حرارت زائد، حرارتی است که در فرایندهای سوختن یا واکنش‌های طبیعی در محیط رها می‌شود.هرچند می‌توان آن را برای دلایل اقتصادی بازیابی کرد.کیفیت اصلی حرارت ربطی به مقدار آن ندارد بلکه به ارزش آن بستگی دارد.مقدار زیادی گازهای داغ دودکش از اجاق‌ها و کوره‌ها تولید می‌شوند. اگر میزانی از این حرارت زائد توسط بویلرهای بازیاب حرارت بازیابی شود میزان زیادی سوخت ذخیره می‌شود.
انواع منبع حرارت زائد:
ولی می‌تواند برای گرم کردن فضا یا پیش گرم کردن هوا استفاده شود.
بازیابی حرارت زائد تاثیر مستقیمی در افزایش راندمان و کاهش هزینه‌ها دارد.
اگر تعدادی از مواد زائد قابل اشتعال سمی مانند گاز کربن منواکسید، گاز ترش، گاز کربن سیاه، لجن روغن، اکریلونیتریل و دیگر مواد شیمیایی پلاستیکی که در طبیعت آزاد می‌شوند در فرایند بازیابی حرارت استفاده شوند علاوه برآن آلودگی را هم کم میکنند..
بازیابی حرارت مصرف سوخت را کم می‌کند. در نتیجه تولید گازهای دودکش هم کم می‌شود و سایز تجهیزات مدیریت گازهای دودکش مثل فن‌ها، پشته‌ها و مشعل ها هم کم می‌شود.
وقتی سایز تجهیزات مدریت گازهای دودکش کاهش می‌یابد؛ انرژی که برای پمپ‌ها، فن‌های خنک کننده و غیره هم استفاده می‌شود به طور قابل توجهی کم می‌شود.
بویلر بازیاب حرارت چیست؟
بویلر های بازیاب حرارت، بویلرهای واترتیوب یا دیگ بخار لوله آبی معمولی هستند که در آن‌ها گازهای داغ خروجی از توربین‌ها گازی، زباله سوزها و غیره، از روی تعدادی تیوب موازی حامل آب می‌گذرند.آب در این تیوب‌ها بخار می‌شود و در یک طبل بخار ذخیره می‌شوند تا برای ایجاد حرارت یا پردازش بخار استفاده شود. فشاری که در آن بخار تولید می‌شود و سرعت تولید بخار به دمای حرارت زائد بستگی دارد. بویلرهای بازیاب حرارت با ظرفیت‌هایی از ۲۵ متر مکعب حدودا ۳۰.۰۰۰ متر مکعب بر دقیقه از گاز خروج ، تولید می‌شوند. نکته: اگر گرمای زائد گازهای خروجی برای تولید مقدار بخار پردازش شده کافی نباشد، مشعل‌های کمکی که در بویلر بازیاب حرارت سوخت می‌سوزانند اضافه می‌شود.
این بویلر ها می‌توانند بخار اشباع یا بخار سوپرهیت تولید کنند.
در بویلرهای فایرتیوب یا دیگ‌های بخار لوله آتشین گازهای داغ از درون لوله‌هایی می‌گذرند و آب آن لوله‌ها را احاطه کرده است اما در بویلرهای واترتیوب، آب در لوله‌هایی در جریان است که از بیرون با توسط آتش مستقیم گرم می‌شوند.
سوخت داخل کوره سوخته می‌شود که گاز داغ تولید می‌کند که آب را در تیوب‌های تولید بخار گرم می‌کند..
این بخار تولید شده وارد طبل بخار می‌شود. بخار اشباع هم درون یک سوپر هیتر وارد می‌شود تا تبدیل به سوپرهیت شود.بخار سوپرهیت بخاری است که در یک فشار معین بیشتر از نقطه جوشش حرارت داده شده. بخار سوپرهیت یک گاز خشک است.
سختی گیر ها نقش مهمی را در فرایند های حرارتی ایفا میکنند.
