عموماً گذر زمان با رشد، فرصت و از همه مهمتر تغییر همراه است. از مثال این پدیده میتوان به جایگزینی دیویدی با سرویسهای اسرتیمینگ یا افزایش استفاده از تبلت یا گوشی برای خواندن کتاب اشاره کرد.
طی چندسال اخیر نیز ارزهای دیجیتال با سرعت زیادی در حال جایگزین کردن سیستمهای مالی سنتی بوده و سیستمهای بلاکچینی با سرعت سرسامآوری در مسیر رشد قرار دارند. به همین سبب علاقمندان دنیای ارزهای دیجیتال با فرصتهای متعددی روبهرو هستند؛ از ترید آربیتراژ گرفته تا هودل کردن و… اما طی دو سال اخیر امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance (DeFi)) مورد توجه ویژهای قرار گرفته است.
امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای توانسته برای افرادی که بهدنبال راهحل جدید مالی هستند راهحلی مناسبی ارائه کند؛ در واقع در مقایسه با سیستم متمرکزی که وابسته به بانکهاست، شفافیت و عدم نیاز به اعتماد و استفاده از فناوری بلاکچین در دیفای میتواند دنیای مالی را زیر و رو کند.
پس بدون توجه به اینکه طرفدار دو آتیشه دنیای ارزهای دیجیتال هستید یا اینکه تازه با این دنیا آشنا شدهاید، آشنایی با پروژههای آیندهدار دیفای میتواند داشتن مسیری موفقتر در دنیای بلاکچینها را بههمراه داشته باشد.
امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) یا به اختصار دیفای (DeFi) بهمعنای ارائه خدمات و ابزار مالی بدون استفاده از واسطههایی نظیر کارگزارها، صرافیها و بانکهاست. به جای این موارد دیفای از قراردادهای هوشمندی که بر بستر بلاکچین توسعه یافتهاند استفاده میکند.
پلتفرمهای دیفای به کاربران خدماتی نظیر دریافت و پرداخت وام، پیشبینی در مورد ارزش داراییها با استفاده از مشتقات، تبادل (Trade) ارزهای دیجیتال، بیمه در برابر خطرات و کسب سود از سرمایه ارائه میدهد. بیشتر پروژههای دیفای روی شبکه بلاکچین اتریوم توسعه داده شدهاند و برای انجام تراکنشها توکن مخصوص خود را در این شبکه منتشر کردهاند.
البته تمام پروژههای دیفای از شبکه اتریوم استفاده نمیکنند و برخی از این پروژهها سایر شبکهها نظیر آوالانچ را بهکار میگیرند. هر پروژه جدای از اینکه که در چه شبکهای توسعه یافته، برای انجام تراکنشها و ارائه خدمات به توکن احتیاج دارد که ارزش آن عموماً با میزان موفقیت هر پروژه در ارتباط است. یعنی باور کلی این است که هر چه یک پروژه موفقتر باشد، توکن مربوط به آن پروژه نیز ارزش بالاتری خواهد داشت.
بههمین سبب برخی از سرمایهگذاران بهجای استفاده از پروژههای دیفای از طریق توکنهای آنها، اقدام به خرید و هودل توکنهای دیفای میکنند. البته بیشتر فعالان دنیای دیفای به توکنها بیشتر بهعنوان وسیلهای برای استفاده از پروژهها نگاه میکنند تا ابزار سرمایهگذاری و هودل.
هر قصدی که از ورود به دنیای دیفای داشته باشید، آشنایی با پروژههای آیندهدار امور مالی غیرمتمرکز خالی از لطف نیست و حال که با تعریف دیفای آشنا شدیم قصد داریم تا پروژه های دیفای که پتانسیل خوبی در سال 2022 دارند را معرفی کرده و نقاط قوت و ضعف هرکدام را مورد بررسی قرار دهیم.
یونی سواپ بر بستر بلاکچین اتریوم (بزرگترین ارز دیجیتال جهان بعد از بیت کوین) توسعه داده شده و کاملاً غیرمتمرکز است. این پروتکل سرمایهگذاران را تشویق میکند تا بهعنوان تأمینکننده نقدینگی فعالیت کنند و از جمعآوری داراییهای این تأمینکنندگان در استخرهای مشخص، نقدینگی لازم برای اجرای تمام تراکنشها و تبادلهای این پلتفرم استفاده میشود.
هر توکن استخر و قیمتهای مخصوص به خود را دارد که ارزش هر کدام توسط یک الگوریتم کامپیوتری ریاضی مشخص میشود. خریداران و فروشندگان این سیستم نیازی نیست برای انجام تراکنشها حضور داشته باشند، در عوض این افراد در لحظه و تا زمانی که نقدینگی لازم در استخر مورد نظر وجود داشته باشد میتوانند به تبادل بپردازند.
یونی سواپ با تمام توکنهای ERC-20 (شبکه اتریوم) و کیف پولهایی نظیر MetaMask و MyEtherWallet سازگاری کامل داشته و از قراردادهای هوشمند (Smart Contract) اکسچنج (Exchange) و فکتوری (Factory) استفاده میکند. یونی سواپ کاملاً متنباز است و هر کسی میتواند کد منبع این پلتفرم را کپی کرده و صرافی غیرمتمرکز (DEX) خود را بسازد. علاوهبر این سرمایهگذاران میتوانند کاملاً رایگان توکنهای مد نظر خود را در این صرافی لیست کنند.
این میزان آزادی به کاربران اجازه میدهد تا برخلاف صرافیهای متمرکز، بر داراییهای خود کنترل کامل داشته باشند. همچنین، شفافیت بالای این سیستم از سانسور اطلاعات جلوگیری کرده و خطر از دست دادن داراییها را در صورت هک شدن کاهش میدهد. در حال حاضر یونی سواپ با 3 میلیارد دلار دارایی دیجیتال ذخیره شده، چهارمین پلتفرم بزرگ دیفای است.
آوه، درست مانند نمونه قبلی بر بستر شبکه اتریوم توسعه یافته و از قراردادهای هوشمند برای مدیریت داراییهای خود استفاده میکند اما برخلاف یونی سواپ، بهجای استفاده از همزیستی ساده دوگانه، آوه سیستمی از قراردادهای هوشمند را بهکار میگیرد؛ یعنی نرم افزار آوه توسط شبکهای توزیعشده از کامپیوترها مدیریت شده و نیازی نیست کاربران به یک موسسه یا هویت برای مدیریت داراییهای خود اعتماد کنند؛ تنها اعتماد مورد نیاز، اعتماد به کدهای کامپیوتری است.
این نرمافزار ساخت استخرهای وامدهی را با استفاده از 17 ارز دیجیتال مختلف ممکن میسازد. درست مانند سایر پلتفرمهای غیرمتمرکز دریافت و پرداخت وام در شبکه اتریوم، متقضیان باید قبل از دریافت هرگونه وام مقداری دارایی دیجیتال را بهعنوان وثیقه در اختیار آوه قرار دهند. وام پرداختشده نیز برابر با میزان دارایی ذخیرهشده است و به حالت aToken پرداخت میشود.
ارزش این توکنها نیز دقیقاً به یک دارایی دیگر (همان دارایی قفل شده) متصل است. وامدهندگان نیز از سپردهگذاری خود سود دریافت میکنند. در واقع میزان وام دریافتی برابر با دارایی قفلشده در شبکه خواهد بود. با استفاده از آوه دریافت و پرداخت وامهای لحظهای (Flash Loans) نیز وجود دارد؛ به وامی که در یک بلاک دریافت شده و همان بلاک بازپرداخت شود وام لحظهای گفته میشود.
بهصورت کلی آوه پروتکل غیرحضانتی است که وظیفه تأمین نقدینگی برای دریافتکنندگان و پرداختکنندگان وام را بر عهده دارد. آوه توانسته با استفاده از سادهسازی و افزایش سرعت و سود حاصل از قرض دادن داراییهای دیجیتال، به یکی اسامی شناخته شده در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شود.
این پروتکل نیز بر بستر شبکه اتریوم توسعه یافته و برای صدور داراییهای مصنوعی ساخته شده است. این داراییهای مصنوعی یا سینتها (Synths) ابزارهای مالی از جنس قراردادهای هوشمند ERC-20 هستند که سود حاصل از یک دارایی را بدون داشتن دسترسی مستقیم به آن دارایی رصد کرده و اعلام میکنند.
سینتها را میتوان با مواردی نظیر ارزهای دیجیتال، ارزهای فیات (سنتی)، شاخصها و داراییهای واقعی در صرافی غیرمتمرکز خود سینتتیکس بهنام Kwenta مبادله کرد. توکن شبکه سینتتیکس (SNX) نیز برای تضمین سینتهای صادر شده کاربرد دارد. سینتها با استفاده از اوراکلهای غیرمتمرکز یا پروتکلهای سنجش قیمت بر پایه قراردادهای هوشمند کار میکنند.
این دو علاوهبر رصد قیمت داراییها، امکان نگهداری یا تبادل سینتها را نیز برای سرمایهگذاران فراهم میکنند، بهصورتی که انگار دارندگان این سینتها صاحب دارایی پشتوانه آنها نیز هستند.
کلمه DAO مخفف Decentralized Autonomous Organization بهمعنای سازمان خودمختار غیرمتمرکز است. بجر نیز دقیقاً چنین سازمانی است و بهدنبال افزایش علاقه کاربران به دیفای ایجاد شده و سعی دارد نیاز رو به افزایش استفاده از بیتکوین در برنامههای غیرمتمرکز (DApps) را برطرف کند. پروژه بجر داو و توکن آن (BADGER) را میتوان جزء مهمترین عوامل پیشبرنده حضور بیت کوین در دیفای دانست.
بجر دو محصول اصلی دارد؛ Sett Vault که در ازای داراییهای مصنوعی بیت کوین کاربران به آنها سود پرداخت میکند. دومین محصول بجر نرمافزاری بهنام Digg است که وظیفه نظارت بر توکن DIGG را دارد. این توکن نیز به قیمت دلار بیت کوین بستگی کامل داشته و همواره برابر با آن تنظیم میشود.
از بجر بیشتر بهعنوان ناظر بر پروتکل و توزیع پاداشها استفاده میشود. جالبترین ویژگی بجر داو تمرکز آن روی جامعه کاربران است؛ در واقع بجر داو درست مانند یک حکومت دموکراسی فعالیت میکند.
هر کسی که صاحب توکن BADGER باشد صاحب رأی بوده و میتواند روی عملی شدن یا نشدن پیشنهادهای ارائه شده برای تغییر پروتکل موثر باشد. هر چه تعداد توکنهای BADGER یک فرد بیشتر باشد، قدرت رأیدهی او نیز افزایش مییابد و هر پیشنهادی که بیشترین رأی را دریافت کند، تأیید شده و پس از اعمال اصلاحات لازم اجرایی خواهد شد.
پالیگان که به شبکه مَتیک (Matic Network) نیز شناخته میشد راهحلی برای مقیاسپذیری است که سعی دارد ابزار لازم برای افزایش سرعت، کاهش هزینه و سادهسازی تراکنشها را بر بستر شبکههای بلاکچین اتریوم فراهم کند. علیرغم تغییر نام این شبکه، توکن آن همچنان MATIC نام دارد که بهعنوان روش پرداخت توسط کاربرانی که روی شبکه اتریوم فعالیت دارند استفاده میشود.
با افزایش محبوبیت اتریوم، روزبهروز شبکه آن در حال کندتر و گرانتر شدن است و پالیگان که راهحل لایه دوم بهحساب میآید خود را مبو بهعنوان افزونهای بر اتریوم معرفی میکند. پالیگان تأثیری بر شبکه اصلی ندارد و صرفاً اندازه، امنیت و بهرهوری آن را افزایش میدهد.
برای دریافت توکنهای هر یک از پروژههای دیفای و سرمایهگذاری در آنها کافی است از راهنماهای قرار گرفته در وبسایت رسمی هر کدام استفاده کرده یا از کیف پولهایی که از پروژه مورد نظر شما پشتیبانی میکنند استفاده کنید. توجه داشته باشید برای دریافت سایت اصلی هر پروژه دیفای بهتر است از سایت CoinMarketCap استفاده کنید تا گرفتار سایتهای تقلبی و هکرها نشوید.
اکسچنج سیتکس با ایجاد بستر امن معاملاتی در دنیای ارزهای دیجیتال و تلاش شبانهروزی تیم خود، چشماندازی فراتر از یک اکسچنج ساده برای خود در نظر گرفته است. ما میکوشیم تا ضمن بهرهگیری از دانش روز دنیا، خدماتی به کاربران خود ارائه دهیم تا بتوانند با خیالی آسوده به خریدوفروش بپردازند.
برای اطلاعات بیشتر درباره بهترین پروژه های دیفای اینجا کلیک کنید.