زمانی که برای اولین بار در مورد گوگل تگ منیجر (GTM) شنیدم، حسابی سردرگم شده بودم. تا آن زمان اصلا نمی‌دانستم چنین سیستمی وجود دارد. پس اولین سئوال‌ها در ذهن من شکل گرفت. گوگل تگ منیجر چیست؟ چه کاربردی دارد؟ و تفاوت آن با گوگل آنالیتیکس (GA) چیست؟ کدام یک به کار من می‌آید، گوگل آنالیتیکس یا گوگل تگ منیجر؟ و هزاران سئوال دیگر شبیه این.
این روزها می‌بینم بسیاری از دوستان بازاریاب تازه‌کار و گاه حتی متخصصان سئو هنوز هم این سئوال برایشان پیش می‌آید. این شد که تصمیم گرفتم این مقاله را منتشر کنم تا بلکه بتوانم بخشی از پرسش‌ها درباره این ابزار بسیار مفید را پاسخ دهم. در این مقاله از رشدلند این دوابزار را با هم مقایسه خواهیم کرد و در مورد اهمیت یکپارچه‌سازی آنها بیشتر حرف می‌زنیم.
در همین ابتدای مقاله باید اشاره کنیم که این دو ابزار به هیچ‌عنوان جایگزین یکدیگر نیستند، بلکه برای استفاده همزمان ساخته شده‌اند و زمانی بیشترین بهره‌وری را از خود نشان خواهند داد که با یکدیگر یکپارچه شوند.
هدف اصلی گوگل آنالیتیکس ردیابی داده، ذخیره آنها و تولید گزارش در مورد سایت شما (و همچنین اپلیکیشن‌های موبایل) می‌باشد. برای مثال GA می‌تواند به سئوال‌های زیر پاسخ دهد:
تنها راهی که گوگل آنالیتیکس می‌تواند این اطلاعات را در سایت شما ردیابی، ذخیره و سپس گزارش‌دهی کند با کمک کد رهگیری (Tracking Code) است که به آن کد جاوااسکریپ گوگل آنالیتیکس نیز گفته می‌شود. این کد باید در تمام صفحات سایت شما قرار داده شود.
بعد از قرارگیری کد و برقرای ارتباط با اکانت شما در GA هر رویدادی که در سایت شما اتفاق بیافتد (برای مثال بازدید از یک صفحه – Pageview)، کد جاوااسکریپت اطلاعات آن رویداد را به اکانت شما در گوگل آنالیتیکس ارسال می‌کند.
هیچ مشکلی ندارد اگر مایل باشید که این کد را در تمام صفحات خود قرار دهید و مثل بسیاری دیگر از کاربران اطلاعاتی یکسان مانند بازدید صفحات، تعداد کاربران، بانس ریت، تعداد سشن‌ها و اطلاعات دیگر را روی گوگل آنالیتیکس مشاهده کنید. اما به‌یاد داشته باشید که خود را فقط به همین اطلاعات محدود نموده‌اید.
شاید زمانی فرا برسد که بخواهید تعداد کلیک‌های یک لینک خاص یا عضویت در خبرنامه، فرم تماس با ما یا تعداد افرادی که سبدخرید محصول را کامل کرده‌اند اما به هر دلیلی آن را پرداخت نکرده‌اند را بدانید. یا اگر محتوای ویدئویی در سایت خود دارید دوست دارید بدانید چند بار این محتوا نمایش داده شده است یا حتی در هر بار چند درصد آن نمایش داده شده است. در این مواقع باید از چه راه‌حلی استفاده کرد؟
برای ردگیری این اطلاعات باید از تگ‌های سفارشی استفاده کرد. Tagها کدهای جاوااسکریپتی (JavaScript) یا HTML هستند که در داخل صفحات سایت قرار داده می‌شوند تا اطلاعات مشخصی را استخراج کرده و به یک سرویس ثالث مانند گوگل آنالیتیکس ارسال کنند. کدرهگیری گوگل آنالیتیکس که در بالا اشاره شد نیز خود یک تگ می‌باشد.
پس دیدیم برای بدست آوردن اطلاعات ارزشمند اضافی نیاز به استفاده از تگ‌های بیشتری داریم. چاره این است که از طراح سایت خود بخواهیم برای هر عملی که در بالا اشاره شد یک تگ سفارشی به محل مورد نظر اضافه کند تا بتوانیم اطلاعات آن را در گوگل آنالیتیکس ببینیم. اما اگر به شما بگویم برای اشراف کامل به همه جوانب سایت یا انجام کمپین‌های بازاریابی گاهی لازم است ده‌ها یا صدها تگ به سایت خود اضافه کنید آنوقت اوضاع کمی متفاوت خواهد بود. اگر فرض کنیم که توسعه دهنده سایت شما کاملا به دانش فنی کدنویسی جاوااسکریپت مسلط است و هیچ خطائی نکند نوشتن این همه کد و قراردادن صحیح آن در محل خود واقعا کار سخت، پرهزینه و زمانبری است. یا چه می‌شود اگر سایت شما با یک سیستم مدیریت محتوای آماده (CMS) مانند وردپرس نوشته شده باشد. اینجاست که معجزه بعدی رخ می‌دهد!
گوگل تگ منیجر دقیقا همینجا به کمک صاحبان سایت، بازاریاب‌ها و متخصصان سئو می‌آید. هم‌چنان که از نام آن پیداست با این ابزار می‌توانید مدیریت تگ‌ها را در سایت خود انجام دهید. تگ‌های سفارشی به هر تعداد و با هر ویژگی که مایل هستید تعرف کنید و در زمان‌های مناسب از آنها در سایت استفاده کنید. در نهایت اطلاعات این تگ‌ها را به اکانت گوگل آنالیتیکس خود ارسال کنید و آنجا آنها را تحلیل کنید.
گوگل تگ منیجر (GTM) جایگزینی برای گوگل آنالیتیکس (GA) نیست. در عوض به شما کمک می‌کند تا براحتی کدهای ردیابی (TAG) مختلف را تعرف کنید و آنها را در سایت خود بارگذاری نمایید و مشخص کنید که این کدها چه زمانی بکارگیری شوند و چه اطلاعاتی را برای شما به کجا ارسال کنند.
گوگل تگ منیجر ابزاری است که مدیریت تمام تگ‌ها را در یک مکان به شما می‌دهد. ایجاد، ویرایش، بروزرسانی صدها و گاه هزاران کد بدون این ابزار تقریبا شبیه یک کابوس است. اما با استفاده از آن حتی یک خط کد نیز دیده نمی‌شود. می‌توانید تگ‌ها را در یک رابط کاربری بسیار کاربرپسند ببینید و ویرایش کنید.
با استفاده از گوگل تگ منیجر حتی برای نصب خود گوگل آنالیتیکس روی سایت هم نیاز نیست که کد رهگیری آن را مستقیم وارد سایت کنید. کافی است یکبار کد GTM را به صورت صحیح روی سایت قرار دهید و پس از آن هر کد دیگری را بدون دغدغه تعریف کنیم و در سایت بکار گیریم.
برای نصب صحیح GTM بر روی سایت می‌توانید از آموزش نصب گوگل تگ منیجر بر روی سایت استفاده کنید.
سپس می‌توانید با استفاده از آموزش نصب گوگل آنالیتیکس بوسیله GTM به روش استاندارد هردو ابزار را روی سایت خود داشته باشید.
ویژگی مهم دیگر گوگل تگ منیجر این است که قبل از قرار دادن تگ‌ها بر روی سایت می‌توانید آنها را تست کنید و ببینید که آیا در زمان درستی اجرا می‌شوند و آیا اطلاعات درستی را استخراج و ارسال می‌کنند. بعد از مطمئن شدن می‌توانید این کد را در سایت بکارگیری نمائید. هر زمانی که لازم بود آن را از سایت خارج نمایید. تمام این کارها بدون دستکاری کدهای خود سایت انجام می‌گیرد.
گوگل آنالیتیکس تنها سرویس خوبی نیست که می‌توان از طریق GTM استفاده کرد. در زیر لیستی از ابزارهای مفید دیگر آورده شده که می‌توانید با استفاده از گوگل تگ منیجر آنها را در سایت خود بکار گیرید:
اگر هم‌اکنون سایتی دارید که کدهای گوگل آنالیتیکس را به صورت مستقیم در آن وارد کرده‌اید و از این سرویس رایگان استفاده می‌کنید اما بعد از خواندن این مقاله تصمیم گرفتید که به گوگل تگ منیجر مهاجرت کنید و آن را با آنالیتیکس یکپارچه‌سازی کنید (GA + GTM) باید به شما بگویم که تصمیم بسیار درستی گرفتید و هرگز از آن پشیمان نخواهید شد.
به یاد داشته باشید به محض اطمینان از نصب صحیح GTM روی سایت و سپس متصل کردن GTM به GA کدهای قدیمی گوگل آنالیتیکس خود را که مستقیما در سایت وارد کرده‌اید باید بردارید. در غیر این‌صورت تمام اطلاعات شما دوبار ردیابی، ذخیره و نشان داده می‌شوند. و این شما را به اشتباه خواهد انداخت.
اطلاعات قبلی شما در GA درجای خود باقی خواهد ماند و پس از مهاجرت به (GA + GTM) اکنون قدرت بیشتری در تحلیل اطلاعات سایت و بازاریابی کسب و کار خود خواهید داشت.
امیدوارم این مقاله توانسته باشد تا حدودی جواب برخی سئوال‌های علاقه‌مندان به مارکتینگ بخصوص بازاریابی داده‌محور (Data-Driven Marketing) را داداه باشد. این سئوال که گوگل آنالیتیکس یا گوگل تگ منیجر برای من بهتر است در کل سئوال درستی نیست. یکپارچه‌سازی این دو ابزار است که همه محدودیت‌های پیش روی شما برای آنالیز سایت و کسب و کارتان را از بین می‌برد و دنیایی جدید از فرصت‌های بیشمار بازاریابی را به روی شما باز می‌کند.
برای مقایسه بیشتر این دو ابزار کاربردی لیستی از تفاوت‌ها را در زیر ارائه می‌کنم:
در انتها اگر فکر می‌کنید هنوز سئوالی در گوشه ذهن‌تان درباره تفاوت‌ها و قابلیت‌های هرکدام از این ابزارهای مفید رشد کسب و کار باقی مانده است یا هنوز نمی‌دانید گوگل آنالیتیکس یا گوگل تگ منیجر برای کسب و کار شما بهتر است، حتما آن را با ما در رشدلند در میان بگذارید. باعث افتخار من و هم‌تیمی‌های ما در رشدلند خواهد بود که آن را در کوتاهترین زمان ممکن پاسخ دهیم.
