Maryam Davoodi
Maryam Davoodi
خواندن ۴ دقیقه·۴ سال پیش

علل انفجار دیگ بخار و راههای جلوگیری از آن


انفجار دیگ بخار یک فاجعه بسیار بزرگ است. و در زمانی که این اتفاق بیفتد به دلیل قدرت بالای تخریب خطرات جانی و مالی را بهمراه دارد. دلیل قدرت بالای تخریب بویلر صنعتی این است که قسمت های مختلف آن مانند یک نارنجک عمل می کند و به هوا پرتاب می شود. درنتیجه هرچیزی که سر راه بویلر باشد را تخریب می کند.

هر روز نقش دیگ بخار در صنایع و زندگی روزمره بیشتر از روز قبل می‌شود و وجود آن در بیشتر صنایع از ضروریات است، همچنین دیگ‌های بخار کوچک و کم فشار بتدریج جای خود را به دیگ‌های بزرگ و با فشار بسیار بالاتر داده‌اند که عدم رسیدگی به موقع و رعایت‌نکردن استانداردهای ساخت باعث بوجود آمدن تلفات و خسارات فراوانی شده است.

تعریف علمی انفجار

انفجار در حقیقت افزایش ناگهانی و زیاد حجم است که با انتقال موج حرارت و گرما و در اغلب مواقع با صدای مهیبی همراه است.

بیشتر انفجار هایی که روزمره با آن مواجه هستیم بدلیل احتراق ناگهانی و سریع انواع سوخت ها و مواد می باشد.

عوامل اصلی انفجار دیگ بخار

بالا رفتن فشار بخار داخل دیگ بخار

در یک دیگ بخار بطور همزمان آب داغ و بخار داغ را در یک محیط داریم. یعنی دو حالت مختلف مایع و گاز از آب را که فازهای جداگانه دارند در یک زمان در کنار هم هستند.با وجود اینکه گرم شدن آب مایع تا حدودی باعث بیشترشدن حجم آن می‌گردد اما افزایش دمای بخار آب باعث افزایش حجم آن بطور فوق‌العاده‌ای می‌شود.

دیگ بخار نیز مانند سایر مخازن تحت فشار در معرض خطر انفجار بدلیل افزایش فشار داخلی است. از طرف دیگر برخی از اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار در معرض حرارت بسیار بالا قرار دارد که موجب افزایش تنش و خوردگی می‌شود و در نتیجه کیفیت ساختاری آن از نظر تاثیر و محاسبه سایر عوامل موثر در طراحی و نگهداری دیگ بخار نسبت به سایر مخازن تحت فشار بسیار پیچیده‌تر شده و ضوابط خاصی را می‌طلبد.

انباشته شدن سوخت در مخزن دیگ بخار

در دیگ‌های بخار که از سوخت گازی استفاده می‌کنند بدلیل اینکه مراقبت‌های فنی بیشتری دارند خطر انفجار بدلیل افزایش فشار بخار داخلی کمتر است و بیشتر انفجارها بدلیل جمع شدن و احتراق ناگهانی سوخت است.

در حقیقت دیگ بخار یک مخزن بسته است که در آن گاز در دمای متعارف قرار گرفته و اگر بصورت ناگهانی افزایش دما در آن ایجاد شود پدیده انفجار بوجود خواهد آمد.

دلایل دیگر انفجار بویلر بخار

  • حضور نداشتن اپراتور در هنگام کار کردن دستگاه
  • دستکاری سیستم کنترلی بویلر
  • وجود سختی زیاد در آب
  • کارنکردن و خرابی شیر اطمینان و دیگر سیستم های محافظی دستگاه
  • کارنکردن سیستم های اعلام خطر
  • تراکم سوخت در حالت خاموش دستگاه
  • سوزاندن سوخت به میزان بالاتر در مشعل
  • انجام ندادن بازرسی های دوره ای مقرر شده در بویلر

راه های جلوگیری از انفجار دیگ بخار

  • باید در تمام مدت بهره‌برداری از دیگ بخار فشار، آب و میزان حرارت داخل دیگ توسط اپراتور بررسی شود.
  • اپراتور باید بطور مستمر سیستم راه اندازی در دیگ بخار ، شامل ترموستر(در سوخت سنگین)، لول کنترل، تابلوی برق و مشعل را کنترل نماید.
  • اعتماد کاذب به سیستمهای کنترل خودکار که جهت پیشگیری از بالارفتن ناگهانی فشار و غیره نصب می شوند و عدم رسیدگی و بررسی عملکرد واقعی دستگاه در نتیجه این اعتماد. هرچند نصب این دستگاه ها امری ضروری است اما نباید به نتایج نمایش داده شده بطور کامل اعتماد کرد و این دستگاه‌ها را باید بصورت دوره‌ای بازرسی نمود.
  • اگر سیستم‌های کنترل کننده ایمنی به اندازه کافی سرعت نداشته باشند احتراق سریع و ناقص سوخت باقی مانده در فضای کوره می‌تواند باعث وقوع انفجار دیگ بخار شود.
  • همچنین دستگاه کنترل جریان سوخت نیز که دستگاه بسیار حساسی است، باید بصورت صحیح نگه‌داری شود.
  • اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات کنترلی از قبیل فشار سنج، آب نما، سوپاپ اطمینان، سکوانس یا تایمر دقیق تخلیه سوخت کوره،فتوسل و … .
  • عدم کارکرد صحیح شیرهای اطمینان از اصلی‌ترین عوامل انفجار دیگ بخار در شرایط بحرانی است. در صورت عمل‌نکردن صحیح شیر اطمینان خطر انفجار به‌شدت بالا می‌رود.
  • دستکاری و تعمیر دیگ بخار توسط افراد نا آشنا و نابلد ممکن است باعث ایجاد نقص در سیستم فنی دیگ بخار شده یا کنترل‌های ایمنی دستگاه را از کار بیندازد.
  • آیین‌نامه حفاظتی مولد بخار و دیگ‌های آب گرم حفاظت فنی و بهداشت کار رعایت شود.
  • استقرار دیگ‌ها در سازه‌های محکم و ایمن جهت کاهش تخریب و آسیب به نواحی مجاور در حین وقوع انفجار. هرگونه تعلل در این مورد ممکن است باعث بروز خطرات جبران‌ناپذیری شود.
  • نصب علائم ایمنی و هشداردهنده متناسب با نوع خطر در هر ایستگاه کاری

وظایف اپراتور قبل و بعد از انفجار دیگ بخار

  • اپراتور باید به صورت کامل آموزش دیده باشد و از تمام موارد ایمنی و آیین نامه های استاندارد موجود در زمینه دیگ بخار با خبر و آگاهی داشته باشد.
  • اپراتور نباید دستگاه را بیش از  20 دقیقه ترک نماید.
  • اپراتور باید کار با وسایل اطفا حریق را آموزش دیده باشد.
  • در صورت انفجار خونسردی خود را حفظ نماید.
  • اپراتور باید از تمام قطعات و دکمه های موجود در سیستم آگاهی داشته باشد.

نتیجه گیری

دلیل خرابی دیگ بخار بویلر صنعتی میتواند از دلایل انفجار دیگ بخار نیز محسوب شود. برای جلوگیری از ترکیدن بویلر باید دیگ بخار استاندارد از تولیدکنندگان معتبر بویلر خریداری کنید هرچند که قیمت آن بالا باشد. سپس باید توسط افراد ماهر بویلر صنعتی نصب شود. نگهداری دیگ بخار پس از نصب آن از مواردی است که باید به آن توجه ویژه ای شود. با نگهداری  صحیح علاوه بر جلوگیری از انفجار بویلر میتوانید از خراب شدن و افت کیفیت بخاردهی نیز جلوگیری کنید. آب دیگ بخار بویلر صنعتی باید مطلوب باشد اگر آب مورد استفاده در بویلر مطلوب نباشد باعث رسوب و خوردگی در آن می شود. در این خصوص میتوانید مقاله رسوب زدایی دیگ بخار و جلوگیری از خوردگی بویلر صنعتی را مطالعه کنید








بویلرانفجار بویلرخطرات بویلرنگهداری دیگ بخارخطرات دیگ بخار
مهندس کامپیوتر کارخانه بخارسازه-مدیر و سازنده انواع عروسک،کوسن در فروشگاه زیبارشاپ
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید