سیستم های اعلام حریق برای هشدار در شرایط اضطراری و حریق طراحی شده اند تا بتوانیم برای محافظت از خود، کارکنان و عموم مردم اقدامات لازم را انجام دهیم. این سیستم ها در ادارات، کارخانه ها و ساختمان های عمومی بشدت مورد استفاده قرار میگیرند و بخش مهمی از تجهیزات امنیتی ساختمان ها هستند، اما متاسفانه تا زمانی که یک وضعیت اضطراری پیش نیاید نادیده گرفته می شوند.
برای تشخیص حریق،روش های متفاوتی وجود دارد اما روش تشخیص هر چه که باشد، اگر حریق شناسایی شود، زنگ های هشدار برای اطلاع افراد حاضر در ساختمان از احتمال آتش سوزی و تخلیه کار افراد می کنند. سیستم اعلام حریق همچنین ممکن است بتواند ایستگاه آتش نشانی را از ایجاد حریق در محل مطلع سازد.
در این مقاله قصد داریم تا به معرفی و توضیح سیستم های اعلام حریق بپردازیم و انواع آن را بررسی کنیم.
کنترل پنل: این هاب مرکزی مغز سیستم اعلام حریق است که همه اجزا متصل شده به آن که برای کنترل پنل سیگنال ارسال می کنند، یک نشانگر وضعیت به کاربر نشان می دهد. کنترل پنل همچنین میتواند برای شبیهسازی زنگ هشدار که در مانور های آتش نشانی و تخلیه استفاده می شوند، مورد استفاده قرار بگیرد تا همه کارکنان بدانند در صورت وقوع آتشسوزی واقعی چه اقدامی انجام دهند.
آشکارساز حرارت می تواند بر اساس دمای تنظیم شده کار میکند و جایی که اگر دما از مقدار از پیش تعیین شده بیشتر شود، زنگ هشدار را به صدا در می اورد.
سه نوع اصلی و مهم از آشکارسازهای دود وجود دارند که عبارتند از:
در این راهکار بطور کلی دارای دو محفظه مجزاییم. اولین محفظه به عنوان مرجع برای تغییرات دما، رطوبت یا فشار محیط استفاده می شود. محفظه دوم حاوی ذره های آلفا بوده، که هوای عبوری از محفظه را که در آن بین دو الکترود جریان وجود دارد، یونیزه میکند. هنگامی که دود وارد محفظه می شود، جریان کاهش می یابد که این افت در جریان برای به صدا دراوردن زنگ هشدار استفاده می شود.
یک فتوسل و منبع نور توسط یک محفظه تاریک از یکدیگر جدا می شوند به طوری که منبع نور روی فتوسل اثر نمی گذارد. عبور دود به داخل محفظه باعث می شود نور منبع پراکنده شده و بر روی فتوسل بیفتد. خروجی فتوسل برای به صدا در اوردن زنگ هشدار استفاده می شود.
دود با پرتو نور بین منبع نور و فتوسل تداخل ایجاد می کند. فتوسل میزان نور دریافتی را اندازه گیری می کند و تغییر در خروجی فتوسل، برای به صدا در اوردن زنگ هشدار استفاده می شود. این نوع تجهیزات تشخیص حریق را می توان در مناطق بزرگ با منبع نور و فتوسل دور از هم استفاده کرد.
شناساگرهای مونوکسید کربن که همچنین به عنوان آشکارسازهای آتش CO شناخته می شوند، شناساگر های الکترونیکی هستند که برای نشان دادن آتش با سنجش سطح مونوکسید کربن در هوا استفاده می شوند. مونوکسید کربن گازی سمی است که در اثر احتراق تولید می شود. شناساگر های آتش مونوکسید کربن از همان سنسورهایی که در شناساگر های خانگی استفاده میشود، بهره میبرند. اما این سنسور ها نسبت به شناساگر های خانگی حساستر هستند و سریعتر پاسخ میدهند. آشکارسازهای مونوکسید کربن دارای یک سلول الکتروشیمیایی هستند که مونوکسید کربن را حس می کند، اما دود یا سایر نتایج احتراق را حس نمی کند.
شناساگر چند سنسوره ورودیهای هر دو حسگر نوری و حرارتی را ترکیب میکنند و آنها را با استفاده از الگوریتم پیچیدهای که در مدار آشکارساز تعبیه شده پردازش میکنند. هنگامی که اطلاعات توسط کنترل پنل بررسی می شود، شناساگر مقداری را بر اساس پاسخ های ترکیبی از هر دو حسگر نوری و حرارتی برمی گرداند. آنها به گونه ای طراحی شده اند که به طیف وسیعی از آتش سوزی ها حساس باشند.
شستی اعلام حریق دستگاهی است که پرسنل را قادر می سازد تا با شکستن عنصر شکننده، زنگ هشدار را به صدا در آورند.
در این سیستم اعلام حریق، از کابلکشی فیزیکی برای اتصال اجزای سیستم های اعلام حریق استفاده شده که سیگنالها با استفاده از این سیم کشی ها به واحد کنترل اصلی منتقل میشوند.
شستی های اعلام حریق و شناساگر در مناطق مختلف مرتب شده اند تا مکان یابی علت هشدار را ساده کنند. هر منطقه در کنترل پنل اعلام حریق یا با یک چراغ نشانگر، یک نمایش متن یا در برخی موارد هر دو نشان داده می شود. هر چه یک ساختمان را به مناطق بیشتری تقسیم کنیم، مکان یابی هشدار دقیق تر خواهد بود.
کنترل پنل به حداقل دو مدار متصل می شود که می تواند شامل زنگ ها، صداهای الکترونیکی یا سایر دستگاه های اعلام حریق صوتی باشد و این دستگاه ها هستند که در هنگام فعال شدن، زنگ هشدار را به صدا در می آورند.
نوع کار و تشخیص یک سیستم آدرس پذیر مانند یک سیستم معمولی است با این تفاوت که به هر آشکارساز یا شناساگر با استفاده از دیپ سوییچ آدرسی داده می شود و پس از شناسایی حریق و به صدا در آمدن زنگ هشدار، کنترل پنل می تواند بطور دقیق تعیین کند که شناسایی حریق توسط کدام شناساگر انجام شده.
هر مدار تشخیص ظرفیت حداکثر ۹۹ دستگاه را دارد که هر مدار با ماژول های جداسازی حلقه نصب شده تا حلقه ها از یکدیگر مجزا شوند و اطمینان حاصل شود که یک اتصال کوتاه یا یک خطا تنها باعث از بین رفتن قسمت کوچکی از سیستم می شود و بقیه سیستم به طور عادی کار خواهند کرد.
هر شناساگر مجهز به یک کامپیوتر بوده که وظیفه این کامپیوتر را ارزیابی محیط اطراف است. شناساگر از طریق این کامپیوتر به کنترل پنل اطلاع می دهد که آیا آتش سوزی، خطا یا نیاز به تعمیر در شناساگر ها رخ داده است یا خیر. سیستمهای اساساً هوشمند بسیار پیچیدهتر هستند و امکانات بسیار بیشتری را نسبت به سیستمهای معمولی یا آدرسپذیر دارند و هدف اصلی آنها کمک به جلوگیری از وقوع هشدارهای اشتباه و ناصحیح است. همچنین این نوع از سیستم های شناسایی حریق می توانند مکانهای بزرگ را تنها با استفاده از یک کنترل پنل پوشش دهند.
این سیستم یک جایگزین موثر برای سیستم های اعلام حریق سیمی و سنتی بوده که آنها از ارتباطات رادیویی ایمن و برای اتصال سنسورها و دستگاه ها با کنترل پنل ها استفاده می کنند. این نوع از سیستم های تشخیص حریق یک سیستم ساده بوده که مزایای منحصر به فرد بسیاری را ارائه می دهد. بعنوان مثال یک سیستم کاملاً هوشمند تشخیص حریق بدون نیاز به کابل کشی.
در این مقاله، دیدیم که سیستم های اعلام حریق در بسیاری از ساختمان هایی که هر روز با آنها مواجه می شویم نصب شده و از این سیستم ها برای هشدار دادن به افراد داخل ساختمان در مورد وضعیت آتش سوزی اضطراری استفاده می شود. همچنین به بررسی و معرفی انواع شناساگر ها و سیستم های شناسایی حریق پرداختیم و امکانات و نحوه کارکرد انها نیز معرفی کردیم.