نسبت های سرمایه گذاری جسورانه و خصوصی در ایران، آنچه که هست، آنچه که می تواند باشد!

در این مقاله به ترتیب وضعیت سرمایه گذاری خصوصی و جسورانه را در اتحادیه اروپا، آمریکا و ایران بررسی می نماییم، و یک جمع بندی در خصوص میزان کل سرمایه گذاری در ایران خواهیم داشت.

1) شکل زیر به ترتیب سرمایه جذب شده توسط صندوق های PE و (Fundraising) VC، سرمایه گذاری انجام شده توسط آنها (Investment) و خروج از سرمایه گذاری ها (Divestment) را در اتحادیه اروپا نشان می دهد نشان می دهد.

نکات کلیدی این شکل افزایش سالانه تقریبی 10 درصد در جذب سرمایه و سرمایه گذاری و همچنین ثبات نسبی خروج از سرمایه گذاری ها به میزان تقریبی 30 درصد مبلغ سرمایه گذاری ها می باشد.

2) سرمایه گذاری جسورانه (Venture Capital) تقریبا 20 درصد سرمایه گذاری ها را شامل می شود و بخش عمده ایی از سرمایه گذاری ها صرف عملیات خرید سهام های کنترلی (جایگزینی با سهامدران قبلی، نجات شرکت های قبلی از ورشکستگی و ...) (Buyout) می شود.

3) عمده منابع سرمایه گذاری در کشورهای مانند نروژ از صندوق های ثروت ملی (SWF) و صندوق های بازنشستگی و مدیران دارایی تامین شده است، در جنوب اتحادیه اروپا سهم افراد و دستگاه های دولتی هم علاوه بر موارد فوق چشمگیر تر می باشد. در آلمان نقش سرمایه گذاران شرکتی بسیار پررنگتر بوده و بار سرمایه گذاری درانگلستان توسط صندوق های بازنشستگی و مدیران دارایی به دوش کشیده می شود.

4) به صورت کلی و در بررسی روند سرمایه گذاران در اتحادیه اروپا سهم صندوق های بازنشستگی 30 درصد بوده و رو به کاهش است، همچنین سهم افراد حقیقی و مدیران دارایی در سرمایه گذاری ها به ترتیب 15 و 20 درصد بوده و روند صعودی دارد.

5) سهم سرمایه گذاری خصوصی در اتحادیه تقریبا به صورت میانگین 0.35 درصد از GDP بوده است که این میزان در سال های اخیر رو به افزایش بوده و به میزان 0.76 درصد از GDP رسیده است.

6) همچنین فرانسه به میزان یک درصد از GDP و آلمان به میزان 0.33 درصد از GDP شان در حوزه سرمایه گذاری خصوصی سرمایه گذاری کرده اند. متوسط این میزان 0.76 درصد بوده است. آمار نشان دهنده کشورهایی است که شرکت های سرمایه گذاری در آن واقع شده اند و مقصد شرکت های سرمایه پذیر در بند شماره 7 اشاره شده است.

7) شرکت سرمایه پذیر یا مقصد سرمایه گذاری ها نروژ، سوئد، دانمارک، انگلستان و فرانسه می باشند.

8) سهم سرمایه گذاری جسورانه به مراتب کمتر بوده به صورت متوسط 0.1 درصد از سرمایه گذاری خصوصی به صورت سرمایه گذاری جسورانه انجام شده است. همچنین شرکت های سرمایه گذاری عمدتا در لوکزامبورگ، انگلستان و دانمارک مستقر می باشند.

9) کشورهایی که شرکت های سرمایه پذیر در آن قرار دارند و در واقع مقصد سرمایه گذاری جسورانه می باشند عمدتا فنلاند و دانمارک بوده و سایر کشورها به صورت زیر می باشند.

10) متوسط زمان نگهداری شرکت های سرمایه پذیر در سبد صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری 6 سال می باشد.

بررسی خلاصه بازار آمریکا

11) میزان تعهد سرمایه گذاری در آمریکا به تنهایی تقریبا دو برابر اتحادیه اروپا می باشد. چیزی در حدود 300 میلیارد دلار در سال پایه که در مقایسه با آمار شماره 1 قابل بررسی می باشد.

12) شکل میزان بازدهی دارایی های مختلف را نشان می دهد، همانگونه که مشخص است بیشترین بازدهی برای طبقه سرمایه گذاری جسورانه و همچنین بیشترین میزان انحراف معیار نیز به همین طبقه سرمایه گذاری تعلق دارد. پس از آن صندوق های Buyout در بازدهی دوم قرار داند و از سوی دیگر ریسک معقول تری را نیز ارایه می نمایند. تورم با نرخ زیر 5 درصد در شکل مشخص شده است.

13) میزان تخصیص منابع موقوفه (Endowment) و صندوق های بازنشستگی به دارایی های جایگزین افزایش یافته و برای موقوفه ها تا بیش از 50 درصد به دارایی های جایگزین صورت گرفته است.

15) ترازیابی (Bench marking) اعداد فوق با میانگین محاسبات اتحادیه اروپا و آمریکا برای کشور ایران به صورت زیر می­باشد:

جمع بندی:

بر مبنای سرعت رشد در نظر گرفته شده وتورم سال های آتی ایران در بازه سه ساله شکافبا اتحادیه اروپا در صورت استمرار رشد بالای 100 درصدی پر خواهد شد و شکاف با آمریکا نیز در بازه 5 ساله در صورت استمرار رشد بالای 100 درصدی پر خواهد شد. درواقع به صورت مجموع نیاز زیست بوم در این بخش از 21 همت طی سه سال (تراز اتحادیه) تا 93 همت می باشد؛ محل این منابع دارای سازوکارهایی است که باید درخصوص هر کشور و با توجه به شرایط اقتصاد کلان، مزیت های اقتصادی، توان نیروی انسانی و ... در آن کشور طراحی شود.

منابع مورد استفاده:

· گزارش 1400 انجمن سرمایه گذاری خطرپذیر و خصوصی ایران؛

· Investing in Europe: Private Equity Activity 2021

· Counterpoint Global Insights Public to Private Equity in the United States: A Long-Term Look