در ابتدا پیشنهاد می کنیم که بخش اول را مطالعه بفرمائید.
بخش اول : آموزش متدهای یادگیری زبان
۳۶) تا آن جا که میتوانید حتی هنگام خواب به زبان جدید گوش کنید، هر چند بخشی کوچک از آن چه را که میشنوید بفهمید.
۳۷) قانون شما مطلقاً سخن گفتن باشد نه ضرورتا درست سخن گفتن. چرا که تکلم صحیح از بطن تکلم نادرست متولد میشود و زبان آموزان موفق کسانی هستند که از جسارت غلط سخن گفتن برخوردارند.
۳۸) در دایرهی دانایی و توانایی خود بنویسید و سخن بگویید. واژگان و ساختهایی را که با اطمینان آموخته اید در موضوعاتی که بر آن تسلط داشته یا از آن آگاهی دارید به کار برید.
۳۹) فراموش نکنید که عمدتاً غرور و ضعف اعتماد به نفس موجب خجالت و از میان رفتن جسارت هستند، غرور را کنار بگذارید و خود را در کلاس و فضای گفت و گوی آن رها کنید.
۴۰) زبان نیز با همهی گستردگی و عظمتش از اجزای کوچک و فراوانی شکل یافته است که می توان آن را، روزها و ماهها با تمرین، صبر، تلاش و پشتکار در ذهن خود بنا کرد.
۴۱) یادگیری یک زبان هدفی است برای رسیدن به هدف یا اهدافی دیگر در زندگی. احساس نیاز به یادگیری زبان و شدت و ضعف این احساس تعیین کننده ی میزان پیشرفت کمی و کیفی شماست.
۴۲) اهداف عالی، ارادههاى پولادین، و ارادههاى پولادین اهداف عالى را مى سازند.
۴۳) هدف باید، واقعى، شفاف، جدى، مهم، قابل دستیابى، جذاب و دوست داشتنى باشد اگر مى خواهید موفق شوید باید بدانید دقیقا چه مى خواهید و به چه قیمتی آن را مى خواهید.
۴۴) تمرکز بر موضوع یادگیری و توجه به آن شرط لازم دریافت اطلاعات در حافظه ى حسی و مقدمه ى ورود آن به حافظه ى کوتاه مدت و آغاز یادگیری است.
۴۵) نتیجهی یک تحقیق، ۹۵% از کودکان را در فاصله ى سنى سه تا پنج سال، برخوردار از خلاقیت کامل نشان مى دهد، در حالى که تنها ۵% از این کودکان، در نوجوانى کاملاً خلاق ارزیابى شدند. این امر در مقایسه ى میان تجربه ى فراگیرى زبان مادرى و یادگیرى زبان دوم در نوجوانى، کاملاً ملموس است.
۴۶) چه بر سر خلاقیت ما مى آید؟ کدام عوامل، در از دست رفتن بخشی مهم از توانایى یادگیرى ما تأثیرگذارند؟ چه کسانی مسئول کم رنگ شدن خودباورى مان در بزرگسالى هستند؟ چگونه این باور در ما جان گرفت و رشد کرد تا محکم و استوار، به ناتوانى خود مؤمن باشیم در حالی که حتی جسارتِ گفتنِ «من مى توانم » را در خود نمی یابیم؟! آیا جز خود، کسى را مى شناسید که بخواهد یا بتواند شما را از ورطه ى این تصویر نادرست برهاند؟
۴۷) ترسیم تصویرى توانمند از خود، در ناخودآگاه، ضرورتى اجتناب ناپذیر در مسیر یادگیرىِ موفقیت آمیز زبان دوم است. باور کنید بخشى مهم از شخصیت شما، نقشى است که محیط در شما زده است تابلوى دروغینى را که دیگران بر دیوار ناخودآگاهتان آویختهاند بردارید و هر روز براى ترسیم نقشی پویا، پیروز و بلند پرواز از خود خطى جدید بکشید و طرحى نو دراندازید.
۴۸) میزان فعالیت ذهن و سطح قابلیت هاى آن در «دریافت»،«پرداخت» و «تولید» اطلاعات تا حدی انکار ناپذیر وابسته به فرمانهایى است که به ناخودآگاه مى دهیم. یادگیری یک زبان عبارت است از پایبندی به مجموعه ای از بایدها و نبایدها و میزان پایبندی به این بایدها و نبایدها تابع فرمانهایی است که هنگام یادگیری به مغز خود مى دهیم.
۴۹) گاه تکرار جملاتى با بار معنایى منفى و مرورشان در ذهن، به عادتى دیرین و باورى ناملموس و نهفته، در ناخودآگاه مان تبدیل مى شود و همچون ویروسى، فعالیت ذهن را مختل مى کند و قابلیتهاى آن را موریانه وار اندک اندک مى بلعد و نابود مى کند.
۵۰) بر فرمانهاى منفی درونتان چیره شوید آنگاه نتیجه ى پیشرفت خود را ارزیابی کنید، نمی توانیم زبانی را بیاموزیم در حالی که در ناخود آگاه همواره امکان یادگیری آن را زیر سؤال مى بریم و معمولا خود نیز نمی دانیم!
۵۱) با تنفسهاى عمیق هرچه بیشتر به مغز خود اکسیژن برسانید و همزمان در هر روز جمله ى«من مى توانم به زبان . .. سخن بگویم »را به زبانى که مى آموزید بارها با صدای بلند تکرار کنید و بر گفتن آن و مرورش در ذهن خود اصرار ورزید.
۵۲) به تکرار جملاتى مثبت که تصویرى نیرومندتر از شما در ناخودآگاهتان ترسیم مى کند پیش از خواب اهمیت دهید. این جملات مى بایست آخرین افکارى باشد که پیش از خواب در خودآگاه شما مى گذرد چرا که هنگام خواب درناخودآگاه بارها مرور مى شود و اثر آن در روزِ پیش رو، ژرف بوده و تأثیرى شگرف خواهد داشت.
۵۳) هیچ عاملى چون احساس ضعف و خود کم بینی مانع یادگیرى مؤثر زبان نیست احساس عزت نفس یکی از ستونهاى موفقیت در یادگیری است باید به آنچه دارید و آنکه هستید ببالید و باور داشته باشید.
۵۴) از هر نظر، سخن یا رابطهاى که بر انگیزه ى یادگیریتان مى افزاید استقبال کرده و اثر آن را با تلقین در ناخودآگاه خود چندین برابر کنید. انرژى هاى منفى را در اطراف و درون خود به حداقل برسانید و اجازه ى اثر گذارى به آن ندهید. به تغذیه و سلامت جسم و روان خود در جهت یادگیرى زبان فوق العاده اهمیت دهید.
۵۵) مراقب باشید دچار اعتماد به نفس کاذب نشوید! هیچگاه خود را بى نیاز از بیشتر دانستن ندانید، همواره در پى گسترش دایره ى اطلاعات و ژرفا بخشیدن به دانش و مهارتهاى زبانى خود باشید. هرگز تصور نکنید که به سطحى از مهارت و تسلط بر زبان رسیدید که بى نیاز از هر گونه تمرین، بحث، جستجو و پیشرفت شده اید.
۵۶) چه تصویری از رابطه ی خود با زبان جدید در ذهن دارید؟ آیا می توانید خود را مسلط بر زبان تجسم کنید؟ یا خود را ناتوان از تسلط بر آن می بینید؟ دو تصویر را با هم مقایسه کنید: تصویرى ایده آل از خود و تصویرى ضعیف و ناکارآمد، کدام را مى پسندید یکى را انتخاب کنید و در ذهن و روان خود بپرورانید.
۵۷) باید مانند کسى فکر کنید که بر زبان مسلط است، طورى رفتار کنید که گویی بر زبان تسلط دارید باور کنید مانند زبان مادرى مى توانید به زبان دوم سخن بگویید، با اعتقاد کامل و یقین این باور را در ناخودآگاهِ ذهن خود تمرین کنید و با تکرار جملات تاکیدی و تلقین به خود آن را تقویت کنید. توهم دشواری و بیگانگی زبان را از ذهن خود پاک کنید.
۵۸) آغوش ذهن و روحتان را بگشایید و همزمان با یادگیری زبان هر روز خود را بر آن مسلط تر تصور کنید این تصور را به یک تصویر تبدیل کنید و تصویر را، در ذهن خود بپرورانید و به تدریج آن را باور کرده و تثبیت کنید.
۵۹) تصور کنید مانند زبان مادرى به زبان جدید سخن مى گویید و هر روز این تصویر را واقعى تر، شفاف تر و جزئى تر تجسم کنید. نتیجه ى این باور در روند یادگیرى زبان، معجزه آساست. با این تصویر راه رسیدن به هدف کوتاه و پیشرفت آسان تر مى گردد.
۶۰) تا آن جا که میتوانید، سطح پیشرفت خود را بلندتر تصور کنید و به همان نسبت برای رسیدن به آن، وقت و انرژی اختصاص دهید و در عین حال تناسب میان هدف و قابلیتهای خود را فراموش نکنید. هر روز به نقطه ای فکر کنید که میخواهید به آن برسید و به کارهایی بیندیشید که شما را آسان تر و در مدت زمانی کوتاه تر به آن نقطه میرساند. با خود باوری و اعتماد به نفس بیاموزید و هزینهی پیشرفت خود را با صرف وقت، توجه و انرژی، سخاوتمندانه و به طور کامل بپردازید و بدانید که میتوانید، روشنترین دلیلِ توانستن شما این است که خواستهاید.
۶۱) ” تکلم ” اصلى ترین مهارتى است که یک زبان آموز از روز اول آموزش برای کسب آن باید تمرین کند و برخوردارى از «جسارت سخن گفتن به زبان جدید » شرط ضرورى و لازم کسب این مهارت و راه گشاى تمرین کردن زبان است.
۶۲) شاید فقدان احساس امنیت را هنگام سخن گفتن در خود به شکل استرس و نگرانى تجربه کرده اید، ترس از اشتباه سخن گفتن و مورد تمسخر اطرافیان به ویژه، همکلاسى ها یا توبیخ معلم واقع شدن، علت اصلى این اضطراب است. در این حالت از نگاه اطرافیان خود حتى سکوت آنها هنگام تکلم، واهمه دارید و از این که مانند معلم زبان یا شاگردان موفق کلاس قادر به سخن گفتن نیستید، خجالت مى کشید. گاهى در برابر ابهام و گستردگى زبان به ویژه در آغازین روزهای آموزش، احساس ضعف و سردرگمى مى کنید و از تکلم به آن باز مى مانید و چه بسا به فکر انصراف از ادامه ى آموزش مى افتید. احتمالا گروهى از شما به یادگیرى زبان به عنوان یک تکلیف مى نگرند از این منظر آموختن یک زبان جدید سخت و توانفرسا ست.
۶۳) چند راهکار برای رهایی از اضطراب و ایجاد امنیت روانی در زبان آموز:
١- تا آن جا که میتوانید حتی هنگام خواب به زبان جدید گوش کنید، هر چند بخشی از آن چه را که میشنوید برایتان مفهوم باشد.
٢- یادگیری زبان را از تکلیف به بازی فرح بخش تبدیل کنید.
قانون شما مطلقاً سخن گفتن باشد نه ضرورتا درست سخن گفتن. چرا که تکلم صحیح از بطن تکلم نادرست متولد میشود.
۴- واژگان و ساختهایی را که با اطمینان آموخته اید در موضوعاتی که بر آن تسلط داشته یا از آن آگاهی دارید به کار برید.
۵- غرور را کنار بگذارید و خود را در کلاس و فضای گفت و گوی آن رها کنید.
۶- زبان با همهی گستردگی و عظمتش مانند یک ساختمان بلند از اجزای کوچک و فراوانی شکل یافته است که میتوان آن را، روزها و ماهها با تمرین، صبر، تلاش و پشتکار در ذهن خود بنا کرد.
۶۴) حرکت جوهر زندگی است ونیاز علت حرکت. بنابراین هر جنبشی که از انسان سر مى زند معلول نیازی است. نیاز هدف را به وجود مى آورد و آن را تعریف مى کند و هدف انگیزه مى سازد و قوت و ضعف آن را تعیین مى کند. هر چه نیاز شدید تر باشد هدف مهم تر مى شود وهدف مهم تر انگیزه ى قوی تر مى سازد و انگیزه خود تعیین کنندهى کم و کیف اراده است. یادگیری یک زبان هدفی است برای رسیدن به هدف یا اهدافی دیگر در زندگی. احساس نیاز به یادگیری زبان و شدت و ضعف این احساس اساس پیشرفت کمی و کیفی زبان آموز را شکل مى دهد. هر چه این احساس قوی تر باشد زبان را در زمانی کوتاه تر و با کیفیتی بهتر مى آموزیم چرا که احساس نیاز موجب تقویت انگیزه مان مى شود و بر تلاش و پشتکارمان مى افزاید و میزان تمرکز بر زبان و اهمیت آن را افزایش مى دهد.
۶۵) انگیزه نیروى محرک آموزش موفق است که هر سختى را آسان مى کند. انگیزه نیروى تعیین کننده ى میزان توان و مدت زمانى است که صرف یادگیرى زبان مى کنید و هدف عکسى ایده آل و خواستنى است که بازتاب واقعیت بیرون در آیینه ى دلِ ماست. اهداف عالى، ارادههاى پولادین، و ارادههاى پولادین اهداف عالى را مى سازند.
۶۶) شما با زبان دوم، انسانى دیگر بوده و دنیاى شما، دنیایى دیگر است و این انسان در دنیاى جدید، با ارتباطات واطلاعات جدید، موقعیتهای درخشانی پیش رو دارد. اگر نیازتان ضروری، انگیزتان قوی و هدفتان، مهم، واقعی و دوست داشتنی است، به دنیای زبان دوم خوش آمدید.
۶۷) انگیزهی یادگیری، فرصتهای به کارگیری و استعداد فراگیری سه عامل اساسی در یادگیری زبان دوم به شمار میآیند. به رابطهی میان هوش و میزان توانایی یادگیری زبان دوم «استعداد یادگیری زبان » گفته میشود.
۶۸) به تجربه ثابت شده است که انگیزه ى قوى بر توان انسان مى افزاید و پشتکار مى آفریند این گونه یادگیرى آسان و دلنشین مى شود مى توان با انگیزه و پشتکار، «استعداد زبان آموزى» را به «امرى اکتسابی» تبدیل کرد.
۶۹)تعداد افرادى که با استعداد متوسط، اما با انگیزه و پشتکار و فراهم آوردن فرصتهاى به کارگیرى زبان، یک یا چند زبان را به خوبى آموختهاند به مراتب، بیشتر از اشخاص فوق العاده با استعداد است. کافى است زبان را رها نکنید و انگیزه ى خود را هر از چند گاه به روز کرده، آن را تقویت کنید و با پشتکار، بى وقفه تمرین کنید.
۷۰) اگر گاهى آهسته پیش مى روید مهم نیست مهم این است که پیوسته بروید و هر روز از پنجره اى که رو به هدفتان باز مى شود غبار دلزدگی، سستى و یکنواختى را بروبید و بر فرصتهاى تمرین زبان بیافزایید.
۷۱) برای آنکه بیاموزیم باید بخواهیم که بیاموزیم. «خواستن »اولین و آخرین گام در راه آموختن است. آموختن در جزء و کل آن مقولهای کاملا وابسته به عنصر اراده و فرمان خواستن است «خواستن» ماهیتی کاملا شخصی، غیر قابل تصرف و برخاسته از درون ژرف آدم ها دارد.
۷۳)یادگیریِ جزء جزء زبان به شدت نیازمند اراده و خواست درونی زبان آموز هنگام آموزش است. این خواستن است که تمرکز میآورد و توجه میسازد و اگر توجه نباشد آموختن امکان پذیر نیست. آن چه را میخواهید بیاموزید زمانی یاد میگیرید که عمیقاً بخواهید، بیاموزید
۷۲) اگر از بالاترین بهرهی هوشى، حافظه و قوه تحلیل برخوردار باشید اما واقعا تمایلى به یادگیرى موضوعى نداشته باشید، آن را نمى آموزید، هر چند که بارها در معرض شنیدن و دیدن آن موضوع قرار بگیرید و اگر یک نظام آموزشى با تمام توان و آخرین امکانات و فن آورى آموزشی، در صدد تعلیم و تلقین آن برآید ناکام می ماند.
۷۳) چشمه ى خواستن را در بسترِ آموختن جارى کنید و با واژه واژه ى زبان همنشین سازید. باب اراده را بگشایید تا معلم و کتاب و مؤسسه در آموزش شما به کار آیند.
۷۴) فعل «خواستن »را صرف کنید تا مصدر«آموختن »در جزء جزء وجودتان جاری شود. برای آموختن باید از سد بلند بی تفاوتی عبور کرد.
۷۵) توجه به یک موضوع یا یک واژه، شرط ورود آن به حافظه ى حسى است و حافظه ى حسى مدخل اطلاعات و محل دریافت پیام هایى است که محرک هایى چون نور و صدا به مغز مخابره مى کنند. به همین دلیل است؛ آنچه را که هرگز فراموش نمى کنیم امورى است که فوق العاده اهمیت مى دهیم.
آموزشگاه زبان عربی | معهدالضاد ۱۳۷۷
-----------