یکی از مواردی که اغلب نادیده گرفته میشود کوررنگی است. از هر ۱۲ پسر یک نفر به درجاتی از کوررنگی مبتلا است. این بدان معناست که در هر کلاس پسرانه به طور متوسط دو یا سه پسر کوررنگ وجود دارد.
مشخص شدهاست که ابتلا به کوررنگی در موفقیت تحصیلی فرزندان اثر دارد؛ دانش آموزان مبتلا به کوررنگی نیز اغلب به این تفاوتشان در دیدن رنگها آگاهی ندارند. زمانی که این کودکان در تکالیفی که همسالانشان به راحتی آنرا انجام میدهند، با مشکل مواجه میشوند، دچار سرخوردگی و کاهش اعتماد به نفس میگردند. همچنین اتکای بسیاری از دروس بر رنگها باعث میشود که این کودکان در دروس خود گیج شوند. علاوه بر آن، بدرفتاریهایی که با افراد کوررنگ میشود نیز در کیفیت کلی زندگی آنها اثرگذار است.
چگونه می توان به دانش آموزان مبتلا به کوررنگی کمک کرد؟
۱- برای انتقال اطلاعات، صرفا به رنگها اتکا نکنید. از درشتنویسی، خطکشی، تغییر فونت و ... نیز استفاده نمایید. برای مثال، اغلب معلمان فقط چند ماژیک رنگی با سایز نوک یکسان دارند، برای توجه به نیاز کوررنگها، میتوان ماژیکهایی با سایز نوکهای متفاوت هم داشت.
۲- تا حد امکان بر روی نمودارها، جدولها، یا نقشهها از کدهای رنگی استفاده کنید.
۳- بر روی وسایل رنگآمیزی، نوشتاری یا هنری (مثل مدادها و ماژیک های رنگی، باستیل، کاغذهای رنگی…) رنگ آنها را بنویسید.
۴- در سوالات، صرفا به رنگ اتکا نکنید؛ ممکن است یک معلم ریاضی در دبستان سوالی را دربارهی تقسیم طرح کن. او میگوید ۱۰ سیب را با رنگهای سبز و قرمز به دو گروه تقسیم کنید، خوب است در این سوالات اضافه شود که میتوانید بجای رنگآمیزی، با هاشور زدن به شیوههای مختلف، عمل تقسیم را انجام دهید.
۵- آشنایی با اعلائم سادهی کوررنگی و تستهای تشخیص اولیه نیز یکی دیگر کارهاییاست که میتوان انجام داد. افرادی که کوررنگی دارند اغلب بین تشخیص دو رنگ مانند قرمز و سبز، آبی و زرد مشکل دارند. این افراد کمتر رنگ را میبینند. اما افرادی دیگری هستند که بهکلی از دیدن رنگ ناتوانند، این افراد کوررنگی کامل دارند و همه رنگها برایشان درجات مختلفی از خاکستری است.
تشخیص کوررنگی اغلب با استفاده از چارتهای رنگی بنام صفحات آزمون ایشیهارا انجام میشود. در این صفحات اعدادی متشکل از نقطههای رنگی در زمینهای متشکل از نقاطی به رنگ دیگر قرار گرفتهاند که تشخیص آنها برای افراد کوررنگ مشکل است. در صورتیکه مشکلی در دید رنگی بیمار تشخیص داده شود از تستهای دقیق تر استفاده میشود. همچنین اجرای برنامههای غربالگری نیز به شناسایی این افراد و توجه به نیاز خاصی که دارند کمک کننده است.
۶- به روشنایی و نورپردازی کلاس دقت نمایید. از استفاده از تابش های زیاد و نورهای خیره کننده اجتناب کنید. کودک را در قسمتی بنشانید که نور طبیعی خوبی دارد.
۷- رنگ های پر تکراری که کودک روزانه با آن ها در ارتباط است را به او آموزش دهید. برای مثال خورشید زرده، چمن سبزه و... .
این راهکارها، چیزهای سختی نیستند و هر معلمی با حداقل امکانات میتواند این راهکارها را مورد توجه قرار دهد. دیدن طیفها و گروههای مختلف پسران، و توجه به نیازهای خاص آنان میتواند در کاهش شکاف جنسیتیای که در سیستم آموزشی وجود دارد کمک کننده باشد.