کنکور در ایران دیگر یک «امتحان ورودی» نیست؛ تبدیل شده به صنعتی عظیم و پرپول که پشت آن شبکهای به اسم «مافیای کنکور» وجود دارد. این مافیا، نهتنها سرنوشت تحصیلی میلیونها نوجوان را کنترل میکند، بلکه میلیاردها تومان از خانوادهها میمکد، بدون اینکه تضمینی برای آینده واقعی بچهها وجود داشته باشد.
---
۱. مافیای کنکور یعنی چه؟
مجموعهای از مؤسسههای کنکوری، ناشران کتاب کمکآموزشی، کلاسهای خصوصی، مشاورنماها، معلمان تبلیغی و حتی برخی رسانهها که با هم یک زنجیرهی درآمدی میسازند. این زنجیره بهجای اینکه آموزش را آسانتر کند، از ترس و اضطراب خانوادهها و دانشآموزان تغذیه میکند.
---
۲. پولسازی در مافیای کنکور
🔹 کتابهای کمکآموزشی میلیاردی
انتشارات بزرگ (مثل گاج، خیلی سبز، نشر الگو، مهروماه، مبتکران، فاگو و…) هر سال کتابهایی با تغییرات جزئی چاپ میکنند.
دانشآموز مجبور میشود برای هر درس چند جلد بخرد: تست، درسنامه، جمعبندی.
قیمتها هم نجومی است؛ یک داوطلب ممکن است فقط برای کتاب بالای ۱۰–۱۵ میلیون تومان هزینه کند.
🔹 کلاسهای خصوصی و همایشهای نمایشی
معلمهای برند کنکور (که خودشان را شبیه سلبریتی جا میزنند) برای هر ساعت تدریس چند میلیون تومان میگیرند.
کلاسهای آنلاین و حضوری بعضاً تا ۲۰–۳۰ میلیون برای یک درس!
همایشهای ۳ روزه "جمعبندی" یا "تکنیک تستزنی" که بیشتر شبیه شوی تبلیغاتی است، نه آموزش.
🔹 مؤسسات و برندهای کنکوری
نامهایی مثل کانون فرهنگی آموزش (قلمچی)، گزینه دو، حرف آخر، رهپویان، پرش، کلاسینو، آلاء و… در صدر این مافیا هستند.
آزمونهای آزمایشی میفروشند.
بستههای مشاورهای چند میلیونی میدهند.
از اسم رتبههای برتر بهعنوان تبلیغ استفاده میکنند.
🔹 مشاورنماها
به اسم "رتبه برتر فلان سال" بستههای مشاورهای میفروشند.
خیلیهایشان حتی مدرک درستوحسابی ندارند.
دانشآموز را به خرید کتاب و کلاس مؤسسات همکارشان هدایت میکنند و پورسانت میگیرند.
---
۳. مکانیزم این مافیا چطور کار میکند؟
1. ایجاد ترس و استرس:
تبلیغات: «اگر فلان کتاب را نخری، قبول نمیشوی» یا «بدون این کلاس، پزشکی شانست صفر است».
بمباران رسانهای با رتبههای برتر مصنوعی.
2. نمایش دروغین موفقیت:
رتبههای برتر را به اسم خودشان میزنند (دانشآموز با هر کتابی موفق شده باشد، مؤسسات او را به تبلیغات میکشانند).
عکسهای دستهجمعی با رتبهها، جایزه دادن، مصاحبههای نمایشی.
3. تکثیر منابع و وابستگی:
به جای یک منبع ساده، صدها کتاب و آزمون میسازند.
دانشآموز هیچوقت احساس کامل بودن نمیکند و همیشه باید بخرد.
4. شبکهسازی رسانهای:
تبلیغات در تلویزیون، بیلبوردها، شبکههای اجتماعی.
معلمها را به «اینفلوئنسر» تبدیل میکنند.
5. چرخاندن پول در حلقه بسته:
معلم → دانشآموز را مجبور میکند کتاب فلان انتشارات را بخرد.
مشاور → دانشآموز را به مؤسسه میفرستد.
مؤسسه → رتبه برتر را برای تبلیغ میخرد.
این چرخه هیچوقت متوقف نمیشود.
---
۴. چرا کنکور پولساز نیست، اما مافیا میبرد؟
دانشآموزان سالها درس میخوانند، هزینه میدهند، استرس میکشند؛ در نهایت فقط درصد کمی وارد رشتههای پرطرفدار میشوند.
حتی اگر پزشکی یا مهندسی هم قبول شوند، سالها طول میکشد تا به درآمد واقعی برسند.
اما مؤسسات کنکوری از همان روز اول پول نقد میگیرند؛ هیچ ریسکی ندارند.
برندهی واقعی همیشه مؤسسات هستند، نه داوطلبان.
---
۵. پیامدهای مافیای کنکور
فشار مالی سنگین روی خانوادهها.
افزایش اضطراب و افسردگی در نوجوانان.
بیعدالتی آموزشی؛ فقط ثروتمندان میتوانند همه امکانات را بخرند.
تحریف هدف اصلی آموزش؛ یادگیری جای خودش را به تستزنی و ترفند داده.
---
۶. راهکار مقابله با مافیا
آگاهی عمومی: خانوادهها باید بفهمند بیشتر تبلیغات دروغ است.
شفافیت رسانهای: رتبههای برتر واقعی باید اعلام کنند که با کدام منابع درس خواندهاند، نه فقط تبلیغ مؤسسات.
سیاستگذاری آموزشی: کاهش وابستگی به کنکور و جایگزینسازی روشهای عادلانهتر.
آموزش مهارتهای واقعی زندگی و شغل: تا جوانان فقط به کنکور بهعنوان مسیر موفقیت نگاه نکنند.
---
جمعبندی
کنکور برای دانشآموز پولساز نیست، بلکه برای مافیایی است که پشت این صنعت ایستادهاند. آنها با ترس، تبلیغ، و فروش امید کاذب، از اضطراب خانوادهها میلیاردها تومان درآمد دارند. تا وقتی مردم آگاه نشوند و سیاست آموزشی تغییر نکند، این چرخه ادامه خواهد داشت و هر سال قربانیان جدیدی خواهد داشت.
