اولین فرش ماشینی ایران در سال 1350 تولید شده است، اولین فرش ماشینی در شهر کاشان بافته شد. از این رو بهتر است بدانید که این تاریخچه نیز به عنوان تولید اولین فرش ماشینی در خاورمیانه هم اختصاص مییابد. در آن زمان از شهر کاشان به عنوان قلب تپنده کارخانههای ریسندگی و بافندگی یاد میشد که در صنعت نساجی حرفهایی برای گفتن داشت. همین موضوع باعث شد تا اولین فرش ماشینی کشور ایران در شهر کاشان تولید شود.
دستگاهی که توانستند با آن فرش ماشینی را تولید نمایند، دستگاهی بهنام ژاکارد بود که در کشور فرانسه تولید شده بود. دلیل این نامگذاری بخاطر مخترع این وسیله است که اسم او "ماری ژاکارد" بود. اگر بخواهیم به بهترین ویژگیهای این فرش اشارهای داشته باشیم، باید بگوییم که این قالی از وزن کمی برخوردار بوده و پرزهای کوتاهی داشت. همچنین الیاف تشکیل دهنده آن از الیاف مصنوعی بود که همین موضوع کیفیت این فرش را بالا میبرد. همین ویژگیهای برجسته باعث شد تا صنعت مدرن به روند قالیشویی وارد شده و آن را تحت تاثیر خود قرار دهد به طوری که امروزه روش های مختلفی برای شستشوی فرش ماشینی یا شستشوی فرش دستباف ابداع شد. سرعت بالا در تولید فرش ماشینی یکی دیگر از ویژگیهایی بود که آن را نسبت به فرش دستباف متمایز میکرد.
شاید بدانید که برای تولید فرش دستباف چیزی حدود یک ماه یا بیشتر زمان لازم است تا قالی دستباف تولید شود. همین زمان زیاد یکی از مشکلاتی بود که صنعتگران بر آن شدند تا به موضوع فرش ورود کنند تا در زمان صرفهجویی به عمل آید. البته ناگفته نماند که مردم در آن زمان اول به این صنعت اعتماد نداشتند و کمی زمان برد تا با این روند خو بگیرند و به آن اعتماد کنند. در همین حین کشور بلژیک فرشهای ماشینی با کیفیتی تولید میکرد که میتوانست با فرشهای دستباف رقابت داشته باشد، به همین دلیل یکی از تاجران بلژیکی فرش ماشینی را به ایران وارد کرد تا بتواند سود خوبی از بازار ایران بدست آورد.
همین مسئله بود که مردم ایران توانستند به فرش ماشینی اعتماد کرده و به جای خرید فرش دستباف از فرش قالی ماشینی استفاده نمایند. از دیگر ویژگیهای متمایزی که یک فرش ماشینی نسبت به یک فرش دستباف داشت، صرفهجویی در زمان بود که همین موضوع باعث میشد تا بتواند به سرعت جای فرش دستباف را بگیرد. موضوع دیگری که فرش ماشینی در آن نسبت به فرش دستباف برتری داشت، قیمت ارزان آن بود. همین دو عامل کافی بود تا مردم رفته رفته به فرش تازه وارده ماشینی اعتماد کنند و از آن استفاده نمایند.
یکی دیگر از علتهایی که مردم به سمت خرید فرش ماشینی ترغیب میشدند، قیمت پایین این قالی بود. همچنین قیمت پایین آن به دلیل وجود الیاف مصنوعی بود که نسبت به الیاف طبیعی قیمت خیلی پایینتری داشتند. به همین دلیل تولید آن برای کارخانهدارد صرفه اقتصادی داشت، به همین دلیل کارخانهدار سعی میکرد که فرش ماشینی را به تولید انبوه برساند تا بتواند سود خوبی از بازار کسب نماید. تمام این عواملی که در این مقاله گفته شد، باعث شد تا سرمایهگذاران، بیشتر ترغیب شوند تا روی این صنعت سرمایهگذاری کنند. از این رو شهر کاشان به عنوان قطب تولید فرش ماشینی دنیا و یا بهتر بگوییم پایتخت فرش ماشینی جهان شناخته شود.
مقاله تراکم فرش ماشینی را مطالعه کنید.