در هزاره قبل از میلاد توازن قوا به هم می‌خورد و آشوب رخ می‌دهد. همیشه پیش از یک تحول بزرگ، دوران آشوب خودنمایی می‌کند. شاید آشوب را بتوان قاصد تحول دانست چیزی از جنس "آرامش قبل از طوفان" ولی با معنایی وارونه!
حدود 1200 قبل از میلاد عده‌ای که احتمالاً از کوهستان‌های بالکان آمدند در جنوب بین‌النهرین و سوریه ساکن شدند، این مردم به دریانشینان معروف شدند و مستقیم یا غیرمستقیم مسئول سقوط شهرهای مهم آن دوران بودند! با ظهور دریانشینان دولت-شهرهای میسن و هیتی و اوگاریت (در سوریه)نابود شدند!
جالب است بدانید فلسطینیان مشهورترین مردم دریانشین بودند. این لقب دریانشین در کتاب مقدس بارها به فلسطینیان داده شده است!
نکته جالب دیگر این است که هجوم دریانشینان چنان ضربه‌ای به کمر تمدن زد که تا حدود 200 سال بعد، این کمر راست نشد! و در این دورانِ طولانی کمرشکستگی تمدن، دریانشینان توانستند به خوبی خود را با سبک زندگی جدید وفق داده و با روش قبلی خود وداع کنند. (به نظرم خوش‌سلیقه و انعطاف‌پذیر بوده‌اند.)
ظهور دریانشینان تقریباً همزمان با آغاز عصر آهن بود که خود تحولی بزرگ به همراه داشت، فرآورده‌های آهنی که تا آن روز جنبه تجملاتی داشت حالا مصرف عام پیدا می‌کرد و کم‌کم ابزار جدید آهنی وارد زندگی مردم می‌شد.
از سویی، در این دوران که دولت‌شهرهای بزرگ نابود شده‌اند؛ دولت‌شهرهای کوچک فرصت را مناسب دیدند تا در میدانی بی‌رقیب به استقلال برسند و خودی نشان دهند. دولت‌شهر سوریه و بندرهای غربی لبنان از این دسته بودند. فنیفی‌ها مردمی بودند که در لبنان کم‌کم قدرت گرفتند و البته که اهمیت زیادی برای مردم کل جهان داشتند آنان:
در ضمن فنیقی‌ها که تاجرانی دریانورد بودند در سرزمین‌های مختلف شهرهای مهاجرنشینی ایجاد می‌کردند که این خود هم به تحولاتی که ایجاد کردند و هم به آسان‌تر شدن ارتباطاتتشان کمک کرد. از مهم‌ترین این مهاجرنشین‌ها کارتاژ در آفریقا بود که بعدها از این شهر صحبت خواهیم کرد.
در این دوران باید از اسرائیلیان یا همان عبرانیان نیز صحبت کنم ولی چون در مورد کتاب مقدس و تاریخ این قوم مفصل خواهم نوشت، اینجا از ذکر آن پرهیز می‌کنم.
در پست بعد از تغییرات بین‌النهرین در این دوران خواهم گفت.
