نوآوری و خلاقیت در صنعت تصفیه آب
نوآوری و خلاقیت در هر زمینهای میتواند باعث رشد روزافزون کیفیت خدمات و محصولات شود. زمانیکه بتوان از نوآوری در صنعت آب و فاضلاب استفاده کرد، میتوان شاهد دستاوردهای بزرگی در فناوریهای تصفیه آب و فاضلاب بود. این فناوریها میتوانند در تمامی قسمتهای صنعت تصفیه آب مورد استفاده قرار گیرند.
گرفتن انرژی از جامدات زیستی و آخرین دستاوردها در زمینه حذف نیتروژن از فاضلاب بوسیله باکتریها نمونههایی از این دستاوردها و نوآوریها هستند که در صنعت آب و فاضلاب استفاده میشوند و میتوانند باعث ایجاد ارزش افزوده بالا در صنعت تصفیه فاضلاب شوند.
استفاده از فناوریهای پیشرفته باعث کاهش و به حداقل رساندن ضایعات و زبالههای جانبی تولیدی و بازیابی محصولات با ارزش از ضایعات میشود، ضایعاتی که یکی از بزرگترین مشکلات قرن حاضر هستند. فرایندهای معمول و قدیمی تصفیه آب و فاضلاب مصرف انرژی بالایی دارند. همچنین در این روشها تجهیزات و سرمایه گذاری اولیه بالایی نیاز است و علاوه بر آن هزینه تعمیرات و نگهداری تجهیزات در این روشها بسیار بالا است.
یکی از معضلات روشهای سنتی دفع لجن و تجزیه لجن به وجود آمده در فرایند تصفیه فاضلاب است. این معضلات در حالی در مورد روشهای سنتی مطرح میشود که در فناوریهای جدید تصفیه فاضلاب، بازیابی و تولید انرژی مطرح است. روشهای جدید از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بوده و نیاز به تجهیزات، انرژی و هزینه اولیه کمتری هستند. علاوه بر این در فرایند تصفیه فاضلاب در روشهای جدید لجن تولید یا ضایعات جامد تولید نمیشود.
فاضلابهای صنعتی براساس نوع صنعت میتوانند خروجیهای مختلفی داشته باشند. صنایعی مثل غذا و لبنیات دارای چربی بیشتر، مقدار BOD بالاتر و pHهای متغیری دارند. این در حالی است که فاضلاب خروجی از صنعت آبکاری مواد غیرآلی و جامدات بیشتری دارد. در فاضلاب پالایشگاهها و پتروشیمیها مقدار مواد حل شده بیشتری وجود دارد.
در صنعت نساجی مقدار مواد آلی و TDS بسیار بالاست. همهی اینها باعث شده تا در صنایع مختلف نیاز به روشهای مختلف تصفیه آب وجود داشته باشد. در شکل زیر سهم هر یک از صنایع از کل فاضلاب تولیدی در یک کشور صنعتی و توسعه یافته را نشان میدهد.
با توجه به گفتههای صاحبنظران این حوزه استفاده از فناوریهای جدید در تصفیه فاضلابها میتواند قواعد بازی را تغییر داده و تحول شگرفی در صنعت تصفیه فاضلاب ایجاد کند.
با وجود تمام مطالبی که در قسمت بالا مطرح شد، زمانی صنعت میتواند از این فناوریهای جدید سود ببرد که انتقال فناوری از یک ایده به کاربرد عملی در صنعت با سرعت و شتاب هر چه بیشتر اتفاق بیفتد.
قوانین دست و پا گیر و طبیعت محافظه کارانه افراد صنعتی با قرار گیری در کنار الگوهای اقتصادی موجب میشود تا این انتقال فناوری بین ۵ تا ۱۰ سال یا حتی بیشتر به طول بیانجامد. زمانی که لازم است تا صنعت توان پذیرش ذهنی و عملی فناوری جدید را داشته باشد.
این به معنای اینست که شرکتهای نوآور و استارتاپی راه سختی دارند تا فناوری و محصول خود را به بازار برسانند. شرکتهای استارتاپی امکان دارد در طول مسیر هزینهها و فرصتهای بسیاری را از دست بدهند تا بتوانند به بهترین سطح از عملکرد دست پیدا کنند.
از دیگر معضلات ورود به بازار و صنعت، افزایش سطح رقابت در بازار، تامین سرمایه و ساختار قدیمی در ادارات است که باعث کند شدن هر چه بیشتر فرایند میشود. اما نباید فراموش کنیم که هر چالش میتواند خود یک فرصت باشد.
برای غلبه بر مشکلات میتوان از راهکارهای جدید استفاده کرد. کمک گرفتن از مشاوران متخصص، بکارگیری نوآوری باز و بهرهمندی از تواناییهایی بومی میتواند یک ایده خوب را در یک مسیر مناسب و تجاری سازی موفق قرار دهد.
یکی از برنامههایی که اخیراً در کشورمان آغاز شده و میتواند نقش بسزایی در ایجاد یک بستر برای پرورش و تجاریسازی ایدههای خلاقانه و نوآورانه حوزه آب ایفا کند، واتک است.
واتک (Watech) برنامه شتابدهی تخصصی فناوریهای حوزه آب و مخفف Water Technologies به معنای فناوریهای آب است. واتک با بهرهگیری از شبکهای از فعالان، خبرگان و متخصصان حوزه آب در سال ۱۳۹۷ تاسیس شده است تا بستری برای پرورش و تجاریسازی ایدههای خلاقانه و نوآورانه حوزه آب باشد.
واتک از لحاظ ساختاری، ترکیبی از «مرکز نوآوری» و «شتابدهنده» میباشد که به افراد و تیمهای صاحب ایده و شرکتهای نوپا کمک میکند تا ایده و راهکار خود را برای حل چالشهای آب کشور توسعه دهند. واتک در کنار تیمها قرار میگیرد تا آنها مراحل توسعه محصول و رسیدن به محصول اولیه را پشت سرگذارده و به سمت تجاریسازی و خلق ارزش و ثروت حرکت کنند.
منبع مقاله: شتاب دهنده واتک