یعنی ثبت و نمایش اطلاعات عددی درمورد یک موضوع. این موضوع میتونه حیطه های مختلف رو در بربگیره. از تعداد وقوع یه رویداد گرفته، تا میزان محصولات یک مزرعه و ... .
ولی علم آمار، درواقع تعریف گسترده تر و علمی تری نسبت به تعریف عامیانه اون داره. از نظر آماردانان، آمار درواقع مجموعه روش هایی برای جمع آوری، تنظیم و خلاصه کردن اطلاعات عددی و غیرعددی و انجام استنباط و نتیجه گیری به وسیله تجزیه و تحلیل این اطلاعات هست.
پس میتونیم اینطور برداشت کنیم که تعریف عامیانه آمار، درواقع زیرمجموعه ای از تعریف علمی اون محسوب میشه :)
در یک بررسی آماری، با دو بخش "آمار توصیفی" و "آمار استنباطی" مواجهیم.
در آمار توصیفی، با تهیه، تنظیم و خلاصه کردن اطلاعات عددی و غیرعددی سروکار داریم، درحالیکه در آمار استنباطی، میایم تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری های آماری انجام میدیم.
از نظریه احتمالات هم برای اینکه بتونیم برداشت ها و نتیجه گیری هایی درمورد جمعیت مورد بررسی مون داشته باشیم، کمک میگیریم.
حالا که با آمار و مفهوم اون آشنا شدیم، میریم سراغ آمار توصیفی !
روش هایی که بوسیله اونها بتونیم اطلاعات جمع آوری شده رو تنظیم، طبقه بندی و خلاصه کنیم و با نمودارهایی نمایش بدیم، آمار توصیفی میگیم. (از اسمش هم معلومه! یعنی روش هایی که بشه اطلاعات بدست اومده رو توصیف کرد)
حالا بیاید یسری تعریف های ساده رو توو آمار توصیفی بررسی کنیم :
مجموعه تمام افراد یا اشیایی که مطالعات آماری درمورد یک یا چند صفت آنها در یک مکان و زمان معین انجام میگیرد، "جمعیت" گفته میشه و همچنین هریک از این افراد یا اشیا، "عضو جمعیت" می نامند و تعداد اعضای جمعیت را "اندازه جمعیت" گویند.
زیر مجموعه ای از جمعیت که طبق یک قاعده و ضابطه خاصی برای مطالعه صفتی از جمعیت انتخاب میشه رو یک "نمونه" میگیم. نمونه انتخاب شده باید الگوی مناسبی از جمعیت باشه تا نتایج حاصل از اون رو بتونیم به کل جمعیت تعمیم بدیم. تعداد اعضای نمونه هم "اندازه نمونه" نامیده میشه.
داده، همون اعداد و ارقامه. که میتونه گسسته یا پیوسته باشه. داده های گسسته داده هایی هستن که بین دو مقدار متصور، هیچ عدد دیگه ای نباشه. مثل تعداد دانش آموزان در کلاس که میتونه اعداد 0، 1، 2 و ... داشته باشه ولی نمیتونه 1.5 باشه. داده های پیوسته هم داده هایی هستند که بین هر دو مقدار متصور، همواره عدد دیگه ای وجود داره. برای مثال اگه وزن یکی 59 و فرد دیگری، 60 باشه، میتونیم فرد دیگه ای در اون نمونه پیدا کنیم که وزنش مقداری بین اون اعداد باشه ( مثلا 59.2596562 ! )
اگه صفت مورد بررسی، کمی باشه، این داده ها به راحتی با اندازه گیری بدست میان. (مثل تعداد، اندازه، وزن، طول عمر، درجه حرارت و ...) ولی اگه صفت مورد بررسی کیفی باشه(مثل گروه خون، رنگ چشم و ...) اون وقت باید با یک قاعده معین به این صفت های کیفی، عدد و رقمی نسبت بدیم. (لازم نیست زیاد خودتون رو درگیرش بکنید، تقریبا هیچگاه در مسائل باهاش سروکار نخواهیم داشت )
ممکنه براتون سوال پیش اومده باشه که چرا باید از نمونه استفاده کنیم؟
خب، فرض کنید میخوایم میانگین نمرات درس ادبیات کلاس ششم، در دو شهر مختلف بررسی کنیم. برای این کار، شاید بدیهی ترین روش این باشه که نمرات ادبیات تمامی مدارس هر شهر رو داشته باشیم، ازش میانگین بگیریم و باهم مقایسه کنیم. ولی همونطور که بنظر میاد، این کار خیلی پر هزینه و طاقت فرساست. جمعیت مورد بررسی اونقدری بزرگ هست که باعث شه قید این کار رو بزنیم! برای همین میتونیم از هر شهر، چندتا مدرسه انتخاب کنیم و بررسی مون رو درهمون مدارس انجام بدیم. اینطوری جمعیت مورد بررسی کوچیکتر میشه و هزینه کمتری در پی داره.
برای انتخاب نمونه هم، باید از جمعیت، اعضای مناسبی انتخاب کنیم و به مطالعه صفات موردنظر در این اعضا بپردازیم.
در آمار بعد از جمع آوری داده ها، باید به بررسی آماری بپردازیم. این مراحل شامل موارد زیر میشن:
این سه موضوع از موضوعات اساسی و مهم بحث آمار توصیفی به حساب میان، برای همین در پست بعدی به جدول های آماری ونمودار های آماری، و در پست بعد تر به خلاصه کردن داده ها در چند عدد میپردازم و مبحث آمار توصیفی به پایان خواهد رسید =)
راستی! در صورتی که مطلب را دوست داشتید اون رو ❤️ کنید و نظرتون را از طریق کامنت برام بنویسید :)
مرسی که تا اینجا همراهم بودید
