دنیای ارتباطات الکترونیک با ظهور سیستم رایانش ابری دچار تحول بزرگی شده است؛ به طوریکه تمام پلتفرمهای مجازی به سمتی پیش میروند که خدمات خود را از طریق این سیستم ارائه دهند. رایانش ابری تقریبا شامل تمام خدمات فناوری اطلاعات میشود که میتوان به دیتابیس ابری، سرور ابری و پلتفرم ابری اشاره کرد. یکی دیگر از خدمات مبتنی به ابر، رایانش ابری سیار است که در ادامه به طور کامل معرفی میشود.
برای درک مفهوم رایانش ابری سیار بهتر است ابتدا در مورد رایانش ابری و نحوه کارکرد آن بدانیم. رایانش ابری یا Cloud Computing شکل جدیدی از ارائه انواع خدمات در بستر اینترنت است. در این مدل، دسترسی به اطلاعات در فضای ابری یا فضای مجازی امکان پذیر است. امکانات و منابع خدمات و همینطور پردازشهای مربوط به آن به فضای اینترنت منتقل میشود تا همه کاربران بتوانند از راه دور به آن دسترسی داشته باشند. هدف از ایجاد سیستم رایانش ابری از بین بردن محدودیتهای دسترسی به اطلاعات است. به طوریکه نیاز به داشتن نسخه فیزیکی از خدمات و اتصال به یک دستگاه خاص از بین رفته است و استفاده از همه امکانات به صورت مجازی و از همه جا امکان پذیر است.
رایانش ابری سیار ترکیبی از رایانش سیار، رایانش ابری و شبکه بی سیم است. رایانش ابری سیار یا MCC مخفف Mobile Cloud Computing است. هدف از ایجاد رایانش ابری سیار ایجاد منابع غنی برای کاربران تلفن همراه، اپراتورهای شبکه و تامینکنندگان رایانش ابری است. در واقع منظور از رایانش ابری سیار استفاده از سیستم رایانش ابری برای راه اندازی نرمافزارهای تلفن همراه است. کاربران با اتصال به فضای ابری از این نرم افزارها استفاده میکنند. اپلیکیشنهای موبایل با استفاده از سرویس ابری میتوانند در اختیار تعداد زیادی از کاربران قرار بگیرند. تامینکنندگان نرمافزار نیز میتوانند آن را به سرعت بهروزرسانی کنند. در واقع محدودیتی از نظر منبع ذخیره دادهها یا سیستم عامل وجود ندارد. با هر سیستم تلفن همراهی میتوان از این نرمافزارها استفاده کرد و از آخرین امکانات آنها بهره برد.
با توجه به اینکه رایانش ابری سیار از بهروزترین تکنولوژیهای ارائه خدمات برای کاربران تلفن همراه است و خدماتی که ارائه میدهد در جهت آسان کردن استفاده از اپلیکیشنهای موبایل است، استفاده از آن روز به روز گسترش پیدا میکند. به علاوه، عوامل دیگری وجود دارند که تامینکنندگان نرمافزارهای تلفن همراه را به استفاده از این سیستم تشویق میکند. از جمله:
نیاز جامعه: آنچه بیش از هر چیز برای کاربران نرمافزار اهمیت دارد، راحتی در استفاده از وب سایت یا اپلیکیشن موبایل است. به طوریکه بتوانند در هر زمان و از هر مکانی از آن استفاده کنند. سیستم رایانش ابری سیار دقیقا با همین منظور ایجاد شدهاست. کاربران نیاز دارند که به برنامههای کاری و تجاری خود همیشه و همه جا دسترسی داشته باشند تا بتوانند بهرهوری خود را افزایش دهند.
بهبود و افزایش پوشش پهنای باند: با توجه به اینکه این امکانات در فضای ابری ارائه میشوند و کنترل آنها از طریق اینترنت انجام میشود، 3G، 4G، WiFi و femtocells اتصال بهتری برای رایانش ابری سیار در تلفن همراه ایجاد میکند.
در سیستم رایانش ابری سیار یک فرد بعنوان تامین کننده فضای ابری، بستری را فراهم میکند که طراح نرمافزار موبایل آن را بارگذاری کند. در این سیستم وظیفه نگهداری از دیتاسنتر و سرور، یکپارچگی، uptime، امنیت و سایر ویژگیهای نرمافزار بر عهده تامینکننده فضای ابری است. طراح نرمافزار موبایل نیز میتواند خود تامینکننده فضای ابری باشد و به طور همه جانبه نرمافزار خود را ساپورت کند. کاربران نیز با اتصال به اینترنت میتوانند از آن برنامه استفاده کنند. برنامههای موبایل میتوانند به صورت آنلاین با بیشترین میزان کیفیت عمل کنند. مانند سایر اپلیکیشنها، این برنامهها نیز باید روی تلفن همراه نصب شوند، ولی حجم زیادی را اشغال نمیکنند.
یکی دیگر از ویژگیهای این مدل ارائه خدمات این است که میتوان از آن به صورت web application استفاده کرد. شما به فضای وب متصل میشوید، طراحی آن کاملا مانند اپلیکیشن است و شما میتوانید از آن استفاده کنید.
رایانش ابری سیار از بهروزترین تکنولوژیها است که مزایای زیر را دارد:
مانند تمام تکنولوژیهای نوظهور، رایانش ابری سیار چالشهای مخصوص به خود را دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بزرگترین چالش در استفاده از رایانش ابری سیار، پهنای باند کم است که این مورد به اپراتورهای موبایل مربوط میشود و در صورت تامین باکیفیت این سرویس توسط اپراتورها، مشکلی در ارائه خدمت وجود نخواهد داشت.
رایانش ابری سیار با سیستمهای عامل مختلفی مانند IOS، اندروید و windows phone کار میکند و باید با تمام آنها مطابقت داشته باشد. عملکرد پلتفرمهای مختلف تلفن همراه توسط تکنیک IRNA (Intelligent Radio Network Access) مدیریت میشود. با این حال نمیتوان گفت که عملکرد همه سیستمهای عامل تلفن همراه یکسان است.
به طور کلی، رایانش ابری سیار یکی از انواع ارائه سرویس و خدمات مبتنی بر ابر و در فضای ابری است. هدف از این مدل ارائه نرمافزارها، از بین بردن محدودیتهای دسترسی و تسهیل کاربری است. پیشرفت تکنولوژی دنیا را به سمت رفع محدودیتها و آسان شدن زندگی میبرد. رایانش ابری سیار موانع موجود برای استفاده از اپلیکیشنهای موبایل را از بین میبرد و به تمام تلفنهای همراه این اجازه را میدهد که بتوانند از بهروزترین امکانات هر برنامهای استفاده کنند.