پنیر یکی از اجزای جدانشدنی و پای ثابت وعده صبحانه ایرانیان محسوب میشود و طرفداران زیادی دارد. بعضی افراد علاوه بر صبحانه در عصرانه هم از پنیر استفاده می‌کنند. اگر شما هم به پنیر علاقه دارید و از خوردن آن لذت می‌برید، حتما نام پنیر لیقوان که یکی از معروف‌ترین پنیر ها در ایران است را شنیده اید.
لیقوان روستایی در 40 کیلومتری شهر تبریز است و یکی پرجمعیت ترین و بزرگترین روستاهایی است که در آذربایجان شرقی قرار دارد و نوع خاصی از پنیر که فقط در این روستا تولید میشود به پنیر لیقوان مشهور است.
گرچه در برخی از مناطق جهان پنیر های مختلفی به شهرت رسیده و موجب رونق اقتصادی منطقه خود شده اند اما شاید بتوان “پنیر لیقوان” را یکی از بهترین پنیر های ایرانی نامید که از شیر گوسفند نژاد قزل به دست آمده و به یک برند معتبر تبدیل شده است.
روستای لیقوان در عرصه‌ی تولیدات لبنی به‌ویژه پنیر، جایگاه ویژه‌ای به خود اختصاص داده است و لقب پایتخت پنیر ایران را دارد؛ این پنیر برای اولین بار در دوره‌ی قاجاریه تولید شده است.
پنیر لیقوان به چند دلیل خوشمزه است؛
1. چرای دام در طبیعت بی‌نظیر این منطقه است؛ چنانچه چرای بیش صد هزار رأس گوسفند از چمنزارهای سرسبز دامنه‌های سهند و نیز نوشیدن آب‌های گوارا و معدنی جوشیده از دل کوه‌ها، عطر و طعمی منحصربه‌فرد داشته و در طول سالیان دراز طرفداران خاص خود را پیدا کرده است. وجود گیاهانی چون پونه، بابونه و قارچ... و تغذیه دام از آن‌ها نیز در طعم این پنیر مؤثر است.
2. نحوه‌ی شیر دوشی و نیز نحوه نگهداری از مرحله دوشیدن شیر تا انتقال به کارخانه‌های لبنی است.
3. یکی دیگر از عوامل مهم و البته مخربی که تاثیر بسزایی در پایین آمدن کیفیت پنیر و دیگر فرآورده های لبنی دارد، ترکیب و حل شدن فضولات دامی در سطل شیر به هنگام دوشیدن شیر است؛ بتابراین باید از ترکیب آن پیشگیری کرد و این اصل موقع دوشیدن شیر در بین دامداران لیقوانی که برخلاف دیگر نقاط روستایی کشور، منحصرا مردان مسئولیت شیردوشی را بر عهده دارند، بخوبی رعایت شده و دامداران لیقوانی با رعایت اصول بهداشتی ویژه در موقع شیردوشی و نیز بکارگیری شگردهای ماهرانه و حتی نوع استفاده از انگشتان درگیر در این کار، نهایتا شیری عاری از هرگونه ذرات و ملحقات اضافی به شیرپزان تحویل می‌دهند تا محصولی با درجه کیفی مطلوب و خوشایند مصرف‌کننده تولید و عرضه شود.
4. نحوه صافی کردن شیر توسط شیرپزها است که حتی ریزترین ذرات گردوغبار و اضافات احتمالی را از شیر می‌زداید.
ویژگی مهم پنیر لیقوان و دیگر پنیرهای تولیدی در نقاط مختلف کشور به سبک پنیر لیقوان، عدم جوشاندن شیر است، به‌عبارتی شیر بلافاصله بعد از مرحله صافی به مرحله مایه زنی فرستاده شده و باکتری‌های موجود در شیر که قرار است با جوشاندن شیر از بین بروند، با به کارگیری آب نمک غلیظ در مراحل تولید، نگهداری و مصرف، به‌طور کامل از بین رفته و استریل میشود. پنیر تولید شده به این سبک و سیاق، به‌دلیل آنکه تمامی باکتری‌های مضر موجود در شیر به‌علت نگهداری مستمر و مداوم پنیر در آب نمک به‌طور کامل از بین رفته، هیچ‌گونه لطمه‌ای به سلامتی مصرف‌کنندگانش وارد نمی‌سازد.
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط کارشناسان ، “پنیر لیقوان” از نظر ارزش غذایی با انواع پنیر ها برابری کرده و گاه حتی بر پنیر های پرآوازه جهان پیشی گرفته است . با مصرف 1 واحد از پنیر لیقوان که در تولید آن از شیر اصل گوسفند استفاده شده است، کلسیم مورد نیاز یک هفته بدن شما تامین میشود. پنیر لیقوان با مایه پنیر تهیه میشود و با توجه به اینکه از باکتری‌های پروبیوتیک غنی است، برای هضم غذا بسیار مفید است. همچنین برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند و سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، مفید به نظر می‌رسد.
کیفیت بالای پروتئین موجود در پنیر لیقوان ، آن را در گروه گوشت قرمز نیز قرار داده است ، از این رو کارشناسان تغذیه مصرف آن را برای افرادی که نمی توانند یا حتی دوست ندارند گوشت بخورند ، گزینه مناسب میدانند.
این پنیر همچنین جایگزین مناسبی برای شیر بوده و مصرف آن برای افرادی که لاکتوز شیر برایشان مضر است، گزینه مناسبی به جای شیر است.
در چند سال اخیر بدلیل محبوبیت و شهرت پنیر لیقوان ، کارگاه ها و کارخانه های پنیر سازی در شهر های دیگر برای فروش بیشتر ، محصول خود را به نام پنیر لیقوان معرفی کرده اند به صورتی که اکنون نزدیک به هزار نوع پنیر لیقوان با برند های مختلف در بازار موجود میباشد که این موضوع رفته رفته باعث ایجاد ابهام درباره پنیر لیقوان شده است ، در حالی که کیفیت و طعم پنیر لیقوان اصل حتی قابل قیاس با دیگر پنیر ها نمیباشد.
افرادی که تفاوت های پنیر لیقوان با سایر پنیر ها را میدانند برای تهیه پنیر اصیل لیقوان به صورت حضوری به روستای لیقوان می آیند تا پنیر اصل لیقوان خرید کنند در حالی راه دیگری نیز برای خرید آن وجود دارد که علاقه مندان میتوانند به صورت آنلاین نیز از طریق وبسایت لیقوان شاپ پنیر اصل لیقوان و دیگر محصولات لبنی باکیفیت و خوش طعم را مستقیما از تولیدی ها در لیقوان سفارش دهند.
