یکی از پرسروصداترین پروژه‌های ارز دیجیتال که در سال ۲۰۲۱ غوغا به پا کرد، لونا (LUNA) است. رمزارزی که خالق آن دو کوان (Do Kwon)، جایگاه خود را در ابتدا به‌عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های دنیای رمزنگاری تثبیت کرد، اما در حال حاضر یک کلاهبردار و فراری است.
در این مقاله از تحریریه تبدیل، به معرفی دو کوان و رمزارزهایی که معرفی کرده و موشکافی علل ورشکستگی این پروژه قدرتمند می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه شوید.
کوآن دو هیونگ که بیشتر با نام دو کوان شناخته می‌شود، یک توسعه‌دهنده ارز دیجیتال اهل کره جنوبی و یکی از بنیان‌گذاران شرکت ترافورم لبز (Terraform) مستقر در سنگاپور است. این شرکت بدون مجوز و پشتوانه بلاک‌چین Terra محسوب‌می‌شود و دارای رمزارزهای بومی TerraUSD (UST) و رمز ارز شبکه ترا با نام لونا (LUNA) است.
دو کوان سال ۱۹۹۱ در کره جنوبی متولد شده‌است. بر اساس اطلاعات ثبت شده در لینکدین، از سال ۲۰۱۰ در دانشگاه استنفورد تحصیل خود را شروع کرده و در سال ۲۰۱۵ با مدرک علوم کامپیوتر فارغ‌التحصیل شده‌است. او در زبان‌های برنامه‌نویسی متعددی از جمله C++، جاوا و پایتون مهارت دارد.
ورود دو کوان به دنیای ارزهای دیجیتال با شرکت ترافورم رخ داد؛ اما پیش از آن در سمت بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت مخابراتی انیفای (Anyfi) مشغول به کار بود. همچنین در گذشته به‌عنوان مهندس کامپیوتر برای غول‌های تکنولوژی اپل و مایکروسافت فعالیت داشته است. دو کوان در پروژه‌های کریپتویی همچون انکور پروتکل (Anchor Protocol) و میرور پروتکل (Mirror Protocol) نیز شرکت داشته است.
جدا از تمام این فعالیت‌ها، دو کوان چندین سرمایه‌گذاری شخصی میلیون‌دلاری در شرکت‌های کریپتویی گوناگون را در کارنامه دارد. همچنین در سال ۲۰۱۹، نام این خالق جوان در لیست «سی فرد زیر ۳۰ سال» نشریه فوربز (Forbes) به‌عنوان یکی از رهبران برتر حوزه مالی و سرمایه‌گذاری ذکر شده‌است.
دو کوان شرکت Terraform را با شریکی به‌نام (Daniel Shin) تأسیس کرد و توانست سرمایه‌گذاران زیادی را جذب کند. این استارت‌آپ حدود ۱۵۰ میلیون دلار را از سرمایه‌گذارانی نظیر Arrington Capital، Pantera Capital و Galaxy Digital جذب کرد. در آگوست ۲۰۱۸ ترافورم لبز ۳۲ میلیون دلار دیگر برای ایجاد یک سیستم مالی مدرن در بلاک‌چین جمع‌آوری کرد. این شرکت حامیان برجسته‌ای نظیر Binance، OKX، Huobi Group و Upbit را در سراسر جهان داشت.
نیویورک تایم به نقل از PitchBook اعلام کرده است که بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ سرمایه‌گذاران بزرگ بیش از ۲۰۰ میلیون دلار را به پروژه‌هایی که با استفاده از فناوری زیر بنای LUNA ساخته‌شده‌اند، اختصاص داده‌اند.
دو کوان پس از جمع‌آوری موفقیت‌آمیز پول برای استارت‌آپ خود و قرارگرفتن در لیست مجله فوربس توانست در میان معامله‌گران شهرت خوبی را برای خود دست‌وپا کند. همچنین این مجله اعلام‌کرد که تا ژانویه ۲۰۱۸ دو کوان حدود ۴۰ میلیون کاربر را برای همکاری با شرکت جذب کرده است.
در ژانویه ۲۰۲۱ رمزارز لونا که برای استیبل‌کوین UST به بازار معرفی شده بود تا ارزش دلاری خود را حفظ کند، شروع به افزایش قیمت کرد. طبق آمار وب‌سایت CoinMarketCap، تا پایان دسامبر ۲۰۲۱، قیمت لونا به ۹۹ دلار افزایش یافت و در آوریل به بالاترین قیمت خود یعنی ۱۱۹ دلار رسید.
در آن زمان جامعه‌ای از سرمایه‌گذاران این توکن تشکیل شد و از دو کوان به‌عنوان یک قهرمان در حوزه ارزهای دیجیتال تجلیل کردند. در این میان، دو کوان نام دخترش را لونا گذاشت و تولدش را در آوریل ۲۰۲۲ با پیغام: «عزیزترین خلقت من به‌نام بزرگ‌ترین اختراع من» اعلام‌کرد. مایک نووگراتز که در شرکت Terraform سرمایه‌گذاری کرده بود حمایت خود را با انجام یک خال‌کوبی با تم لونا اعلام‌کرد.
در نهایت کاهش قیمت کریپتو و روندهای اقتصادی چالش‌برانگیز با هم ترکیب شدند و هراس را در بازار ایجاد کردند و قیمت ارز لونا تقریباً به صفر رسید. همان‌طور که منتقدان پیش‌بینی کرده بودن قیمت TerraUSD پشت‌سرهم سقوط کرد و در عرض چند روز اکوسیستم کریپتویی که آقای دو کوان ساخته‌بود اساساً بی‌ارزش شد. در ادامه اتفاقاتی که منجر به این سقوط شد را بررسی می‌کنیم.
یک مؤسسه غیرانتفاعی که آقای دو کوان آن را اداره می‌کند، یک میلیارد دلار ارز لونا را فروخت و از درآمد آن برای خرید ارز بیت کوین استفاده‌کرد. آنها این کار را برای ثابت نگه‌داشتن قیمت TerraUSD در صورت افت بازارها طراحی کردند. تقریباً در همان زمان برخی از شرکت‌های خطرپذیر از آقای دو کوان حمایت کردند و نگرانی‌های خود را ابزار کردند. «هک وی سی» یک شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر مبتنی بر کریپتو است و توکن‌های لونا خود را در ماه دسامبر فروخت. زیرا مدیرعامل این شرکت اد رومن گفت ما احساس می‌کردیم بازار به عقب‌نشینی گسترده‌تری می‌رود.
مارتین باومن، بنیان‌گذار شرکت CMCC Global مستقر در هنگ‌کنگ دارایی‌های خود را با قیمت هر واحد ۱۰۰ دلار فروخت. او در پی این اقدام گفت: «ما نگرانی‌های زیادی را از طرف فناوری و از جنبه نظارتی دریافت کرده‌بودیم.» همچنین آقای دو کوان به‌احتمال سقوط کریپتو اشاره کرد و به شوخی اعلام‌کرد که ممکن است برخی از سرمایه‌گذاران رمزارزها در نهایت از بین بروند. دو کوان گفت تماشای فروپاشی شرکت‌ها برایش سرگرم‌کننده است.
در این تاریخ استیبل‌کوین UST پیوند خود را با دلار از دست داد و باعث شد کل اکوسیستم در عرض چند ثانیه از بین برود. این سقوط، حدود ۶۰ میلیارد دلار ضرر را به‌همراه داشت و قیمت لونا به صفر رسید. درحالی‌که استیبل‌کوین در پایان روز حدود ۰.۱۳ دلار ارزش داشت. در این زمان بسیاری از کاربران بر این باور بودند که پروژه ترا یک طرح کلاسیک پانزی بود. بر اساس داده‌های منتشر شده برخی از سرمایه‌گذاران بیت کوین را برای خرید UST قرض کرده‌بودند و وقتی این سرمایه‌گذاران تصمیم گرفتند از پوزیشن‌های خود خارج شوند، قیمت استیبل‌کوین با کاهش مواجه شد. این اتفاق موجب اثر گلوله‌برفی فروش انبوه شد و در نهایت به سقوط این دو توکن منجر شد.
در بحبوحه سقوط ترا و وحشت به وجود آمده در میان سرمایه‌گذاران و فعالان بازار راه‌حل‌های زیادی از سوی توسعه‌دهندگان شبکه ترا مطرح شد تا بتوانند این شبکه را بازیابی کنند. در نهایت تصمیم بر راه‌اندازی یک شبکه جدید و توکن بومی آن گرفته شد. بنیاد لونا گارد (LFG) و در رأس آن، دو کوان (Do Kwon)، بنیان‌گذار شبکه ترا تصمیم به اقدامی برای پرداخت غرامت به زیان‌دیدگان این حادثه در قالب ایردراپ لونا گرفتند. به همین منظور پس از انجام آزمایش‌های اولیه روش شبکه تست (Testnet)، لونا ۲ فعالیتش را روی شبکه اصلی خود آغاز کرد. شبکه جدید ترا ۲ و ارز دیجیتال آن لونا ۲ نام‌گذاری شد. با این اقدام نام شبکه قبلی به ترا کلاسیک تغییر پیدا کرد و تمامی توکن‌های آن پسوند کلاسیک گرفتند.
وزیر کشور مونته‌نگرو فیلیپ آزیچ (Filip Adzic)، اعلام‌کرد دو کوان، بنیان‌گذار فراری پروژه ترا در این کشور دستگیر شد. دو کوان که ماه گذشته توسط کمیسیون بورس آمریکا به کلاهبرداری متهم شده‌است و وزارت دادگستری این کشور تحقیقات خود را در رابطه با فروپاشی اکوسیستم ترا آغاز کرد. طبق گزارش‌های منتشر شده، دو کوان درحالی‌که با مدارک جعلی قصد داشت از فرودگاهی در شهر پودگوریتسا مونته فرار کند، دستگیر شد.
در واکنش به خبر دستگیری کوان، قیمت توکن‌های این اکوسیستم کاهش‌یافته و رمزارزهای لونا کلاسیک (LUNC) و لونا جدید (LUNA) به‌ترتیب ۳.۷٪ و ۸٪ سقوط کردند.
بسیاری از سرمایه‌گذاران پس از فروپاشی رمزارزهای LUNA و UST ضرر بسیاری را متحمل شدند. مدیرعامل بایننس چانگ پنگ ژائو، گفت که سرمایه‌گذاری ۳ میلیون‌دلاری شرکت او در سال ۲۰۱۸ در لونا به حدود ۱.۶ میلیارد دلار در اوج قیمت لونا در آوریل افزایش یافت. پس از سقوط کمتر از ۳۰۰۰ دلار ارزش داشت اما همه سرمایه‌گذاران پس از سقوط ضرر نکردند. به گزارش نیویورک‌تایمز Pantera Capital اعلام کرده پس از فروش حدود ۸۰ درصد از دارایی‌های لونا خود در سال گذشته، از سرمایه‌گذاران اولیه ۱.۷ میلیون‌دلاری خود حدود ۱۷۰ میلیون دلار به‌دست آورده‌است.
منابع:
