41. سوفوکلس

نمایشنامه‌نویس بزرگ دیگر یونان باستان سوفوکلس است، به نظر من بهترین است هم از نظر محتوا و هم از نظر کشش و کلام به شدت با سلیقه من همخوان است و بسیار دوستش دارم، سوفوکلس نیز نوآوری‌های داشت که تراژدی را به سبک امروزی نزدیک‌تر کرد:

• نقاشی را به صحنه آورد، نوعی صحنه‌پردازی اولیه.
• بازیگر سوم اضافه کرد.
• سبک سه‌بخشی را کنار گذاشت و یک تراژدی کامل آورد.
• باز هم اهمیت همسرایان را کمتر کرد.

از آثار او هم مانند آیسخولوس فقط هفت اثر بر جای مانده است با اینکه گویا 123 نوشته داشته است! (نمی‌گویم حیف چون اگر آن همه اثر باقی مانده بود من فرصت نمی‌کردم بخوانمشان و دلم می‌سوخت! پس با همین هفت اثر شادم) مجموعه آثارش در ایران در دو مجموعه دیده می‌شود:

• افسانه‌های تبای شامل نمایشنامه‌های ادیپوس شهریار، ادیپوس در کلنوس و آنتیگنه.
• الکترا شامل نمایشنامه‌های الکترا، فیلوکتتس، زنان تراخیس و آژاکس.

در مورد این دو کتاب در پست‌های بعدی صحبت می‌کنم ولی در ادامه می‌خواهم از سوفوکلس و نگاهش کمی بگویم؛ هر چند در آثار این نویسنده هم مانند آیسخولوس مذهب دیده می‌شود اما بسیار کمرنگ است و شخصیت‌ها بار اصلی ماجراها را به دوش دارند نه خدایان. من همه آثارش را با لذت و بیش از یکبار خوانده‌ام و از نظم موجود در اثر و شخصیت‌های پرورده داستان به وجد آمده‌ام. شخصیت‌های سوفوکلس همچون ما هستند، بسیار باورپذیر و واقعی؛ بر خلاف شخصیتهای آیسخولوس که در کل اثر تغییر خاصی نمی‌کنند شخصیتهای سوفوکلس در داستان همچون زندگی تغییر می‌کنند و همین امر برای من بسیار جذاب است.

اگر فقط یک نمایشنامه از سوفوکلس را بخواهید بخوانید نظری ندارم! ولی اگر دو نمایشنامه را بخواهید مطالعه کنید آنتیگونه و فیلوکتتس از نظر من بهترین هستند. در پستهای بعد مفصل از آثار سوفوکلس خواهم گفت.

پی‌نوشت: چرا انقدر مجسمه‌های مردم باستان به هم شبیهند!؟ شبیه بازی‌های تفاوت‌ها را بیابید باید با تصاویر مجسمه‌ها مواجه شوم!!!