گیاه زامیفولیا (Zamiifolia) یا نام علمی Zamioculcas zamiifolia از خانواده گل های شیپوری(Araceae) میباشد. گیاه آپارتمانی زاموفیلیا از گیاهان بومی مناطق جنوبی و شرق آفریقا میباشد. این گیاه را در دنیا با نام زی زی (ZZ plant) نیز می‌شناسند اما گلدان زاموفیلیا در ایران به جواهر زنگبار مشهور است.
گیاه زاموفیلیا گیاهی کند رشد است. این گیاه معمولاً بعد از گذشت سه تا پنج سال بالغ شده و تا ارتفاع حدود یک متر نیز رشد میکند. رنگ برگهای زاموفیلیا سبز تیره میباشد. این گیاه دارای ساقه های مجزا از هم با برگهای گوشتی براق و چرم مانند است که که ظاهرِ آن را به یک گیاه دوست داشتنی تبدیل کرده است. برّاق بودن و ترتیبِ منظمِ قرارگیریِ برگها، سبب میشود که خیلی از مردم، آن را با گیاه مصنوعی اشتباه بگیرند.
اگر شرایط ایده آل را برای گیاه فراهم کنید گلهای کوچک زرد رنگ روشن که به قهوه ای یا برنزی مایل است را میتوانید ببینید. زیبایی بسیار زیاد این گیاه باعث شده تا زاموفیلیا جزو گیاهان مورد علاقه آرشیتکت‌ها برای استفاده در طراحی دکوراسیون داخلی باشد.
گیاه آپارتمانی زاموفیلیا جزو گیاهان همیشه سبز، زیبا و لوکس میباشد و در حال حاضر، یکی از محبوب‌ترین گیاهان آپارتمانی، در جهان به شمار میرود.
دلیل محبوبیت گیاه زامیفولیا در میان مردم جهان، ظاهر زیبایش نیست. اصلی‌ترین دلیل علاقه مردم٬ نگهداری آسان و ساده این گیاه است. این گیاه جزو گیاهان مقاوم به شمار میرود. این گیاه زیبا به قدر در برابر تنش های محیطی (کم آبی و کم نوری) مقاوم است که در مورد آن اصطلاحا گفته میشود «خشک کردن این گیاه از نگهداری آن بسیار دشوارتر است». زاموفیلیا میتواند مقادیر زیادی از آب را در برگهای گوشتی خود ذخیره کند. همچنین میتواند با نور بسیار کم نیز به حیات خود ادامه دهد.
گیاه زاموفیلیا نیز مانند کاکتوس ها از سیستم منحصر به فردی به نام CAM برای فتوسنتز استفاده میکند. به این صورت که در اثر شرایط سخت و خشک آب و هوایی، به نوعی فرایند سوخت و ساز مجهز شده‌اند که طی آن دی‌اکسید کربن تنها در طول شب جذب گیاه میشود و در طول روز روزنه‌های هوایی گیاه برای جلوگیری از تبخیر اضافی آب بسته می‌شوند.
دوام و ماندگاری این گیاه در کنار ظاهر جذاب و دلربای این گیاه موجب شده تا این گیاه بهترین گزینه برای نگهداری در آپارتمان و یا محل کار باشد. خرید زاموفیلیا به افرادی که زمان زیادی برای نگهداری و رسیدگی به گیاهان خانگی ندارند یا افرادی که تجربه کمی در پرورش و نگهداری گیاهان آپارتمانی دارند، توصیه میشود. همچنین زامیفولیا برای کسانی که مسافرت می‌روند و یا از نگهداریِ گیاه خود غافل می‌شوند نیز یک گزینه عالی محسوب میشود.
از دیگر ویژگی‌های مثبت گیاه زاموفیلیا میتوان به تصفیه کنندگی هوا اشاره کرد. در یک تحقیق، در دانشگاه کپنهاگ، مشخص شد که زامیفولیا در تصفیه هوای محیط بسته، تاثیرگذار است. این گیاه، در از بین بردن سموم بَنزن، تولوئن،فرمالدهید و برخی ترکیبات شیمیایی موثر است. این خود، یک دلیل بسیار خوب برای نگهداری زامیفولیا در محیط های خانگی و اداری است.
زامیفولیا از گیاهان سمی محسوب میشود. این گیاه حاوی اگزالات کلسیم است که میتواند برای انسان و حیوانات مشکل‌ساز باشند. این سموم، تنها در صورت استفاده خوراکی از گیاه، به شما منتقل می‌شوند اما لمس گیاه، مشکلی برایتان به وجود نخواهد آورد. پس اگر در خانه کودک خردسال دارید یا از حیوانات خانگی نگهداری میکنید باید مراقب بلعیده شدن آن باشید.
این در حالی است که زامیفولیا، یک گیاه درمانی نیز محسوب میشود. در تانزانیا از این گیاه در درمان زخم، گوش درد و برخی بیماری‌های التهابی استفاده می‌کنند. اما این درمان‌ها به صورت موضعی بوده و مصرف خوراکی را شامل نمی‌شود.
شاید برایتان جالب باشد که برای یکبار هم که شده تجربه خرید آنلاین گیاه آپارتمانی را امتحان کنید. خرید آنلاین گل و گیاه تجربه ای به خاطر ماندنی و متفاوت از خرید اینترنتی برایتان خواهد بود.
شما با سفارش آنلاین گل یا گیاه آپارتمانی و ارسال آن به درب منزل‌تان یا آدرس دلخواه‌تان میتواند در کسری از زمان محصول مورد علاقه‌تان را به دست خودتان یا فرد دیگری که دوست دارید برسانید. گیاه آپارتمانی میتواند یک گزینه بسیار مناسب برای هدیه به عزیزانتان باشد هدیه‌ای زیبا و ماندگار که که تا سال ها یاد آور خاطرات شیرینتان خواهد بود.
در میان گیاهان آپارتمانی، گلدان آپارتمانی زاموفیلیا یکی از بهترین گزینه ها برای هدیه میباشد. گیاهی که نظر هر کسی را به خود جلب میکند و با ماندگاری بالایی که دارد، هر کسی میتواند از آن مراقبت و نگهداری کند.
گلدان زاموفیلیا برای رشد مناسب، به نور کافی احتیاج دارد. زاموفیلیا به محیطی نسبتاً روشن با نور غیرمستقیم نیاز دارد. البته این گیاه در مکان‌های تاریک هم مقاوم بوده و آسیبی نمی‌بیند. در نتیجه این گیاه با هر شرایط نوری سازگار است. لازم به‌ذکر است تابش مستقیم آفتاب برای گیاه مضر است و باعث سوختن برگها و قهوه‌ای شدن حاشیه برگها میشود.
از طرفی زامیفولیا قابلیت رشد با نور فلوئورسنت را هم دارد. همین ویژگ منحصر به فرد موجب شده تا زاموفیلیا مزو گیاهان مناسب محل کار قرار بگیرد.
گیاه آپارتمانی زاموفیلیا در مقابل کم آبی بسیار مقاوم است. اما تنها عاملی که میتونه این گیاه رو از پا دربیاورد آبیاری زیاد خواهد بود. پس در آبیاری این گیاه باید دقت کافی را داشته باشید. این گیاه در ساقه و برگهای خود آب ذخیره میکند. همچنین در میان ریشه‌های این گیاه، توده‌هایی کوچک شبیه به سیب زمینی وجود دارد که به آن ها ریزوم می‌گویند. هنگام آبیاری، ریزوم‌ها آب را جذب و در خود ذخیره می‌کنند. به همین دلیل، زامیفولیا میتواند شرایط سخت را تحمل کند و نیاز به آبیاری زیاد ندارد. درنتیجه آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه و ساقه گیاه خواهد شد.
حدودا هفته ای یک بار در تابستان و ۱۰ تا ۱۵ روز یک بار در زمستان آبیاری کافیست. اما به طور کلی هر زمان که سطح خاک گلدان زاموفیلیا خشک شد میتوانید گیاه را آبیاری کنید. توجه داشته باشید در هر نوبت از آبیاری گیاه را سیراب کنید. به مقداری گیاه را آب بدهید که آب از زیر گدان خارج شود و آب خارج شده را دور بریزید.
با توجه به این که خاستگاه و محیط زندگی این گیاه محیط‌های مرطوب است؛ در نتیجه زاموفیلیا برای رشد بهتر به رطوبت بالایی احتیاج دارد. رطوبت باعث ایجاد محیطی مناسب برای رشد این گیاه خواهد شد اما زاموفیلیا به لطف داشتن برگهای گوشی مقاوم، در برابر کمبود رطوبت نیز بسیار مقاوم است.
در صورت امکان محل نگهداری زاموفیلیا دارای حدود ۵۰ درصد رطوبت باشد. این شرایط به عنوان شرایط ایده‌آل برای نگهداری این گیاه مطرح میشود و در رشد گیاه تاثیر بسزایی دارد اما همانطور که گفته شد رطوبت یک آپشن است نه یک اجبار.
روش‌های ایجاد رطوبت متنوع است. شما عزیزان میتوانید با مطالعه مقاله چگونه رطوبت مورد نیاز گیاهان آپارتمانی را تامین کنیم؟ اطلاعات لازم برای تأمین این میزان از رطوبت را کسب کنید.
این گیاه در مقابل تغییرات دمایی نیز بسیار مقاوم است. اما بهترین دما برای نگهداری و رشد گیاه، بین ۲۲ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است. اگر دمای روز بیش از ۳۰ درجه بود، رطوبت را بالا ببرید. دمای ۱۵ درجه سانتیگراد حداقل دمای مناسب برای نگهداری زاموفیلیا است. و زمانی که دما به کمتر از ۱۰ درجه برسد برگهای گیاه بسیار کم رنگ خواهند شد و در دمای صفر درجه گیاه به طول کامل از بین خواهد رفت. در طیف دمایی مناسب این گیاه یعنی ۲۲ تا ۳۰ درجه، هر مقدار که به سمت دمای گرم برویم، رشد و توسعه برگهای این گیاه نیز بهتر و با سرعت بیشتری انجام می گیرد.
به طور کلی این گیاه به خاک سبک نیازمند است. زاموفیلیا به خاک سبک با زهکشی بالا احتیاج دارد تا آب اضافی به راحتی از زیر گلدان خارج شود تا فضایی فشرده و باتلاقی برای ریشه گیاه ایجاد نشود. به عنوان مثال خاک کاکتوس یا یا ترکیب خاک برگ + کوکوپیت و پرلایت میتواند گزینه‌ای مناسب برای این گیاه باشد.
گیاه آپارتمانی زاموفیلیا گیاهی مقاوم و سازگار است و برای سالم ماندن و رشد به کوددهی نیاز شدیدی ندارد. برای داشتن پاجوش های بیشتر و رشد بیشتر میتوانید هر سال در فصول رشد (بهار و تابستان) اقدام به کوددهی کنید.
این گیاه به کودهایی با فسفر بالا و پتاسیم بالا بسیار علاقه دارد. یعنی بهتر است برای آن از کودهای گلدهی استفاده بشود. فسفر وظیفه ریشه‌دهی در گیاه را دارد. این گیاه هم چون به جای ریشه، ریزوم دارد به فسفره علاقه زیادی دارد. فسفر باعث میشه تعداد برگهای زاموفیلیا بیشتر شوند. توجه کنید بهترین زمان برای کوددهی، هنگام آبیاری گیاه است؛ چون این کار، از سوختن گیاه بر اثر کود، جلوگیری میکند.
برای تمامی گیاهان، گلدان کوچک و مناسب اندازه ریشه، بهترین گزینه است؛ زیرا انرژی گیاه به جای پراکنده کردن ریشه در گلدان بزرگ، صرف پاجوش زدن و رشد برگ جدید میشود. بنابراین زمانی اقدام به تعویض گلدان کنید که ریشه ها از گلدان بیرون زده باشد و بدانید که اگر زود تر اینکار را انجام دهید رشد گیاه تا مدت ها متوقف میشود.
زامیفولیا در کل تکثیر سختی دارد و باید در این مسیر صبور باشید. از طریق قلمه برگ و تقسیم ریزوم‌ها یا ساقه های زیر زمینی میتوانید این گیاه را تکثیر دهید.
در این روش باید چند عدد از برگهای شاداب، اما کهنه‌تر را انتخاب کنید و آن‌ها را جدا کنید. بهترین بستر کشت برای ریشه دار شدن برگها، مخلوط خاک ماسه و خاک برگ یا پیت ماس میباشد. سپس قسمت پایینی برگ را در داخل خاک قرار می‌دهیم.
خاک را تا زمان ریشه دار شدن برگها مرطوب نگه دارید. مدت زمان ریشه دار شدن حدودا ۳۰ روز میباشد. شما میتوانید برای تسریع در روند ریشه زنی برگ، از نایلون پلاستیکی شفاف جهت پوشاندن ظرف یا گلدان استفاده کنید. روی نایلون حتما سوراخ‌هایی برای تبادل هوا ایجاد کنید.
در برخی موارد ریشه دار شدن برگ گیاه زاموفیلیا بیشتر از یک ماه طول خواهد کشید. بعد از ریشه دار شدن برگها، شما میتوانید آن‌ها را به گلدان جدید با ترکیبی از خاک برگ، پیت ماس و پرلیت انتقال دهید. در هفته نخست به آبیاری آن توجه کنید تا گیاه شما جوانه بزند و رشد کند.
گیاه آپارتمانی زاموفیلیا دارای ریزوم‌هایی به شکل غده است. شما میتوانید ریزوم‌ها را با احتیاط جدا کنید و در بستر مناسب کشت بکارید. این روش معمولا ساده‌تر است. اما در روش قبل شما میتوانید تعداد زاموفیلیای بیشتری تکثیر کنید.
زرد شدن و ریزش برگ: اگر برگهای پایین زرد می‌شوند و می‌ریزند، کاملا طبیعی است. اگر ریزش برگ غیر طبیعی و زیاد است، علت در میزان زیاد آبیاری شما است.
نوک برگها قهوه‌ای شده: خشکی بیش از حد محیط نگهداری میتواند باعث قهوه‌ای شدن نوک برگها شود. رطوبت محیط را با روش‌های ذکر شده محیا کنید.
شته: در مواردی بسیار نادر، ممکن است شاهد شته روی زامیفولیا باشید. اگر گیاه شما در فصول گرم در فضای باز باشد، ممکن است این مشکل برایش پیش بیاید.
برای شناسایی شته، باید به لکه‌های زرد‌رنگ روی برگها توجه کنید. شته‌ها بسیار ریز هستند. البته باید بدانید که دیدنِ تنها یک لکه زرد رنگ، دلیل بر بودن آن ها روی گیاه نیست.
برای اطمینان از وجود شته، به مایع چسبناکی که روی برگها باقی می‌گذارند،توجه کنید.
اگر گیاه شما با شته آلوده شده است، چندکار را باید انجام دهید. ابتدا محلولی از صابون مایع و آب درست کنید و روی برگها اسپری کنید. کمی صبر کنید و سپس برگها را با آب تمیز کنید. برای جلوگیری از شیوع بیماری، برگ بیمار را قطع کنید.
