کاربرد سیمان در ساختمان سازی بسیار زیاد بوده و این در حالی است که خیلی از مصالح ساختمانی که در گذشته استفاده می شد امروزه در ساختمان یافت نمی شود و مصالح دیگری جایگزین آن شده است. اما سیمان، از جمله مواردی است که از گذشته تاکنون مورد استفاده مهندسان و مجریان ساختمان سازی قرار گرفته است. قیمت سیمان یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در هزینه ساخت پروژه های عمرانی است آهک از جمله موادی است که در کنار سیمان در ذهن تداعی می شود چرا که سیمان از سنگ آهک تشکیل یافته و آهک درون آن وجود دارد. علاوه بر آهک، سیمان از ترکیب مواد دیگری نیز به وجود آمده است. سیمان، پودر نرمی است که آب را به خود جذب می کند و مواد ساختمانی را به همدیگر متصل می کند. سیمان در کوره سیمان پزی به تدریج سفت و سخت می شود و مقاومت بالایی دارد. اگر سیمان را 28 روز زیر آب قرار دهید، مقاومت 250 کیلوگرم بر سانتی متر مربع خواهد یافت. از جمله کاربرد سیمان در ساختمان سازی ، استفاده از سیمان به عنوان چسب می باشد. انواع چسب در ترکیب های سیمان وجود دارد که یکی از آنها چسب مایع برای چسبانیدن قطعات سنگ و فلز می باشد و آجر نسوز در کوره نیز از جمله موارد دیگر است که آجر در کوره به دیواره می چسبد. از این نوع چسب در دندانپزشکی نیز استفاده می شود که در حقیقت یکی دیگر از کاربردهای سیمان می باشد. در بنایی کار به نحوی است که معمولا از ملات سیمان در ساخت و سازهای غیر بتنی و مراحل آجرکاری و پرکردن فضاهای خالی استفاده می شود. به صورت کلی سیمان بر حسب نوع آن دارای مصارف گوناگونی هستند.
با توجه به مشخصه فوق سیمان میتواند دارای ترکیبات متفاوتی باشد و اصولا جزو ملات‌های آبی محسوب می‌گردد. ملات‌های آبی از دوران گذشته شناخته شده بودند، از جمله این ملات‌ها آهک است که مصری‌ها و یونانی ها با مخلوط کردن آن با خاکستر آتش‌فشانی، خاک آجر و آب به نوعی آهک آبی دست می‌تافتند که خاصیت سخت شدن و فشار پذیری داشت. با بکار بردن این ساروج رومی‌ها توانسته‌اند ساختمان‌های عظیم بسازند که هنوز بقایا آنها پس از گذشت چند هزار سال پا بر جا و قابل مشاهده است. مواد اولیه سیمان پرتلند اساساً شامل مواد آهکی و رسی می باشند. بدین معنی که در تهیه سیمان پرتلند از مواد خامی استفاده مى شود که حاوی کربنات کلسیم و ترکیبات آلومینیوم سیلیکات باشند. یکی از با کیفیت ترین انواع سیمان پرتلند تولید شده در ایران سیمان ساوه است. قیمت سیمان ساوه نسبت به کیفیت بالای آن کاملاً مقرون به صرفه است و هم در کارهای بنایی و هم در کارهای ساختمانی و تولید بتن کاربرد فراوان دارد. سیمان مواد چسبنده‌ای هستند که قابلیت چسبانیدن ذرات به یکدیگر و بوجود آوردن جسم یک پارچه از ذرات متشکله را دارند. این تعریف از سیمان دارای آن چنان جامعیت است که میتواند شامل انواع چسب‌ها از جمله چسب‌های مایع که در چسبانیدن قطعات سنگ یا سنگ و فلزات به یکدیگر بکار میروند نیز بشود. نمونه ای از این چسب‌ها در صنعت سیمان در کار گذاشتن آجر نسوز در کوره سیمان مورد مصرف دارد و خاصیت اصل آن این است که آجر نسوز (که یک جسم سرامیکی است) را به بدنه کوره (آهن) می‌چسباند، همچنین انواع سیمان دیگر که در دندانپزشکی مورد مصرف دارند، از جمله چسب‌ها میباشد. آنچه که از کلمه سیمان در این متن مورد نظر است، آن نوع از سیمان‌ها است که دارای ریشه آهکی می‌باشند. به عبارت دیگر سیمان که ماده اصلی تشکیل دهنده آنها آهک و ماده اولیه اصل آنها سنگ آهک است. بر این اساس سیمان ترکیب است از اکسید کلسیم (آهک) با سایر اکسیدها نظیر اکسید آلومینیوم، اکسید سیلیسیم، اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسیدهای قلیایی که میل ترکیب با آب داشته و در مجاورت هوا و در زیر آب به مرور سخت می‌گردد و دارای مقاومت می‌شود.
بر اساس تازه‌ترین آمار انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران، شرکت سیمان آبیک با تولید 2 میلیون و 77 هزار و 399 تن سیمان عنوان بزرگترین تولیدکننده سیمان کشور را در هشت ماهه امسال به خود اختصاص داد. تولید سایر کارخانه‌ها در همین مدت زیر 2 میلیون تن گزارش شده است. بر این اساس رتبه دوم و سوم بزرگترین تولیدکنندگان سیمان کشور نیز به ترتیب به سیمان سپاهان با یک میلیون و 859 هزار و 793 تن تولید و سیمان تهران با یک میلیون و 858 هزار و 528 تن تولید اختصاص یافت. ضمن اینکه شرکت‌های سیمان خوزستان، مازندران، سامان غرب، هگمتانه، ارومیه، صوفیان و خاکستری ساوه نیز رتبه‌های چهارم تا دهم غول های سیمانی کشور را در هشت ماهه 1393 بدست آوردند. در هشت ماهه امسال از مجموع 72 کارخانه‌ای که انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان آمار تولید آنها را منتشر کرده است، تولید در 15 کارخانه به بالای یک میلیون تن رسید. همچنین تولید در دو کارخانه سیمان لوشان و خواف نیز صفر گزارش شد. 10 کارخانه با کمترین میزان تولید سیمان نیز در همین مدت به ترتیب کارخانه‌های سیمان سفید شمال، سفید اکباتان، لارستان، سفید شرق، سفید ارومیه، بنوید، سفید نیریز، زرین رفسنجان، یاسوج و استهبان بودند. کمترین میزان تولید مربوط به سیمان سفید شمال با تنها 32 هزار و 448 تن بود.
