شاید بتوان حدس زد چطور سر از این مقاله درآوردید. به احتمال زیاد صحبت‌های زیادی در مورد گوگل تگ منیجر (GTM) از اطرافیان خود شنیده‌اید. و به احتمال بیشتر این زمزمه‌ها مدام بیشتر و بیشتر شده‌است. در رویدادها، ایونت‌های بازاریابی، دورهمی‌های کاری و غیره. برخی می‌گویند که با کمک آن توانسته‌اند بسیار راحت‌تر کاربران سایت خود را آنالیز کنند، یا برخی دیگر از اینکه برای بکارگیری کدهای بازاریابی دیگر نیازی به کدنویس و توسعه دهنده ندارند شگفت‌زده شده‌اند. و عده‌ای هم می‌گویند خودتان می‌توانید همه مراحل را بدون دانش کدنویسی در سایت انجام دهید. شاید سئوال مهمی که از خودتان پرسیدید این است که چرا گوگل تگ منیجر اینقدر مهم است؟
در این مقاله از رشدلند به شما توضیح خواهم داد که چرا باید از گوگل تگ منیجر استفاده کنیم و این ابزار برای چه کاری ساخته شده است.
قبل از اینکه در مورد اهمیت استفاده از گوگل تگ منیجر صحبت کنیم بیائید نگاهی سریع به خود ابزار بیاندازیم.
گوگل تگ منیجر یک نرم‌افزار رایگان از کمپانی گوگل است که به شما اجازه می‌دهد انواع مختلفی از تگ (کد) را روی سایت خود نصب و بکارگیری کنید. یک مثال خوب از این کدها می‌تواند، کد رهگیری سرویس گوگل آنالیتیکس، کد رویدادهای (Event Code) گوگل آنالیتیکس، کد رهگیری گوگل ادز باشد. انواع بیشتری از کدها وجود دارند که با کمک گوگل تگ منیجر (Google Tag Manager) می‌تواند در سایت بکار برده شود.
برخی از مردم گاهی سرویس گوگل تگ منیجر (GTM) را با گوگل آنالیتیکس (GA) اشتباه می‌گیرند و فکر می‌کنند که گوگل تگ‌منیجر جایگزین گوگل آنالیتیکس است یا سئوالی در ذهنشان ایجاد می‌شود که کدام را باید استفاده کنند. جواب این عده درواقع این است که باید از هردو استفاه کنند. در مقاله‌ای از رشدلند به بیان این نکته پرداختیم که تفاوت‌های گوگل تگ منیجر و گوگل آنالیتیکس در چه چیزی است. اگر به تازگی با این مفاهیم آشنا شده‌اید پیشنهاد رشدلند این است که حتما این مقاله را مطالعه کنید.
قبل از تولد GTM می‌بایست کدهای گوگل آنالیتیکس را به صورت مستقیم وارد سایت می‌کردیم. به این کار hard-coded گفته می‌شد. یعنی علاوه بر کدهای خود سایت کدهای یک سرویس ثالث را نیز باید وارد تک تک صفحات سایت می‌کردیم. بسیاری هنوز هم برای نصب GA از همین روش استفاده می‌کنند. بهترین روش برای نصب GA روی سایت استفاده از GTM است. می‌توانید در رشدلند نحوه صحیح نصب گوگل آنالیتیکس با استفاده از گوگل تگ منیجر را ببینید.
اما مشکل اصلی جایی بود که شما شروع به ساخت کدهای سفارشی برای اندازه‌گیری رویدادهای خاصی در سایت مانند ثبت‌نام یا ورود کاربر به سایت یا دانلود یک فایل PDF یا هر رویداد دیگری که اندازه‌گیری آن برای شما اهمیت داشت، می‌کردید. کدنویسی صحیح این تگ‌ها، بکارگیری و بروزرسانی آنها فرآیندی بسیار پیچیده و زمانبر بود و نیاز به دانش فنی بسیار بالایی داشت. ظهور GTM این مشکل اساسی را حل کرد. چرا که همه کدهای شما در یک مکان ذخیره و مدیریت می‌شود.
می‌توان گوگل تگ منیجر را شبیه به یک جعبه ابزار دانست. جایی که شما همه ابزارهای خود را مدیریت و دسته‌بندی می‌کنید و برای یافتن آنها نیاز به چرخیدن در همه گاراژ ندارید.
همچنین گوگل تگ منیجر به شما این قابلیت را می‌دهد که تگ‌های خود را قبل از انتشار و بکارگیری در سایت تست کنید و ببینید که آیا به درستی کار می‌کنند و اطلاعات صحیحی را در هنگام کلیک دکمه یا لینک مورد نظر شما استخراج و به محل صحیح برای آنالیز ارسال می‌کند یا نه. مزیت دیگر آن این است که می‌توانید نحوه رفتار کدهای خود را تغییر دهید بدون آنکه واقعا کدهای منبع را در سایت خود تغییر داده باشید. در ادامه به 11 دلیل بسیار مهم درباره این نکته که چرا گوگل تگ منیجر را نصب و استفاده کنیم اشاره خواهیم کرد.
بیائید چند سالی به عقب برگردیم و بیاد بیاوریم که قبلا چطور کدهای ردگیری را در سایت وارد و استفاده می‌کردیم:
و این چرخه فرسایشی هفته‌ها به طول می‌انجامید تا اینکه بالاخره چند خط کد سرجای خودش قرار می‌گرفت. خبر خوب این است که برای قسمت زیادی از این تصمیمات دیگر حتی نیازی به تماس با توسعه دهنده و برنامه‌نویس نیز وجود ندارد. شما خود می‌توانید آن را انجام دهید. گوگل تگ منیجر این رویا را به واقعیت تبدیل کرد.
هر کدرهگیری را یک تگ (Tag) می‌خوانیم. این تگ را می‌توانید با GTM مدیریت کنید. درواقع معنی نام گوگل تگ منیجر به فارسی “سیستم مدیریت تگ” می‌باشد.
گوگل تگ منیجر بسیاری از فرآیندها را سرعت بخشیده است. تگ‌های جدید می‌تواند به سرعت در سایت قرار گیرد ونیازی به تغییر سورس‌کد سایت وجود ندارد. این یک ابزار بسیار مفید برای بازاریاب‌های دیجیتال می‌باشد چرا که به وسیله آن براحتی می‌توانند سرعت بکارگیری تگ‌های ردگیری مختلف در سایت را افزایش دهند و هرچه زودتر نتیجه آن را بررسی کنند. به همین دلیل آن را به عنوان علت شماره 1 در لیست یازده‌تایی خود مطرح کردیم.
در سال‌های دور، زمانی که کلمه مدیریت تگ یک واژه ناشناخته بود همه تگ‌ها باید مستقیما درون خود سایت یا اپلیکیشن کدنویسی می‌شدند. بدترین قسمت کار آنجا بود که برخی از کدهای اسنیپت جاوا برای درست کار کردن باید در بخش‌های مختلف یک فایل پخش می‌شدند. پس اگر نیاز بود که حتی کوچکترین تغییراتی در آنها انجام شود، طراح سایت باید اول آنها را پیدا می‌کرد و سپس تغییر می‌داد.
به لطف تگ منیجر این فرآیند اکنون بسیار آسان‌تر شده. همه کدها و تگ‌ها در یک مکان ایجاد و ذخیره می‌شوند و برای تغییر آنها سردرگم نخواهید شد.
فرآیند رفع اشکال و اصلاح خطای تگ‌ها بوسیله قابلیت “Preview and Debug mode” گوگل تگ منیجر تسهیل شده است. این قابلیت نشان می‌دهد که کدام تگ در یک صفحه به درستی اجرا شده است و کدام یک نشده است. همچنین اطلاعاتی را درباره Trigger به ما می‌دهد. Triggerها را می‌توان ماشه‌هایی تعریف کرد که تعیین می‌کند یک تگ تحت چه شرایطی باید اجرا شود. یعنی شروطی را معین می‌کند که در صورت برقراری یک تگ اجرا می‌شود.
قابلیت “Preview and Debug mode” چه اهمیتی دارد؟ با امکان پیش‌نمایش و اشکال‌زدائی گوگل تگ منیجر مطمئن می‌شوید که تگ شما قبل از انتشار در سایت و به درستی کار می‌کند.
یکی دیگر از دلایلی که باید از گوگل تگ منیجر استفاده کنیم امکان گرفتن خروجی از همه تگ‌ها، ماشه‌ها و متغیرها در یک فایل است. بعدا می‌توانید این فایل را فراخوانی کنید تا همه آن تنظیمات را دوباره بازیابی کنید.
خوب این به چه معنی است و این قابلیت چه اهمیتی دارد؟ خوب، شما می‌توانید یک قالب شخصی و سفارشی از تمام تنظیمات مورد علاقه خود داشته باشید و آن را جاهای دیگر بکار ببرید. این بخصوص برای بازاریاب‌ها، آژانس‌هایی که بصورت تخصصی کار مارکتینگ انجام می‌دهند و می‌خواهند کدهای استانداردی را بارها و بارها برای مشتریان مختلف استفاده کنند مفید خواهد بود.
چیز بیشتری نیاز نیست که به این بخش اضافه کنیم. دقیقا مانند سرویس بسیار خوب گوگل آنالیتیکس، نرم‌افزار گوگل تگ منیجر به همراه همه ویژگی‌های آن همیشه رایگان بوده و برای همیشه رایگان باقی خواهد ماند.
البته گوگل تگ منیجر یک نسخه پولی نیز دارد که آن را با نام Google Tag Manager 360 می‌شناسیم. ولی لزومی ندارد که به آن فکر هم بکنید چرا که همین سرویس رایگان بیشتر از نیازهای کسب‌وکارهای کوچک، متوسط و حتی بزرگ است.
چنان که قبلا هم اشاره شد، برای ردگیری رویدادها باید یک تکه کد جاوااسکریپت را در سایت قرار دهیم. رویدادها انواع مختلفی دارند. برای مثال کلیک کردن یک لینک داخلی یا خارجی، کلیک کردن یک دکمه، پر کردن یک فرم تماس و غیره. برای آسان کردن این فرآیند گوگل تگ منیجر به تازگی از قابلیت ویژه‌ای رونمایی کرد که کار شما را در ردگیری این رویدادها بسیار آسان‌تر کرده است. نام این ویژگی auto-event tracking است.
به محض اینکه شما Trigger های مشخصی را در گوگل تگ منیجر فعال کنید، آنها منتظر اتفاق افتادن هرکدام از این رویدادها می‌نشینند و به محض روی‌دادن آنها را ذخیره و ارسال می‌کنند. هرچند برای این کار هنوز هم باید برخی تنظیمات را انجام دهید ولی انجام این تغییرات در GTM بسیار آسان است. برخی از رویدادهایی که بصورت اتوماتیک می‌توانید در گوگل تگ منیجر ردگیری کنید:
اما این تنها بخشی از رویدادهایی است که می‌توانید با GTM ردیابی و اندازه‌گیری کنید. به لطف جامعه‌ی فعال Google Tag Manager هر روز بر تعداد ویژگی‌هایی که می‌توانید با این ابزار ردیابی کنید افزوده می‌شود. همچنین می‌توانید برخی از رویدادهای سفارشی را ایجاد کنید و آنها را نیز اندازه‌کیری کنید. برای مثال می‌توانید درصد مطالعه محتوای سایت خود توسط کاربر را با اندازه‌گیری مقدار حرکت رو به پائین صفحه مرورگر کاربر مشخص نمائید! واقعا شگفت انگیز است که بدانیم کاربران آن‌سوی دنیا چقدر از محتوای ما را می‌خوانند و چگونه با آن درگیر می‌شوند!
چرا این ویژگی مهم است؟ خوب این به شما کمک می‌کند تا بینشی عمیق‌تر نسبت به نحوه تعامل کاربر با سایت و محتوای خود داشته باشید و در فرآیند بهینه‌سازی سایت تصمیمات خود را برمبنای داده انجام دهید (بازاریابی داده‌محور). درواقع به شما کمک می‌کند که بدانید آیا محتوای سایت کاربر شما را درگیر می‌کند؟ آیا فرم تماس را پر می‌کنند؟ آیا محتوای شما را مطالعه می‌کنند؟ و هزاران سئوال دیگر که می‌توانید با ردگیری رویدادها در سایت پاسخ آنها را بیابید. بعدا می‌توانید با استفاده از این رویدادها در ابزار گوگل آنالیتیکس هدف (Goal) تعریف کنید و عملکرد سایت خود را بسنجید.
گوگل تگ منیجر به همراه یک سری از تگ‌های از پیش آماده ارائه می‌شود. مانند Universal Google Analytics یا Google Ads یا کدهای بسیار دیگر. این به بازرایاب‌هایی که دانش کمی از کدنویسی دارند یا هیچ اطلاعی از این دانش ندارند کمک می‌کند تا کدهای موردنیاز را خودشان بدون نیاز به برنامه‌نویس‌ها ایجاد کنند یا آنها در سایت بکارگیری نمایند.
در حال حاضر بیش از 80 قالب آماده تگ در دسترس شما قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود در آینده از این نیز بیشتر شود. همچنین در سال 2019 گوگل ویژگی قالب سفارشی‌شده را نیز معرفی نمود که بسیار هیجان‌انگیز بنظر می‌رسد.
هروقت که تغییری در یک container (ظرف – یا جایی که تگ‌های شما در آن قرار می‌گیرد مانند سایت یا اپلیکیشن) ایجاد می‌کنید، GTM یک ورژن یا نسخه جدید ایجاد می‌کند. اگر به هردلیلی مایل بودید که به نسخه قبلی برگردید مثلا سایت شما به دلیل بارگذاری تگ جدید عملکرد خود را ازدست داد، کافی است تا براحتی نسخه خود را به یک نسخه قبل تغییر دهید تا همه‌چیز به حالت طبیعی خود برگردد.
اگر بصورت تصادفی تغییراتی را منتشر کردید درحالی که کدهای شما هنوز کامل نشده بودند می‌توانید به صفحه Versions رفته و به ساده‌گی نسخه قبل را منتشر کنید. از طرف دیگر workspace و محیط کاربری گوگل تگ منیجر بسیا برای کارهای تیمی در شرکت‌های بزرگ یا برون‌سپاری خدمات مارکتینگ مناسب است.
گوگل به صورت خودکار تمام کدهایی که نوشته‌اید را بررسی می‌کند بخصوص کدهای سفارشی HTML را که در GTM نوشته‌اید. در صورت مشاهده بدافزار شناخته شده‌ای از اجرای این کدها جلوگیری می‌کند. به علاوه شما می‌توانید مشخص کنید که چه کسی می‌تواند به اکانت گوگل تگ منیجر شما دسترسی داشته باشد و هر لحظه می‌توانید این دسترسی را قطع کنید.
گوگل تگ منیجر به شما اجازه می‌دهد که همزمان به چندین نفر اجازه دسترسی به اکانت تگ منیجر خود را بدهید. این اجازه دسترسی سطوح مختلفی می‌تواند داشته باشد. از دیدن تا ویرایش کردن و منتشر کردن. این ویژگی به شرکت‌های بازاریابی که تمایل دارند به کارمندان خود یا مشتری‌ها اجازه دسترسی به اکانت را بدهند در حالی که مطمئن باشند این دسترسی آسیبی به تنظیمات کلی اکانت نمی‌زند را می‌دهد.
شما می‌توانید دسترسی با سطوح زیر را در GTM تعریف کنید:
گوگل به انتشار و قطع ناگهانی سرویس‌های مختلف خود در دنیا مشهور است. همه ما عینک گوگل، فیدخوان RSS و گوگل پلاس را به خوبی به یاد می‌آوریم. ولی چنین به نظر می‌رسد که سرویس گوگل تگ منیجر به این زودی‌ها قرار نیست جایی بروید. محبوبیت آن روز به روز در حال افزایش است و کاربران بیشتری از آن استفاده می‌کنند. همچنین تعداد منابع و مستندات رایگان و پولی در حوزه خدمات GTM نیز بطور مداوم رو به افزایش است.
اما فقط به حرف‌های ما اعتماد نکنید. این چیزی است که آمار و ارقام واقعی یک دهه اخیر از روند رو به رشد گوگل تگ منیجر در کل دنیا به ما می‌گویند. (منبع : Google Trends).
امیدواریم که مطالب این مقاله به شما در تصمیم‌گیری برای شروع کار با گوگل تگ منیجر کمک کرده باشد. از نظر رشدلند گوگل تگ منیجر یکی از الزامات هر کسب و کار اینترنتی چه شخصی و چه تجاری می‌باشد. این سرویس به همراه دو سرویس دیگر به نام‌های گوگل آنالیتیکس و گوگل سرچ کنسول جزو بایدهای تجارت الکترونیک این روزها می‌باشند. گوگل تگ منیجر یک راه حل ساده برای ردگیری و اندازه‌گیری اتفاقات مهم در هر سایت یا اپلیکیشنی می‌باشد.
در نهایت ما در رشدلند فکر می‌کنیم که نتوانسته‌ایم تمام بهانه‌های خوب برای اینکه چرا باید از گوگل تگ منیجر استفاده کنیم را مطرح کرده باشیم. حتما دلایل دیگری نیز وجود دارند که شما بهتر از ما می‌دانید، پس لطفا حتما ما را با نظرهای خود در کامنت‌های همین پست مطلع کنید و به ما و دیگر همراهان رشدلند در تکمیل این مطلب کمک کنید.
