آزمایش عینی
در فصل ۱۳ تصمیم بر این شد که برای مقایسه تولیدات موسیقی توسط هوش مصنوعی بدون دخالت انسان و با دخالت انسان یک آزمایشی انجام بدیم در این ویدیو شما میتوانید همزمان ابیاتی واحد و یکسان پادشاهی بهرام گور فصل قسمت دوازدهم ابیات ۹۰ تا ۱۰۸
انتخاب شده برای این آزمایش
.....---------------------------------------------------------------------------------
و همون اشعارو یعنی پادشاهی بهرام گور قسمت دوازدهم از اشعار ۹۰ تا ۱۰۸
خب ما در فصل قبل توضیح داده بودیم که اگه قرار باشه ارنجمنت یا تنظیماتشو انسان بکنه باید چه ساختاری رو روی اشعار در ابتدا پیاده کنه و اونم اول معنا و داستان را تحلیل به زبان سادهاش را باید بدون حالا یا خودش علمش را داره یا اینکه از اساتید برجسته شاهنامه تحلیل درستشو باید بپرسه چرا برای اینکه کل ساختار با دانستن تحلیل واقعی اشعار میشه تفکیکبندی کرد فضاسازی کرد حال و هواشو تعیین کرد
خوب ما فرض میگیریم که تنظیم کننده میدونه فضا چیه حال و هوا چیه موضوع داستان چیه
پس با علم اینکه تنظیم کننده اینا رو میدونه در ابتدا طبق قوانین آهنگسازی و ترانه نویسی که کجا باید ورس قرار داده بشه کجا باید کورس قرار داده بشه و کجا باید پل زده بشه و موارد دیگر پس با علم اینکه اول معنا و مفهوم تحلیل اشعارو میدونه شروع میکنه به تقسیم بندی اشعار همونجور که میدونید زمانی باید اشعار ورس ۲ قرار بگیره که فضای شعر به گونهای یا به پایان رسیده یا قبل از شروع یک حماسه یا تعریفهایی که در فصل قبل کردیم ما تمام اینا رو مرور کردیم پس لازم نیست که دوباره وقتتونو بگیرم و توضیح بدم
خوب بعد از اینکه تقسیم بندی شد اولین کاری که باید بکنی اینه که باید برای هوش مصنوعی توضیح بده که در چه حال و هوایی این اشعار باید خونده بشه بازم در فصلهای قبل ۳۰۰ حال و هوا را ما واسه شما لیست کردیم و ۲۰۰ فضاهای مختلف طبق جدولی که ارائه دادیم لیست کردیم پس شما کاملاً با اونا آشنا هستید پس دونه به دونه براش روشن میکنید و دستورات لازم که چه سازی گروه کر کجا باید بخونه کجا باید بالا پایین انجام بشه همه اینا را باید به ریز برای بیت به بیت شما بنویسید
تاکید من بیت به بیت و کلمه به کلمه است چون اشعار کلاسیک فارسی همچون فردوسی در واقع شاید بیت به بیت کل ساختار عوض بشه یعنی حال و هوا و فضا و سبک لازم باشه عوض بشه همونجوری که قبلاً گفتم در یه بیت فردوسی شما رو میبره به اوج جنگ و نبرد در میدان رزم اما بیت بعدی میبینی در یک فضای عاشقانه و رمانتیکه به همین دلیل ریز به ریز براش توضیح میدیم
توسطانسان کاملاً دستور نویسی میشه یعنی حال و هوا فضا سبک ریتم تعیین جنسیت خواننده تک خواننده یا دو خواننده بودن بیت به بیت براش نوشته میشه که کدام کلمه رو باید تحریر بده کدام کلمه رو باید با کشش بخونه کدوم کلمه رو باید پشت سر همو در هم بخونه کجا را باید تیک تاکی انجام بده کجا را باید مانور بده کجا باید در صورت نیاز گروه کر وارد بشه آیا اصلاً به همخوان نیاز هست یا نیست با چه سازهایی از ابتدا شروع بشه یعنی شروع آهنگ با تکنوازی باشه و چه سازی باشه شروع بشه بر فرض مثال مثلاً با کمانچه شروع بشه با پیانو شروع بشه و خواننده با شنیدن چه علامتی باید شروع به خواندن بکنه در صورت دو خوانندگی کجا باید خوانندهاش
شروع کنه اجازه بده خواندن خواننده اول تموم بشه شروع بشه یا که نه با اینکه آخرین کلمه را خواننده اول میخونه خواننده کدام از این خوانندگان باید تعریر بیان کدومشون باید همصدایی بکنن و خیلی از مواردی که شما در ویدیو حالا مشاهده میکنید و در فصلهای قبل توضیح دادیم براتون که برای نوشتن دستور برای تولید یک موسیقی یا اشعار کلاسیک توسط هوش مصنوعی لازمه که چه چیزهایی را در نظر بگیریم باید روش پیاده بشه
در این فصل، حتی روند آزمایش به گونهای طراحی شده که نمونههای بیشتری به نفع هوش مصنوعی ارائه شود؛ یعنی ده بیت (۹۹ تا ۱۰۸) از فصل دوازدهم بخش پادشاهی بهرام گور را چهار بار جداگانه به هوش مصنوعی دادهاند و چهار نسخه خروجی موسیقی متفاوت از الگوریتم گرفتهاند. در مقابل، فقط یک نمونه موسیقی توسط انسان با طراحی و دستور دقیق تنظیم شده است.در ویدیوی فصل سیزدهم کتاب، این پنج نمونه (چهار خروجی مختلف هوش مصنوعی و یک نسخه ساختهشده توسط انسان) پشت سر هم پخش میشوند تا شنوندگان بتوانند بهصورت عینی و مقایسهای، کیفیت و تفاوتهای تولید موسیقی میان مدلهای ماشینی و انسانی را خودشان درک کنند. این رویکرد، امکان بررسی بیطرفانه و تجربی تفاوت خروجیها را فراهم میکند.
در فصل سیزده(( #کتاب_نغمه_نگاره_شاهنامه))، هدف ارائه قضاوت نیست، بلکه نمایش دو نمونه موسیقی برای بررسی شنوندگان است تا خودشان تفاوتها را تجربه کنند. مثلاً بخش دوازدهم از اشعار پادشاهی بهرام (شعر ۹۹۸) به هر دو روش امتحان شده است:نمونه موسیقی با هوش مصنوعیکل متن شعر به سیستم هوش مصنوعی داده میشود و خروجی موسیقی مستقیماً و بدون دخالت جزئیات انسانی تولید خواهد شد.همه چیز از جمله تنظیم، انتخاب صداها، ریتم و حتی جنسیت و طرز اجرای خواننده، توسط الگوریتم و مدل انتخاب میشود و کاربر فقط نتیجه را تحویل میگیرد.
نمونهموسیقی با دخالت انسانتمام اجزای اجرا مثل فضا، سبک، ریتم، خطوط ملودی، انتخاب سازها، تنظیم بخشهای کُر، این که انسان، مرد یا زن بخواند، تعیین محل تحریر یا چهچههها و حتی نحوه بیان هنری، همگی توسط فرد انسانی با توجه به سلیقه، دانش و تجربه هنری نوشته و اجرا شدهاند.این نوع تنظیم میتواند باعث عمق احساسی بیشتر و هماهنگی ظریفتر با مفاهیم و روایت شعر شاهنامه شود.
دیدشنوندگانهدف این فصل صرفاً نشان دادن تفاوتها در خروجی نهایی است تا مخاطب با گوش دادن به دو نمونه، خود بتواند تجربهای مقایسهای کسب کند و درباره تفاوتها از زاویه شخصی قضاوت کند.
در فصل سیزدهم کتاب نرمنگاره شاهنامه، تفاوت میان ساخت موسیقی با هوش مصنوعی (بدون دخالت مستقیم انسان) و ساخت موسیقی با دخالت فعال هنری یک انسان به صورت عملی به نمایش گذاشته میشود. در ویدئوی مربوطه، چهار مدل موسیقی با الگوریتمهای هوش مصنوعی ساخته شده و یک مدل با کارگردانی و هدایت انسانی تولید شده است.ویژگیهای ساخت موسیقی توسط هوش مصنوعیموسیقی ساختهشده با هوش مصنوعی عموماً بر اساس قالبها و الگوریتمهای از پیش تعیینشده تولید میشود و کاربر فقط خصوصیات کلی مثل سبک، احساس یا ریتم را انتخاب میکند.در این روش جزئیات هنری و تفسیرهای احساسی بیتبهبیت، عموما به دست الگوریتم و بدون مداخله انسانی اختصاص داده میشود و ساختار آثار غالباً سطحیتر و فاقد تنوع عمیق هستند.
فرایندساخت سریع است و عمدتاً مبتنی بر دادههای پیشین و تقلید سبکی است تا نوآوری یا تفسیر خلاقانه.ویژگیهای ساخت موسیقی با دخالت انساندر آثار دارای دخالت انسان، هنرمند یا کارگردان هنری برای هر بیت یا بخش از شعر، تصمیم میگیرد که چه سازبندی، چه لحن و چه فضای احساسی مناسب آن روایت است.شخصیسازی و تفسیر عمیق، رنگآمیزی صوتی متناسب با محتوا، و احترام به متن و روایت شاهنامه، آثار تولیدشده با حضور انسانی را متمایز و غنیتر و زندهتر میکند.این روش زمانبر است و غالباً نیازمند صرف هفتهها کار برای هر ترک یا قطعه است، اما در نهایت انرژی و روح انسانی و هنری در خروجی کاملاً محسوس است.نتیجهدر نمایش فصل سیزدهم نرمنگاره شاهنامه، تفاوتها به صورت شنیداری و تصویری ارائه میشود تا نشان دهد نقش انسان در کارگردانی و تفسیر هنری میتواند کیفیت، تنوع و اصالت موسیقایی را در قیاس با مدلهای آماده مبتنی بر هوش مصنوعی به مراتب افزایش دهد و اثر را باورپذیر، پویا و ماندگار کند.
خوب همونجوری که شما در ویدیو مشاهده میکنید
فرصت ۴ اجرا به هوش مصنوعی داده شده و یه اجرا با دخالت انسان داده شده و نتیجه را خودتون مشاهده کردید بازم تاکید میکنم هدف اینجا این نیستش که کدام بهتر شده کدام بدتر شده هدف اینه که میخوایم به این درک برسید که شما وقتی که کاملاً دخالت میکنی و فقط هوش مصنوعی اجرا میکنه شما کارو متعلق به خودتون میکنید یعنی امضای شما روی کا روی اون اثر موسیقیه و کاملاً مشخصه که شما اینا خلقش نمودید
و به واقع یکی از دلایل تفاوت نمایش آهنگین شاهنامه یا شاهنامه موزیکال و زمان بردن و ۲۵ نفر از نخبگان رشتههای گوناگون با همکاری کردن و در طی ۴ سال زحمت اینا اثرو به اتمام رساندن فقط به ۱ انجام یک تبدیل اثر ادبی به صورت امانتدارانه نبوده بلکه ساخت اثری که لایق نام شاهنامه باشه بوده به واقع بعضی از اشعار هفتهها زمان گذاشتیم گروهی که بتونیم ساختار مناسبشو در بیاریم امیدوارم در فصل بعدی همچنان با ما همراه باشی
منبع کتاب خاطرات شاهنامه موزیکال به قلم کاوه کاشفی
گردآوری و انتشار هیوا و نور
ادیت بازنویسی و تنظیم برای مقاله و انتشار در فضای مجازیai
و قاعدتاً چهار نتیجه متفاوت به ما تحویل میده
