دمانس چیست؟
ابتدا نظری اجمالی به مفهوم دمانس و انواع آن که بیماری آلزایمر خطرناک ترین آن است میاندازیم. با این امید که به منظور رسیدن به هدف اصلی که مراقبت از خود خصوصا در جوانیست، به توصیه ها و راهکار های پیشگیری، بیشتر فکر و عمل کنیم.
دمانس (dementia)یا زوال عقل، ایجاد اختلال در مغز است (SCI).
زمانی که فردی اقرار براین دارد که قابلیت های فکری و ذهنی او، که شامل مشکلات حافظه نیز می باشد، به خوبی 5 تا 10 سال قبل نیست، اختلال ذهنی او (دمانس) توسط پزشک تائید می شود و شخص به عنوان یک مشکل به آن نگاه می کند. این مرحله فقط تشخیص خود فرد است بدون اینکه از طرف دیگران عنوان شده باشد.
بعضی از این افراد از مشکلات مربوط به حافظه شکایت دارند (MCI). در این مرحله افراد دیگر نیز متوجه تغییر در کارائی حافظه فرد می شوند. برای مثال در یک معاینه بالینی پزشک به وضوح به مشکل فرد پی میبرد.
Fisher Center for Alzheimer’s Research
انواع دمانس
دمانس (SCI) انواع گوناگون دارد و در بسیاری از موارد موقتی و قابل درمان است. چنانچه در مراحل ابتدائی تشخیص داده شود می تواند از افت حافظه جلوگیری نماید. بعضی از انواع آن:
دمانس اجسام لوی (Lewy) که نوعی تخریب عصبی می باشد.
بیماری پارکینسون
بیماری هانتینگتون: بیمار حرکات غیر عادی انجام می دهد.
دمانس عروقی (vascular dementia) که در سیستم خون رسانی به مغز اختلال ایجاد می شود.
بیماری آلزایمر
دمانس ترکیبی که ترکیب چند نوع دمانس می باشد. برای مثال فرد همزمان علائم بیماری آلزایمر و دمانس عروقی را از خود نشان می دهد.
v شایع ترین نوع دمانس بیماری آلزایمر می باشد که متاسفانه تا این لحظه غیر قابل بازگشت و درمان است. که در مقالات بعدی مفصل به آن می پردازیم.
عوامل ایجاد کننده دمانس
اگرچه پیری و بالارفتن سن همچنان بیشترین و پراهمیت ترین علت ابتلا به دمانس شناخته شده، عوامل زیرنیز می توانند عامل ایجاد دمانس باشند:
خوردن مشروبات الکلی و استفاده از مواد مخدر
بیماری تصلب شراین به دلیل نرسیدن خون به مغز
مقادیر بالای کلسترول بد (LDL) در خون
آغاز یا تشدید نارسائی قلب
عفونت های گوش، پوست، ریه و دستگاه ادرار
آسیب دیدن ناحیه سر، سکته مغزی و حتی تومورهای مغزی
فاکتورهای برگشت پذیر مثل افسردگی، کمبود ویتامین و ناهنجاری های غده تیروئید
تشخیص دمانس
برای تشخیص دمانس اولین مرحله آزمایش کارکرد حافظه می باشد که چند سئوال استاندارد و کلیدی از بیمار پرسیده می شود:
بخش اول:
بخش دوم:
علائم اولیه دمانس
اگرچه علائم اولیه دمانس متغیر می باشند، اما معمول ترین آنها عبارتند از:
· افزایش سردرگمی
· پائیین آمدن سطح تمرکز
· ایجاد تغییر در رفتار و شخصیت
· کاهش توانائی انجام کارهای روزمره
چطور می توانیم در جوانی خطر ابتلا به دمانس را کاهش دهیم
· فعال باشید. ورزش کردن بهترین راه برای کم کردن خطر ابتلا به دمانس می باشد.
· تغدیه سالم داشته باشید.
· سیگار نکشید.
· مشروب نخورید.
· مغزتان را به فعالیت وادارید.
· مواظب سلامتی خود باشید.
مقاله بعدی بیماری آلزایمر شامل اطلاعات جامعی از این بیماری که می توانند شاه کلیدی برای کمک به خود و اطرافیان باشند. در صورت تمایل دنبال کنید.
*SCI = SUBJECTIVE COGNITIVE IMPAIRMENT
*MCI = MILD COGNITIVE IMPAIRMENT