در صورت وقوع هر یک از مواردی که موجب افزایش مدت اجرای کار شود (با توجه به شرایط قرارداد)، پیمانکار می‌تواند درخواست تمدید مدت پیمان را بنماید. پیمانکار مجموعه‌ای مستند از علل تاخیر در پروژه را تهیه می‌نماید تا به کمک آن بتوان سهم هریک از طرفین قرارداد در بروز تاخیر را تعیین نمود. با توجه به قوانین عمومی رایج در کشور به میزانی که پیمانکار تاخیر مجاز داشته باشد، پیمان جهت تکمیل موضوع قرارداد تمدید خواهد شد. لایحه تاخیرات و یا گزارش تاخیرات در زبان انگلیسی معادل عبارت delay report می باشد
تهیه لایحه تاخیرات پروژه های عمرانی به چه صورت است؟
لایحه تاخیرات از دو دسته اصلی تاخیرات فنی و تاخیرات مالی تشکیل شده است.
جهت برآورد تاخیرات مالی از بخشنامه ۵۰۹۰ و ۱۳۰۰ استفاده می شود. و جهت برآورد تاخیرات فنی با توجه به قرارداد از یکی از روشهای رایج در این زمینه استفاده میشود. در نهایت تاخیرات فنی و تاخیرات مالی با کسر همپوشانی ها، مشخص خواهد شد.
چگونه لایحه تاخیرات بنویسیم؟
برای نوشتن لایحه تاخیرات می بایست ابتدا مستندانی که ممکن است نشان دهنده بروز تاخیر در پروژه باشند دسته بندی نمود. سپس برای محاسبه تاخیرات فنی با استفاده از یکی از روشهای رایج تحلیل تاخیرات فنی، مستندات تاخیر را روی برنامه زمانبندی اثر می دهیم. با توجه به روش مورد استفاده عوامل تاخیر روی برنامه زمانبندی اضافه، کاهش و یا مقایسه می شوند. برای محاسبه تاخیرات فنی از بخشنامه های ۵۰۹۰ و ۱۳۰۰ استفاده می شود. در نهایت پس از تعیین تاخیرات فنی و مالی، همپوشانی تاخیرات کاسته شده و نتایج در قالب لایحه تاخیرات منعکس می شود. لایحه تاخیرات از دو بخش لایحه یا گزارش تاخیرات و مستندات تشکیل می شود.
تاخیرات فنی و مالی چیست؟
تاخیرات فنی به تاخیراتی که گفته می شود کا ناشی از علل فنی ایجاد شده است. مهم ترین تاخیرات فنی تاخیر در تحویل زمین کارگاه، تاخیر در ابلاغ نقشه ها و مستندات پروژه، تاخیر در ابلاغ دستورکار، معارض در محل پروژه و…. می باشد.
تاخیرات مالی به تاخیراتی گفته می شود که ناشی از علل پرداختها و مطالبات مالی ایجاد شده است. مهم ترین تاخیرات مالی تاخیر در پرداخت صورت وضعیتهای ماهانه و تاخیر در واریز پیش پرداخت می باشد.
زمان تهیه لایحه تأخیرات
بر اساس مفاد بند ج ماده ۳۰ شرایط عمومی پیمان: در پایان مدت اولیه پیمان یا هر تمدید مدت پیمان اگر کار به اتمام نرسیده باشد، مهندس مشاور با کسب نظر پیمانکار و با توجه به موارد تعیین شده در بند الف، علل تاخیرکار را بررسی می کند و میزان و مدت مجاز و غیر مجاز آن را با توافق پیمانکار تعیین می نماید و به کارفرما گزارش می کند سپس نظر کارفرما را در مورد میزان مجاز یا غیر مجاز کار به پیمانکار اعلام می کند و معادل مدت تاخیر مجاز، مدت پیمان را تمدید می نماید.
نکته مهم: مورد حایز اهمیت در این بند عبارت ” با توافق پیمانکار ” است که در صورتی که مشاور پس از دریافت پرونده تأخیرات از پیمانکار به صورت یک جانبه اقدام به اعلام نتیجه به کارفرما نماید، پیمانکار می تواند با استنادبه این بند به نظر مشاور اعتراض قانونی نماید. کل تأخیرات = تأخیرات مجاز ( تمدید مدت پیمان) + تأخیرات غیر مجاز ( جریمه )
مستندات مورد نیاز در لایحه تأخیرات
هر عامل تاخیر دارای یک زمان شروع تاخیر و یک زمان پایان تاخیر است. جهت اثبات تاخیر رخ داده نیاز به ارائه مستنداتی جهت زمان شروع تاخیر، زمان پایان تاخیر، زمان آگاه سازی کارفرما و در صورت لزوم مدت تاخیر می باشد.
مهم ترین مستنداتی که در تهیه لایحه تاخیرات استفاده می شود عبارتند از: قرارداد اولیه، صورتجلسات، صورت وضعیتها، گزارشهای روزانه، مجوزهای کاری، مکاتبات ارسالی و دریافتی، دستورکار، پرسشهای فنی و… می باشد. در این مقاله لیست کامل مستندات را آماده کرده‌ایم که در زیر نیز به برخی از آنها اشاره شده است:
خلاصه اطلاعات قراردادی پروژه و ضمایم
خلاصه آخرین وضعیت پیشرفت پروژه به همراه نمودارها و عکسها و تعیین میزان تاخیر صورت گرفته (ازپایان قرارداد) تا لحظه تهیه گزارش (اعم ازتأخیرات مجازوغیرمجاز)
برنامه زمانبندی اولیه پروژه
مکاتبات صورت گرفته بین طرفین
گزارشات
مستندات مربوط به زمان و میزان مصالح وارده (درتعهد کارفرما) به کارگاه
