واریکوسل حالتی است که در آن سیاهرگها در داخل کیسه بیضه شما بزرگ میشوند. واریکوسل همانند ابتلا به واریس در پای شماست. از هر صد مرد، ده تا پانزده نفر مبتلا به واریکوسل هستند.
واریکوسل در دوران بلوغ ایجاد میشود. رگهای واریسی می توانند بزرگتر شوند و ممکن است در طول زمان بیشتر متوجه آنها شوید. واریکوسل بیشتر در سمت چپ کیسه بیضه دیده می شود. دلیل این امر، ناهمسانی موجود در آناتومی دستگاه تناسلی مردانه میباشد. واریکوسل میتواند در هر دو طرف به طور همزمان وجود داشته باشد، اما این مورد نادر است.
اغلب اوقات، واریکوسل هیچ مشکلی ایجاد نمیکند و بی ضرر است. واریکوسل در موارد کمی میتواند باعث درد، مشکلات در باروری و یا کوچک شدن یک بیضه شود.
دستگاه تناسلی مردانه اسپرمها را ساخته، ذخیره و حرکت میدهد. اسپرم ها و هورمون تستوسترون در بیضه ها ساخته می شوند. اسپرم در حین حرکت از طریق یک لوله مارپیچ (اپیدیدیم) در پشت هر بیضه بالغ می شود.
اسپرم از هر اپیدیدیم با استفاده از لولهای به نام وازودفران به پروستات میرود. هنگامی که شما انزال انجام میدهید، مایع منی با اسپرم در پروستات مخلوط میشود و منی تشکیل میشود. مایع منی از مجرای ادرار عبور میکند و از انتهای آلت تناسلی شما خارج میشود.
طناب اسپرماتیک مجرای دفران و شریان بیضه را نگه میدارد که خون را به بیضه میرساند. همچنین شبکه pampiniform، گروهی از سیاهرگها را در خود جای داده است که خون را از بیضهها تخلیه میکند. بیضهها برای تولید، بلوغ و عملکرد بهینه به درجه حرارتی خاصی نیاز دارند که کمتر از حرارت بدن ما باشد. گرمای بدن در کیسه بیضه حدود پنج درجه کمتر از گرمای شکم یا لگن است. مورد دوم به دلیل وجود شبکه پامپینی فرم است که به عنوان یک مبدل حرارتی خلاف جریان عمل میکند و خون را در شریان بیضه قبل از ورود به بیضه خنک میکند. این مورد به حفظ حرارت مورد نیاز برای تولید اسپرم با کیفیت کمک میکند. هنگامی که این وریدها بزرگ میشوند، گرم شدن بیش از حد بیضه ها میتواند تولید و عملکرد اسپرم ها را کاهش دهد که منجر به پتانسیل باروری پایینتر می شود.
اکثر مردان مبتلا به واریکوسل هیچ علامتی ندارند. اما واریکوسل به دلایل زیادی نگران کننده است. در برخی موارد ممکن است باعث ناباروری و کندی رشد بیضه چپ در دوران بلوغ شوند. واریکوسل ممکن است علت مشکلات باروری در حدود چهل درصد مردانی باشد که برای اولین فرزند خود مشکل دارند.
دلایل زیادی برای واریکوسل ارائه شده است. دریچههای موجود در رگ ها ممکن است به خوبی کار نکنند (یا ممکن است از بین رفته باشند). اگر جریان خون کند باشد، ممکن است خون در وریدها جمع شود. همچنین، وریدهای بزرگتر که از بیضه به سمت قلب حرکت میکنند، در سمت چپ و راست به طور متفاوتی به هم متصل میشوند. بنابراین فشار بیشتری برای انتقال خون از سمت چپ به قلب نیاز است. اگر خون به سمت عقب جریان یابد یا در رگ ها جمع شود، میتواند باعث تورم آنها شود که اغلب دردناک است.
واریکوسل از طریق خودآزمایی کیسه بیضه یا در طی معاینه معمولی توسط پزشک پیدا میشود. آنها به دلیل ظاهر و احساسشان به عنوان یک کیسه پر از کرم توصیف شدهاند.
اورولوژیست ها اغلب با ایستادن بیمار واریکوسل را بررسی میکنند. ممکن است از شما خواسته شود یک نفس عمیق بکشید، آن را نگه دارید و در حالی که اورولوژیست شما کیسه بیضه را در بالای بیضه احساس میکند، آن را پایین بیاورید. این تکنیک به "مانور والسالوا" معروف است که به اورولوژیست اجازه می دهد تا وریدهای بزرگ شده را پیدا کند.
اورولوژیست ممکن است آزمایش سونوگرافی کیسه بیضه را تجویز کند. علائم واریکوسل در سونوگرافی بصورت وریدهایی پهنتر از 3 میلی متر هستند. سونوگرافی همچنین میتواند اندازه بیضهها را نشان دهد. این شواهد در تصمیم گیری برای نحوه درمان نوجوانان مفید هستند. اگر مشکلی در طول معاینه فیزیکی احساس نشود، نیازی به سونوگرافی نیست.
معمولا نیازی به درمان واریکوسل نیست، درمان برای مردانی که دارای موارد زیر هستند ارائه میشود:
هیچ دارویی برای درمان یا پیشگیری از واریکوسل وجود ندارد. اما داروهای مسکن (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) ممکن است به کاهش درد کمک کنند.
در صورت نیاز، جراحی راه اصلی درمان است. آمبولیزاسیون (انسداد مختصر وریدها) نیز یک گزینه درمانی غیر جراحی است.
روش های زیادی برای انجام جراحی واریکوسل وجود دارد. همه آنها شامل مسدود کردن جریان خون در وریدهای شبکه پامپینی فرم هستند.
جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. دو روش جراحی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
واریکوسلکتومی میکروسکوپی: در این روش جراح یک برش 1 سانتی متری بالای کیسه بیضه ایجاد می کند. با استفاده از میکروسکوپ، جراح تمام وریدهای کوچک را میبندد و از مجرای دفران، شریانهای بیضه و تخلیه لنفاوی محافظت میکند. انجام این عمل 2 تا 3 ساعت طول می کشد و بیمار در همان روز به منزل ترخیص میشود.
واریکوسلکتومی لاپاراسکوپی: با این روش، جراح لوله های نازکی را در شکم وارد میکند و بستن ورید را انجام میدهد. از آنجایی که وریدهای کمتری برای بستن در شکم وجود دارد، این روش کوتاهتر است و تقریباً 30 تا 40 دقیقه طول میکشد. بیمار در همان روز به منزل مرخص میشود.
از آنجایی که جراحان از بریدگیهای کوچک از طریق عضله برای جراحی استفاده میکنند، زمان بهبود و درد تقریباً در جراحی میکروسکوپی و لاپاراسکوپی یکسان است. مشکلات بعد از هر دو جراحی نادر است. برخی از مشکلات عبارتند از:
احتمال کمی وجود دارد که جراحی مشکل را برطرف نکند. در موارد نادر، آسیب به شریان بیضه می تواند منجر به از دست دادن بیضه شود. تداوم یا عود واریکوسل در کمتر از یک نفر از هر ده بیمار که تحت عمل جراحی قرار میگیرند اتفاق می افتد. جراحی میکروسکوپی کمترین میزان ماندگاری یا احتمال بازگشت واریکوسل را دارد. بیشتر اوقات، بیماران پس از 1 هفته با کمی درد به فعالیت های عادی باز میگردند.
آمبولیزاسیون توسط رادیولوژیستها انجام میشود. تزریق ماده حاجب از طریق یک لوله با هدایت اشعه ایکس برای مشاهده منبع مشکل استفاده میشود. هدف این است که تمام سیاهرگ های منتهی به واریکوسل پیدا شوند. کویلها، پلاگها با یا بدون اسکلروزانت، برای مسدود کردن جریان خون استفاده میشود. این امر با بیحسی موضعی یا با آرامبخشی سبک از طریق سوراخ بسیار کوچک در کشاله انجام میشود. این روش اغلب 45 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد. برخی از مشکلات عبارتند از:
بهبودی پس از جراحی سریع و درد اغلب خفیف است. شما باید به مدت 10 تا 14 روز از ورزش خودداری کنید. شما اغلب می توانید 5 تا 7 روز پس از جراحی به سر کار خود بازگردید. شما همچنین نیازمند چکاپ منظم با اورولوژیست خود هستید. برای جراحی که برای مشکلات باروری انجام میشود، تجزیه و تحلیل مایع منی سه تا چهار ماه بعد انجام میشود.
بهبودی پس از آمبولیزاسیون نیز نسبتاً کوتاه است و درد خفیفی دارد. شما باید 7 تا 10 روز پس از عمل از ورزش خودداری کنید. اغلب میتوانید یک تا دو روز بعد به سر کار بازگردید. میزان عود با آمبولیزاسیون برابر با جراحی است. اما مواردی وجود دارد که آمبولیزاسیون بر جراحی ارجحیت دارد.
تاثیر ترمیم واریکوسل بر باروری مشخص نیست. برخی از مطالعات نشان میدهند که باروری پس از درمان واریکوسل بهبود مییابد، در حالی که مطالعات دیگر اینطور نیستند. کیفیت مایع منی در حدود 6 مرد از هر 10 مرد نابارور، پس از ترمیم واریکوسل بهبود مییابد. این درمان باید در کنار سایر گزینه های درمانی باروری مورد توجه قرار گیرد.
در نوجوانان، که دلیل اصلی جراحی رشد آهسته بیضه است، ممکن است رشد مجدد رخ دهد یا رخ ندهد.
اگر تصمیم بگیرم که تحت درمان قرار نگیرم چه اتفاقی می افتد؟
اکثر مردان مبتلا به واریکوسل مشکلی نخواهند داشت. از هر پنج مرد مبتلا به واریکوسل، یک نفر در فرزندآوری با مشکل مواجه خواهد شد. تجزیه و تحلیل مایع منی بعد از 16 سالگی برای تعیین اینکه آیا نیاز به درمان واریکوسل است یا خیر توصیه میشود. اگر تجزیه و تحلیل مایع منی طبیعی باشد، توصیه میشود که هر 2 تا 3 سال یک بار آنالیز اسپرم را تکرار کنید زیرا با گذشت زمان ممکن است کیفیت اسپرم کاهش یابد. مشکلات باروری ممکن است سالها بعد ظاهر شوند.
پسر نوجوان من به واریکوسل مبتلا شد. آیا این باید رفع شود؟
درمان نوجوانان در هر کیس تفاوت دارد. صحبت در مورد انتخابهای درمانی با یک متخصص اورولوژیست یا اورولوژیست اطفال بسیار ارزشمند است. درمان واریکوسل در نوجوانان ممکن است انتخاب خوبی باشد اگر: درد وجود داشته باشد، اگر یک بیضه بسیار کوچکتر از دیگری باشد، یا اینکه نوجوان در سن 16 سالگی تجزیه و تحلیل مایع منی غیرطبیعی داشته باشد. برخی در هر شرایطی، درمان را انتخاب میکنند تا در آینده نگران مشکلات باروری نباشند.
من هیچ علامتی ندارم، اما آرزوی بچه دار شدن دارم. آیا باید واریکوسل خود را درمان کنم؟
به عنوان یک قاعده، واریکوسل بدون علامت ترمیم نمیشود. اکثر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معتقد نیستند که این واریکوسل ها در صورت عدم درمان باعث ایجاد مشکلات سلامتی میشوند. اگر نگرانی در مورد باروری وجود دارد، می توان آنالیز مایع منی را انجام داد تا ببینید آیا واریکوسل به کیفیت اسپرم آسیب می رساند یا خیر.
من با واریکوسل درد دارم برای کاهش درد چه کنم؟
حمایت از کیسه بیضه با بند یا لباس زیر شلواری میتواند به درد واریکوسل کمک کند. خوابیدن به پشت به تخلیه واریکوسل کمک می کند و اغلب درد را کاهش می دهد. مصرف داروهای مسکن (مانند استامینوفن و ایبوپروفن) نیز ممکن است کمک کننده باشد. همچنین می توانید با اورولوژیست خود در مورد درمان واریکوسل صحبت کنید.
من به دلایل باروری به درمان واریکوسل فکر میکنم. چه مدت باید منتظر بمانم تا ببینم کیفیت مایع منی من بهبود می یابد یا خیر؟
تجزیه و تحلیل مایع منی اغلب سه تا چهار ماه پس از عمل انجام میشود. کیفیت مایع منی اغلب در عرض شش ماه بهبود مییابد، اما ممکن است تا یک سال نیز طول بکشد.
منبع: UrologyHealth