این مجموعه هم شامل 12 کتاب است که به جز سه کتاب انتهایی که به شکل اندرز پیامبرانه و ثبت تاریخ است مابقی آنها در مجموعه کتابهای شعر و حکمت قرار میگیرند.
مزامیر منسوب به داوود است ولی تعدادی از اشعار آن را میتوان منسوب به داوود یعنی مربوط به 1000 قبل از میلاد دانست و مابقی مربوط به افرادی دیگر است. کتاب در حدود 150 قبل از میلاد مکتوب شده است.
امثال در حدود 300 قبل از میلاد نوشته شده است به سلیمان منسوب است که احتمالاً درست نیست. محتوای آن مثالهای حکیمانه است که به نظر میرسد خاستگاه مردمی دارد و کمکم گردآوری و مکتوب شده است.
ایوب تنها نمایشنامه کتاب مقدس است که در حدود 350 قبل از میلاد مکتوب شده است، داستان مربوط به زمانهای دور است و شکل روایت آن جذاب است. من تصور میکنم ابتدا و انتهای کتاب ایوب را یهودیان خود بر کتاب افزودهاند تا بتوانند این داستان زیبا را در کتاب مقدس جای دهند ولی قسمت میانی کتاب که همگی منظوم است و به سبک نمایشنامههای یونانی نوشته شده است به نظرم داستانی باستانی است. این کتاب زیبا و خواندنی است.
غزل غزلها نیز منسوب به سلیمان است ولی به نظر میرسد اشعار اجتماعی است که در مراسم عروسی خوانده میشده است. این کتاب در حدود 350 قبل از میلاد مکتوب شده است.
روت داستانی است مربوط به اجداد داوود ولی در حدود سال 350 قبل از میلاد نوشته شده است. این کتاب کوتاه اعتراضی است به تحریم ازدواج در میان اعضای خانواده.
مراثی در حدود 580 قبل از میلاد نوشته شده است با اینکه منسوب به ارمیاست ولی به نظر میرسد این انتساب بیاساس است. مراثی ذکر ناراحتی مردم از تبعید است در واقع سوگنامه تبعید است.
استر در حدود 150 قبل از میلاد نوشته شده است و کتابی عجیب است، از آخرین کتابهای نوشته شده در مجموعه عهد عتیق است و از نظر اخلاقی نیز کتابی ضعیف است. این کتاب بسیار به ایران و دربار آن مرتبط است.
جامعه نیز در حدود 150 قبل از میلاد نگارش یافته است، این کتاب از نظر محتوایی عجیب است و باید بخوانیدش تا متوجه منظورم شوید، مجموعهای از ناامیدی و سرخودگی و شک و تردید است.
دانیال هم در حدود 150 قبل از میلاد نوشته شده است. این کتاب شگفتترین کتاب از نظر محتوا در بین کتابهای عهد عتیق است، نثر و محتوای آن بسیار متفاوت است و کاملاً نشان میدهد که ذهن و زمانی جدا از سایر کتابها آن را نوشته است. کتاب شرح ماجرای اسارت دانیال است که خواندنیست.
عزرا که یکی از درباریان هخامنشی بود به عنوان نماینده به اورشلیم فرستاده میشود و در آنجا علاوه بر گردآوری مجموعه اصلی عهد عتیق یعنی کتابهای تورات و پیامبران متقدم، کتابی نیز خودش مینگارد.
نحمیا قبل از عزرا به اورشلیم رفته بود و علاوه بر نظارت بر بازسازی معبد کتابی نیز مینویسد.
تواریخ ایام نیز آخرین کتاب از این مجموعه است که به شرح و توضیح تاریخ قوم اسرائیل میپردازد.
کتاب مکتوبات هم از نظر محتوای شاعرانه و حکیمانه خواندنی است.
در پست بعدی از کتابهای مجعوله یا آپوکریفا میگویم که مسیحیان به آنها معتقدند و یهودیان نه.