در هنر بافت فرش ترکمن استاد نیاز محمد نیازی از برجستهترین شخصیتهاست. این استاد گرانبها بر هنر بافت فرش دستباف ترکمن تاثیر بسیار زیادی گذاشته و ارزش و احترام زیادی بین مردم ترکمن دارد. تلاشهای استاد نیازی در راه شهرت و پژوهش دربارهی فرش دستباف ترکمن، بر هیچ کس پوشیده نیست. او در سال ۱۳۰۳ در گمیشان متولد شد. در سن ۵۲ سالگی با خانواده به شهرستان گنبد کاووس تبعید میشود. جرمش سفر به مسکو بود. بدون هیچ دلیل خاصی و تنها به خاطر سفر به مسکو او را متهم به عضویت در حزب توده میکنند و به این دلیل به گنبد کاووس تبعید میشوند.
نیازجان کودکی سختی داشته، در سال ۱۳۲۰ با حملهی متفقین مدارس تعطیل میشود و او ترک تحصیل میکند. در این سن مجبور است تا در شغل شریف کارگری برای کسب درآمد مشغول شود. در گنبد با پسرش، که در رشته رنگرزی تحصیل کرده بود، به رنگرزی الیاف مشغول میشود. نیازجان میگوید: «در گنبد کشاورزی و دامداری وجود داشت و این خود زمینهی قالی بافی است. در حقیقت قالی بافی مکمل این دو به حساب میآید.»
استاد نیازی در زمینهی رنگ فرش دستباف ترکمن، نقشها و طرحها و بافت فرش ترکمن فعالیتهای ارزندهای داشته است. بسیاری از نقشهای فرش ترکمن را شناسایی و احیا کرده است. تا پیش از شروع فعالیتهای استاد نیازی اکثر بافندگان ترکمن با نقشهی ذهنی و بدون داشتن طرحهای مشخص کار بافت فرش را انجام میدادهاند. استاد نیازی یکی از دلایل ضعف و ناشناس ماندن فرش ترکمن را انجام نشدن همین پژوهشها و کارهای اساسی دربارهی این نوع قالی ایرانی میدانسته است. او معتقد بود که سنتهایی در قوم ترکمن که جلوی کار فرش بافی برای مردان را میگیرد، باعث انقیاد زنان بافنده نیز شده است و همین سلسله علل آسیبهای جدی به فرش ترکمن وارد کردهاند.