سازهای
سازهای زهی و سازهای بادی دو دسته مهم و اصلی از سازهای موسیقی هستند که هرکدام زیرگروهها و نمونههای بسیار متنوعی دارند.��سازهای زهیساز زهی (یا زهصدا) به سازهایی گفته میشود که صدا با لرزش «سیم» یا زه تولید میشود. انواع اصلی آن شامل:�سازهای زهی آرشهای: مثل ویولن، ویولا، ویولنسل، کنترباس، کمانچه.��سازهای زهی زخمهای: مثل گیتار، بربط (عود)، سهتار، تار، عود، باغلاما، ماندولین.��سازهای زهی کوبهای: مثل سنتور، قانون، سیمبالوم، چنگ (هارپ).��نمونههایی از سازهای زهی:ویولن، کمانچه، تار، چنگ، گیتار، عود، سهتار، سنتور، قانون، دوتار، رباب، ماندولین، کنترباس، چگور، بوزوکی، بانجو.���سازهای بادیساز بادی به سازهایی گفته میشود که صدا در آن از دمیدن هوا درون ساز ایجاد میشود. این گروه به دو دسته اصلی تقسیم میشود:بادی چوبی: مثل نی، فلوت، کلارینت، ساکسفون، ابوا.�بادی برنجی: مثل شیپور (ترومپت)، هورن، ترومبون، توبا.�نمونههایی از سازهای بادی:نی، فلوت، کلارینت، ساکسوفون، ترومپت، شیپور، ابوا، قرهنی، فاگوت، سوردین، ترومبون، توبا.�بنابراین، هر کدام از این دو گروه مجموعه بزرگی از سازها را شامل میشود و هرکدام نقش مهمی در موسیقی سنتی و کلاسیک جهان دارند.����برآورد میشود که بیش از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ نوع ساز مختلف در جهان وجود دارد. این تعداد شامل سازهای سنتی مربوط به فرهنگها و مناطق مختلف و همچنین سازهای جدید و مدرن است. البته هیچ آمار دقیقی برای تعداد کل سازها وجود ندارد، چون بعضی از سازها بومی و محلی هستند و در فهرستهای رسمی ثبت
ا میتوان با انتخاب سازهایی مناسب، حال و هوای آن را به شکلی برجسته اجرا کرد. انتخاب سازها باید بتواند حالات متغیر ابیات (اندوه، شور، دلاوری، رمز و تعلیق) را خوب منتقل کند.سازهای پیشنهادی برای اجرای هر بخشسازهای زهی و کوبهای برای فضای حماسی و رواییتار یا سهتار: مناسب روایتگری و ایجاد پایه ملودیک در ابیات اول و آخر.کمانچه: قابلیت بیان غم و حزن، مخصوصاً برای بخشهای اندوهگین و تأملی.دف و ضرب: ایجاد ریتم حرکتی و شور در بخشهای دلاوری و شادیبخش، مخصوصاً هنگام مواجهه با شیر و جشن پایانی.سازهای بادی برای اوج و تعلیق داستاننی: برای لحظات عارفانه و اندیشهبرانگیز مانند رازگشایی مادر و نصیحت
شاه.سرنا: برای اعلام رویدادها یا فرازهای قهرمانانه و ورود پهلوانان.سازهای ارکسترال و غربی برای تقویت حماسهویولن و ویولا: میتوانند حس تعلیق یا غم را تشدید کنند و لحن حماسی را رنگآمیزی کنند.تیمپانی و پرکاشن ارکسترال: در اوج نبرد و صحنههای دلاوری کفشگر روی شیر.پیشنهاد اجرای ترکیبی و هر بخشنکتههای تکمیلیاستفاده محدود از سازهای الکترونیک یا ترکیبی برای تقویت فضای معاصر مجاز است، اما هویت اصلی کار با سازهای سنتی و ارکسترال باقی بماند.ملودی اصلی هر بخش را میتوان با تار یا سهتار اجرا کرد و سازهای دیگر در لایهها افزوده شوند.این ترکیب به خلق یک اجرای غنی و چندلایه کمک میکند که هر بخش با حس و رنگ خودش برجسته باشد.
نشدهاند.���دستهبندی سازهاسازهای کوبهای (پرکاشن)سازهای زهی (سیمدار)سازهای بادی (چوبی و برنجی)سازهای کلیددار (کیبورد)سازهای الکترونیکیهر یک از این گروهها دهها یا حتی صدها زیرشاخه و نوع خاص دارند که تعداد کلی سازها را افزایش میدهد.��نکته تکمیلیاگر کل انواع و مدلهای هر ساز (مثلاً انواع مختلف گیتار یا نی) را جدا حساب کنیم، تعداد آنها بیشتر هم خواهد شد.�پس به طور خلاصه: بیش از هزار نوع ساز مختلف در سراسر جهان شناخته شده است.���
منبع کتاب خاطرات شاهنامه موزیکال به قلم کاوه کاشفی
