لینک کانال تلگرامیم که یادداشت‌ها و مطالب مربوطه رو داخلش میذارم:
https://t.me/cinemaandamirali
??پیشینه ساخت اثر:
بعد از موفقیت تجاری‌ای که ماجرای بزرگ پی‌وی برای تیم برتون داشت، کلی پیشنهاد کاری بهش دادن. به قول خودش فیلمنامه‌هایی که براش میومد یکی از یکی آبکی‌تر و چرندتر بود؛ کمدی‌های سخیف هالیوودی.
توی همون حین و بین هم برتون داشت روی فیلمنامه بتمن کار می‌کرد ولی برادران وارنر اجازه شروع پروژه رو نمی‌داد و دست دست می‌کرد.
مدت نسبتا زیادی گذشت تا اینکه از مایکل مک‌داول (که قبلا سناریوی یه اپیزود تلویزیونی که برتون ساخته رو نوشته بود) فیلمنامه عجیب و بی‌سروتهی به دست برتون میرسه.
فیلم درباره برداشت متفاوتی از مرگه.
برتون سریع جذبش میشه و چون دستش برای کارکتر پردازی و بقیه عوامل فیلم حسابی باز بوده روش کار میکنه تا نتیجه میشه یکی از نامتعارف‌ترین فیلم‌های اون روز که از همه نظر، چه جنس کمدی چه ساختار روایی کاملا مخالف روال اون روزهای هالیووده و از همه نظر عالی و محبوب مردم و منتقدانه!
یادداشت من درباره بیتل‌جوس ۱۹۸۸:
?داستان درباره یه زوج نسبتا بی‌دست و پا و بانمکه که خیلی الکی میمیرن. این زوج که عاشق خونه‌شون هستن بعد از مرگ به صورت روح سرگردون توی خونه خودشون می‌مونن تا اینکه یه خانواده عجیب خونه رو می‌خره و توی اونجا ساکن میشه اما زوج دفن شده‌‌ی ما دنبال راهی برای پس گرفتن خونه‌شون می‌گردن و ...
?بذارید همین اول خیال خودتون و خودم رو راحت کنم: بیتل‌جوس اولین فیلم تماما تیم برتونی تاریخه!
فیلم داستان به معنای مرسوم که شروع و پایان واقعی داشته باشه نداره و بیشتر با ملغمه به هم وری از چندتا ماجرا و شخصیت طرفیم که اتفاقا همین نکته مثبت اثر شده و از بیتل‌جوس فیلم ساختارشکن و ماندگاری ساخته که هنوز بعد از این‌همه سال دیدنی و خنده‌دار و حتی گاهی شوک آوره.
?بازیگرا همگی خود جنسن بخصوص ستاره‌ی کار که حضورش شاید از بقیه کمتر باشه ولی برای من بهترین ضدقهرمان آثار برتونه. (البته در کنار میشل فایفر که بهترین زن گربه‌ای تاریخ سینماست توی بازگشت بتمن که بعدا بهش می‌رسیم.)
مایکل کیتون در نقش بیتل‌جوس، با اون چشمای درخشان که خباثت ازش می‌چکه، صدای خش‌داری که یونیک و گیراست و چونه زنی‌هاش مثل یه کاسب یا بنگاهی خبره، صدالبته استایل و ظاهر چندش آورش که در عین حال بامزه‌س، همگی باعث میشه انتخاب مایکل کیتون برای بیتل‌جوس از اون انتخاب بازیگرها باشه که به تنهایی لیاقت اسکار داره!
بقیه بازی‌ها هم با قدرته، از خنگ بازی و بی‌دست و پا بودن دیویس و بالدوین تا بازی تماشایی و با تسلطی که کاترین اوهارا بجا میذاره (سکانس آهنگ خوندن و رقصیدن غیر ارادی دور میز شام) و حتی ویونا رایدر جوان هم همونیه که باید باشه.
بیتل‌جوس تصویر متفاوتی از عالم پس از مرگ میده، از برزخ‌های بیابونی شبیه نقاشی‌های دالی بگیر و کرم عظیم الجثه‌ای که توش عین تل ماسه می‌چرخه، تا اداره به هم ریخته‌ای که به امور مردگان رسیدگی میکنه و خلاصه فضایی رنگارنگ و عجیب (که بعدتر در عروس مرده هم می‌بینیم.) که نمود درونیات و افکار و خیالات برتونه؛ برای مثال کف شطرنجی اون راهرو با پرسپکتیو عجیب یا شکل عجیبی که چهارچوب در آخرای فیلم می‌گیره و غیره و غیره.
برتون توی این اثر کارگردانی کار رو با قدرت خیلی بیشتری نسبت به ماجراجویی بزرگ پی وی انجام میده و امضاش رو گوشه به گوشه اثر می‌تونیم ببینیم.
موفقیت هنری و تجاری که بیتل‌جوس به دست میاره و تبدیل شدنش به یه فیلم کالت خودش نشون دهنده موفقیت برتون و شروع دوران طلایی این کارگردان بزرگ و صاحب سبکه.
?چندتا نکته ریز:
?نشونه‌ای از جک اسکلتی توی این فیلم هم دیده میشه، حدود زمانی ۱ ساعت و ۱۸ دقیقه روی کلاه چتر گونه‌ای که بیتل‌جوس سرش گذاشته و از زیرِ زمین بالا میاد و مثل جماعت سیرکی خانواده صاحب خونه رو میترسونه.
خود برتون درباره این موضوع میگه بیشتر ناخودآگاه بوده و پلن دقیقی برای جک اسکلتی نداشته.
?این تئوری شخصیه ولی بنظر میاد شخصیت ونزدی توی سریالی به همین اسم که اخیرا پخش شد و کارگردان نیمی از قسمت‌هاش تیم برتون بود، علاوه بر پیشینه‌ای که خانواده آدامز توی مدیا داره، از نظر استایل و رفتار تحت تاثیر کارکتر لیدیا (با بازی ویونا رایدر) توی این فیلمه.
سیدامیرعلی خطیبی
