آموزش مهارت اولICDL (ICT)

به نام خدا:

فناوری اطلاعات و ارتباطات{ICT}مخفف Information & Communication است منظور از آن مجموعه ابزار ها و روش های لازم برای تولید.پردازش.نگهداری.توزیع و انهدام سیستم های مبتنی بر اطلاعات است.

• فصل1مفاهیم سخت افزار

سخت افزار: مفهوم سخت افزار به اجزای فیزیکی کامپیوتر شما نظیر سیستم، ماوس،صفحه کلید،مانیتور و غیره اشاره دارد.

ظرفیت:دارای دیسک های سخت با ظرفیت بالا به همراه یک حافظه کاری {RAM}زیاد.

سرعت:سریع.که سرعت آنها معمولا برحسب گیگاهرتز {GHZ} سنجیده می شود.

هزینه ها:روز به روز ارزان تر می شود.

کاربران متداول:کاربران خانگی/کاربران شرکت های بزرگ و کوچک/آموزش و پرورش/پزشکان. در واقع امروزه تقریبا همه افراد باید نحوه استفاده از یک کامپیوتر شخصی را بدانند.

• اجزای یک کامپیوتر

شما باید برخی اجزای اصلی تشکیل دهنده کامپیوتر را بشناسید از جمله:

• واحد پردازش مرکزی (CPU:Central processing Unit)
• انواع حافظه
• ابزار های ورودی و خروجی

توضیحاتی درباره CPU:

واحد پردازش مرکزی یکی از مهمترین اجزای کامپیوتر محسوب میشود. این واحد بیانگر سرعت پردازش

دستورات کامپیوتراست، سرعت CPU برحسب مگاهرتز(MHz) یا گیگاهرتز (GHz) محاسبه می شود.

بنابراین یک CPU پنتیوم 2 گیگاهرتزی بسیار سریع تر از یک CPU پنتیوم 1 گیگاهرتزی است. CPU

تمامی محاسبات درون کامپیوتر را در هنگام اجرای برنامه هایی مانند واژه پرداز، صفحه گسترده و پایگاه داده

انجام می دهد. دو شرکت AMD , Intel بزرگترین تولید کنندگان CPU شناخته شده در دنیا هستند.

یک CPU دارای اجزای زیر است:

واحد کنترل(Unit Control):واحد کنترل مسئولیت کنترل ترتیب و زمان بندی سایر اجزای CPU را بر عهده دارد.

واحد محاسبه و منطق(Unit Logic Arithmetic):این بخش محاسبات ریاضی را با استفاده از دادههای ذخیره شده در ثباتهای درون CPU انجام میدهد.

ثبات(Register):با واحد CU و ALU در ارتباط هستند حافظه های سریعی به نام ثبات در CPU وجود دارند که مستقیما و برای نگهداری داده و کنترل اجرای برنامه بکار میروند.

گذرگاه انتقال(BUS): گذرگاه انتقال(BUS)کامپیوتر، داده ها را بین حافظه و ثبات ها جابجا می کند.

حافظه RAM)Memory Access Random: RAM) یا حافظه با دسترسی تصادفی، از تعدادی خانه یا سلول تشکیل شده است و هر خانه، قابلیت نگهداری یک داده را دارد و با آدرسی منحصر به فرد مشخص میشود.هر آدرس حافظه، قابلیت نگهداری یک یا چند بایت را دارا است.حافظه باید با قابلیت دسترسی تصادفی شامل مدار های مجتمعی می باشد/ واژه تصادفی به این معنی است که امکان دسترسی به هر مقدار اطلاعات در هر زمانی بدون در نظر گرفتن موقعیت فیزیکی اطلاعات و ترتیب آنها وجود دارد.

داده های موجود در RAM قابل پاک شدن و جایگزینی با داده های دیگر هستند و هر نوع وقفه ای در جریان برق کامپیوتر موجب از بین رفتن داده های موجود در RAM می شود. استفاده از این نوع حافظه ها برای نگهداری موقت اطلاعات تا زمان پردازش یا انتقال نتایج به بیرون از رایانه و یا ذخیره در حافظه های جانبی مناسب است.

• حافظه RAM (Rom:Read only Memory)

"نوعي از حافظه است که داده ها را به طور دائم نگهداري مي کند. به آن فقط خواندني مي گويند زيرا يک بار بر روي آن مي نويسند و بارها آن را مي خوانند.ROM به حافظه غير فرار نيز معروف است، زيرا هر داده اي که در آن ذخيره شود با قطع برق سيستم پاک نمي شود. توجه داشته باشيد که RAM و ROM تناقضي با يکديگر ندارند."

• درگاه های (port) ورودی/خروجی

این درگاه ها معمولا در پشت یا اضلاع کناری کامپیوتر شما قرار دارند مانند درگاه های Fire Wire (Network)شبکه، (Parallel)موازی، (Serial)سریال، USB(Universal Seiral Bus) هستند. شما برای وصل کردن دستگاه های دیگر به کامپیوتر مثل چاپگر(Printer) ،اسکنر(Scanner )و دوربین باید کابلهای آن ها را به این درگاه ها متصل کنید.

• درگاه سریال:درگاه سریال یک سوکت اسـت کـه در پشـت کامپیوتـر قرار گرفته و بـه کمـک آن می توانید ابزارهایی مثل مودم را به کامپیوتر وصل کنید. نام آن ها معمولا ً COM1یا COM2 است.
• درگاه موازی:این درگاه نیز سوکتی است که در پشت کامپیوتر قرار گرفته و امکان متصل کردن ابزارهایی مثل چاپگر را فراهم می کند. نام آن ها معمولا LPT2 یا LPT1 است.
• درگاه شبکه:درگاه شبکه امکان اتصال کابل شبکه را فراهم می کند تا بتوانید با سایر کامپیوترهای متصل به شبکۀ محلی یا سایر کامپیوترها از طریق اینترنت ارتباط برقرار کنید.

• عملکرد کامپیوتر

{عوامل مؤثر بر عملکرد کامپیوتر}

عوامل زیادی هستند که می توانند بر عملکرد کامپیوتر شما تأثیر بگذارند. این عوامل عبارتند از سرعت CPU ،اندازۀ RAM ،نوع پردازشگر، کارت گرافیک و حافظه به علاوه تعداد برنامه های در حال اجرا. باید بدانید که تنها سرعت CPU نیست که بر عملکرد کلی کامپیوتر تأثیر می گذارد. اگر سایر اجزای کامپیوتر باعث کاهش سرعت واقعی کامپیوتر شوند، داشتن یک CPU بسیار پرسرعت بی معناست.

• پالس ساعت CPU

میدانیم که تمامی اعمال کامپیوتر به صورت گسسته و نه به صورت پیوسته انجام می پذیرد. علت اینکه ما کارها همان چیزی است که را به صورت پیوسته می بینیم این است که فاصله بین دو عمل بسیار کوتاه است. این دقیقا به آن Pulse Clock یا پالس ساعت می گوییم که سرعت پردازنده ها نیز بر این اساس اندازه گیری شده و با واحد MHz بیان می شود. مثال هنگامی که میگوییم سرعت پردازندهایMHz 800 است به این معنا است که قلب پردازنده در هر ثانیه 800 میلیون بار ضربان می کند و بین هر دو ضربان کامپیوتر هیچ کاری انجام نمیدهد.

• ظرفیت RAM

مسلما هر قدر ظرفیت حافظۀ کامپیوتر بیشتر باشد، کامپیوتر سرعت بیشتری دارد. با توجه به اینکه اطلاعات در زمان قبل از ذخیره سازی در RAM قرار دارند و همچنین نیاز سیستم عامل به RAM در زمان اجرا، میزان فضای این حافظه روی سرعت کامپیوتر تاثیر گذار است.

• سرعت دیسک سخت و سرعت ذخیره سازی

دیسک های سخت معمولا براساس سرعت زمان دسترسی به دیسک و با واحد RPM سنجیده میشوند. هر قدر این زمان دسترسی کمتر باشد، دیسک سخت داده ها را با سرعت بیشتری ذخیره یا بازیابی میکند. امروزه ظرفیت ذخیره سازی دیسک سخت روز به روز افزایش می یابد. ظرفیت ذخیره سازی دیسک سخت براسـاس گیگابایت محاسبه می شود. هر گیگابایت 1024 مگابایت(Megabyte)است.

• فضای خالی دیسک سخت

برای آنکه بیشترین استفاده را از سیستم عامل ویندوز ببرید، نه تنها به یک دیسک سخت پرسرعت نیاز دارید، بلکه باید یک دیسک سخت با مقدار فضای خالی زیاد داشته باشید. این بدان دلیل است که ویندوز دائما داده ها را میان دیسک سخت و RAM جابجا میکند. ویندوز تعداد زیادی فایل موقت(Files Temporary)می سازد تا از آن ها برای مدیریت برنامه های شما استفاده نماید. در واقع اگر دیسک سخت کامپیوتر شما فضای خالی کمی داشته باشد ویندوز به هیچ وجه نمی تواند برنامه های شما را اجرا کند.

سرعت های CPU:
سرعت فرکانس عملیاتی CPU) Frequency Operating ) براساس مگاهرتز (MHz)یا گیگاهرتز (GHz) سنجیده می شود. هر قدر این رقم بیشتر باشد، سرعت اجرای دستورات در CPU بیشتر است. اولین کامپیوتر شخصی IBM) PC) که در سال 1981 تولید شد 770/4 مگاهرتز سرعت داشت، در حالیکه کامپیوترهای امروزی تا 4000 مگاهرتز (4 گیگاهرتز)سرعت دارند و این نشان دهندۀ پیشرفت فراوان در این زمینه است.

• دیسک سخت داخلی:

تمام کامپیوترها دارای یک دیسک سخت داخلی هستندکه سیستم عامل (مانند ویندوز) و سایر داده ها در آن ذخیره می شوند. هنگامی که شما برنامه های جدیدی را نصب می کنید، اطلاعات این برنامه ها از داخل CD یا DVD بر روی دیسک سخت داخلی ذخیره می شوند.

• دیسک سخت خارجی:

همانطور که از نامش پیداست این نوع دیسک سخت، حافظه ثانویه ای است که می توان آن را به کامپیوتر وصل کرد. دیسک های سخت معمولا ً از طریق کابل USB به کامپیوتر خارجی متصل می شوند. آن ها سرعت و ظرفیت های مختلفی دارند و ابزارهای ایده آلی برای پشتیبان گیری از داده هایی مثل عکس یا فیلم می باشند.

بیشتر کامپیوترها دارای درایو ROM–CD(حافظۀ فقط خواندنی- لوح فشرد) هستند. دیسک های ROM–CD حاوی داده های کامپیوتری می باشند. مزیت ROM–CD این است که می تواند حجم زیادی از داده معادل ظرفیت ذخیره سازی بیش از 450 فالپی دیسک برابر 650 مگابایت را در خود نگه دارد.

• ابزار های ورودی و خروجی سیستم

ابزار های ورودی شامل: صفحه کلید/ماوس/اسکنر/گوی های چرخان/پد لمسی/دسته بازی/دوربین وب و دیجیتال/ میکروفن/قلم نوری

ابزار های خروجی شامل:مانیتور/ویدیو پروژکتور/بلندگو و هدفون/چاپگر

بعضی از ابزار هم ورودی اند و هم خروجی مانند:مودم/صفحه لمسی و...

چاپگر: چاپگر یا پرینتر یکی دیگر از دستگاه های خروجی است که متن یا تصویر ایجاد شده به وسیله کامپیوتر را بر روی کاغذ یا ماده مشابه دیگری چاپ میکند. متداولترین نوع چاپگرها، جوهر افشان و لیزری هستند که دارای نوع رنگی نیز می باشند.

• فصل 2 مفاهیم نرم افزار
• نرم افزار چیست؟

به مجموعه ای از برنامه ها که کنترل و هماهنگی فعالیت های سخت افزاری کامپیوتر و هدایت و پردازش داده ها را بر عهده دارد نرم افزار گفته می شود.

نرم افزار ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

مورد1- نرم افزار های سیستمی:

نرم افزار های سیستمی با سخت افزار های سیستم ارتباط مستقیم دارند و عملیات مربوط به سخت افزار توسط نرم افزار ها هدایت و کنترل می شود.

این نرم افزار ها به چند دسته تقسیم می شوند:

1-سیستم عامل OS

2-کامپایلر یا مترجم های زبان های برنامه نویسی Compiler

3-برنامه کمکیUtility

مورد2- نرم افزار های کاربردی:

برای انجام کار های خاص برای کاربران تولید می شوند‌. مانند برنامه photoshop که برای کار های گرافیکی یا Word که برای تایپ و مستند سازی هستند و...

▪️ سیستم عامل چیست؟

سیستم عامل نرم افزار خاصی است که هنگام روشن کردن کامپیوتر به طور خودکار در حافظه سیستم بارگذاری می شود. سیستم عامل به شما کمک می کند که بدون نیاز به یاد گرفتن تمامی جزئیات مربوط به نحوه عملکرد سخت افزار، از تمام امکانات پیشرفته یک کامپیوتر مدرن استفاده کنید.

نمونه هایی از برنامه های کاربردی که در آموزش های فصل بعد به آن می‌پردازیم شامل:برنامه واژه پرداز(برای تولید نامه ها، یادداشت ها و...)/صفحه گسترده(برای انجام محاسبات و کار با اعداد)/پایگاه داده(برای سازماندهی مقادیر زیاد اطلاعات)/برنامه های بازی و برنامه های گرافیکی(برای ایجاد تصاویر،تبلیغات،کتاب های راهنما و...)

▪️ گزینه های دسترسی برای ارتقای قابلیت های استفاده از کامپیوتر وجود دارد:

▪️ نرم افزار تشخیص صوت (Voice Recognition):به کمک این نرم افزار تشخیص صوت می توانید با کامپیوتر صحبت کنید و فرمان ها و جملات ساده را به آن منتقل کنید.

▪️ نرم افزار صفحه خوان(Screen Magnifier):امروزه با پیشرفت علم در عرصه برنامه نویسی ابزار ها و برنامه های کمکی بسیاری در اختیار نابینایان قرار گرفته است. این برنامه ها همانند یک منشی برای نابینایان عمل کرده و می توانند اطلاعاتی را که آن ها نیاز دارند به صوت یا بریل تبدیل کنند که معروف ترین آن ها می توان به نرم افزار Jaws اشاره کرد که در ایران تقریبا همه از آن استفاده می کنند و نرم افزارهای دیگری مثل Screen Reader اشاره کرد‌.

⁉️راهنما انجام فعالیت⁉️

اگر تمایل به استفاده از برنامه های تبدیل متن به گفتار را دارید،می توانید از Narrator ویندوز استفاده کنید. بدین منظور به ترتیب مراحل زیر را طی کنید:

Start ➡️ All programs➡️ Accessories ➡️ Ease of Access ➡️ Narrator

کلیک فرمایید.

زمانی که برنامه راه اندازی شد،این برنامه فوراً شروع به خواندن محتویات متن کادر محاوره ای خود می کند(به دلیل اینکه پنجره فعال پنجره خود نرم افزار Microsoft Narrator است) و پس از اینکه پنجره فعال ویندوز تغییر کرد شروع به خواندن محتویات پنجره فعال جدید می کند.

▪️ نرم افزار بزرگ نمایی(Magnifier)صفحه نمایش:برای برخی کاربران که دچار خستگی چشم شده اند تنها بزرگ کردن اندازه آیتم های روی صفحه نمایش کافی نیست. برای رفع این مشکل ویندوز دارای ویژگی به نام Microsoft Magnifier است که نمای بزرگ شده ای از صفحه نمایش را در حالت های نمایش مختلف ارائه می دهد.

⁉️راهنما انجام فعالیت⁉️

به منظور استفاده از آن به ترتیب مراحل زیر را طی کنید:

Start ➡️ All programs ➡️Accessories ➡️ Ease of Access ➡️ Magnifier

کلیک فرمایید.

دراین برنامه قابلیت تنظیم بزرگنمایی در ابعاد ۱۰۰ درصد تا ۱۶۰۰درصد را دارد.همچنین به منظور دسترسی سریع به این برنامه،روی آیکن برنامه Magnifier کلیک راست کرده و میانبری(Create shortcut) برای آن ایجاد کنید.

▪️برنامه صفحه کلید نرم‌افزاری(on-screen Keyboard):این صفحه کلید همانند صفحه کلید سخت افزاری است و با این تفاوت که فیزیکی نبوده و روی صفحه نمایش نشان داده می شود.این صفحه کلید برای افرادی که نمی توانند از صفحه کلید فیزیکی استفاده کنند،طراحی شده است.

⁉️راهنما انجام فعالیت⁉️

به منظور استفاده از این صفحه کلید به ترتیب مراحل زیر را طی کنید:

Start ➡️ All programs ➡️ Accessories ➡️ Ease of Access ➡️ on-screen keyboard

کلیک فرمایید.

که شکل آن در تصویر زیر مشاهده می کنید.

فصل 3 مفاهیم شبکه

▪ شبکه چیست؟شبکه های کامپیوتری مجموعه ای از کامپیوتر های مستقل متصل به یکدیگرند که با هم در ارتباط بوده و تبادل داده می کنند.منظور از متصل بودن یعنی اینکه این کامپیوتر ها از طریق یک رسانه فیزیکی مانند کابل،فیبر نوری،ماهواره ها و... به همدیگر وصل هستند.

هدف از ایجاد شبکه؛

۱-استفاده از منابع مشترک (اطلاعات،نرم افزارها و سخت افزارها)

۲- حذف محدودیت های جغرافیایی

۳- تبادل سریعتر و دقیق تر اطلاعات

۴- افزایش امنیت

▪️ تقسیم بندی شبکه از لحاظ موقعیت جغرافیایی که شامل سه قسمت:

۱-شبکه های محلی یا(Local Area Network)LAN

▪️ شبکه های محلی(LAN):یک شبکه رایانه ای است که محدوده جغرافیایی کوچکی مانند خانه،یک دفتر کار یا گروهی از ساختمان ها را پوشش می دهد.

۲- شبکه های شهری یا(Metropolitan Area Network)MAN

▪️ شبکه های شهری(MAN):یک شبکه شهری برای ناحیه جغرافیایی بزرگ تر از یک شبکه محلی بهینه شده است و از حد چندین بلوک ساختمانی تا گستره یک شهر را می توان شامل شود. سرعت شبکه شهری نیز مانند شبکه های محلی می تواند بسته به کانال های ارتباطی از حدود متوسط تا سرعت بالا تغییر کند.

۳-شبکه های گسترده یا جهانی یا(Wide Area Network)WAN
▪️شبکه گسترده(WAN):به شبکه ای گفته می شود که از لحاظ اندازه به مناطق جغرافیایی بزرگی تقسیم می شود به عنوان مثال اینترنت یک شبکه WANعمومی است.

▪️ اینترنت(Internet):یک شبکه کامپیوتری بسیار بزرگ در سراسر جهان می باشد که میلیون ها کامپیوتر را از طریق خطوط تلفن،فیبر نوری و خطوط ماهواره‌ای به یکدیگر متصل کرده است.اینترنت در برگیرنده منابع اطلاعاتی و خدمات گسترده ای است که برجسته ترین آنها وب جهان گستر(WWW:World Wide Web) و پست الکترونیکی(e-mail) هستند.

⁉️نکته⁉️ اینترنت شامل کلیه سخت افزار ها و نرم افزارهایی است که در کنار هم آن را تشکیل می‌دهند و در کنار این ها WWW یا تار جهان گستر یا به اختصار وب نیز یکی از اجزاء مهم تشکیل دهنده اینترنت محسوب می‌شود.

▪️اکسترانت(Extranet):اکسترانت بخشی از یک شبکه اینترانت است که توسط افراد خارج از سازمان قابل دسترسی می باشد، اکسترانت روشی مناسب برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات در بین شرکای تجاری است.

▪️گزینه های اتصال به اینترنت:

۱- خط تلفن:

متداول ترین نوع اتصال به اینترنت است.کامپیوتر شما به یک مودم وصل می شود و مودم نیز به یک خط تلفن متصل شده است. شما می توانید از طریق خط تلفن از اتصال Dial-up یا باند پهن استفاده نمایید.

۲-کابل:

کابلی که کانال های تلویزیونی را ارائه می‌کند می تواند امکان اتصال اینترنتی را نیز فراهم کند. معمولا کابل ها سرعت دسترسی بالایی را فراهم می‌کنند.

۳- تلفن همراه:

این روش هزینه بسیار سنگینی دارد و بیشتر مورد توجه کاربران جوان میباشد. اتصال از طریق گوشی های همراه به ویژه ای که برای اتصال به اینترنت طراحی شده اند،صورت می گیرد. صفحه نمایش گوشی های همراه بسیار زیبا است،بنابراین اطلاعات مفیدی که می‌توان از طریق آن ها مشاهده کرد بسیار محدود است.

فصل4 امنیت سیستم

▪️امنیت؛

• نام کاربری و رمز عبور ورود به کامپیوتر :

۱-رمز عبور:با تعیین کردن رمز عبور برای کامپیوتر، سایر کاربرانی که رمز را نمی دانند، اجازه دسترسی به آن را نخواهد داشت. لذا نباید رمز عبور خود را به کسی بدهید.

۲-نام کاربری و رمز عبور:از نام کاربری معمولاً برای وارد شدن به یک کامپیوتر یا شبکه کامپیوتری استفاده می‌شود. این نام کاربری متعلق به شماست و هویت شما را به شبکه تعریف می کند. به علاوه شما از یک رمز عبور نیز در کنار نام کاربری استفاده می کنید که فقط شما می دانید.

⁉️نکته⁉️ گرفتن پشتیبان و نگهداری داده ها در نزدیکی کامپیوتر به هيچ وجه روش خوبی نیست؛ اگر فردی کامپیوتر شما را بدزدد، احتمالاً پشتیبان های شما هم به سرقت خواهد برد یا اگر آتش سوزی بشود پشتیبان ها ممکن است از دست برود!!!!!!

▪️دیوار آتش(Firewall):دیوار آتش سیستمی است که شبکه شما را از دسترسی کاربران غیر مجاز محافظت می‌کند. دیواره آتش می تواند از طریق نرم افزار، سخت افزار یا ترکیبی از هر دو پیاده سازی شود. اگر برای اتصال اینترنت از اتصال باند پهن استفاده می کنید، استفاده از یک دیوار آتش برای جلوگیری از ورود افراد سودجو به مقصد هک کردن کامپیوتر شما امری حیاطی است.

▪️محافظت کامپیوتر از ویروس های کامپیوتری:

۱-امن ترین روش استفاده از کامپیوتر این است که به شبکه های محلی و یا اینترنت وصل نشوید. در این حالت کامپیوتر شما مستقل( Stand Alone) است. بعلاوه اگر دیسک هایی را که در کامپیوتر های دیگر استفاده شده اند، در این کامپیوتر قرار ندهید، این کامپیوتر درمقابل هر نوع نفوذ و حمله ای از طرف ویروس ها مصون خواهد بود.

۲- همیشه مطمئن شوید که برای دسترسی به تمام کامپیوتر ها نام کاربری و رمز عبور در خواست می شود.

۳- و اینکه همه کد های نرم افزاری کمکی امنیتی(Security Patch) که مایکروسافت ارائه کرده است، روی کامپیوتر ها اعمال شده باشند.

⁉️نکته مهم⁉️

نرم‌افزار ضد ویروس فقط ویروس هایی را پیدا می کند که آن ها را می شناسد. بنابراین باید نرم‌افزار ضد ویروس خود را به روزرسانی کنید تا بتواند ویروس های جدیدی را که دائماً در حال تولید هستند،پیدا کند.

امیدوارم از این پست استفاده کنید و سطح سواد نرم افزار خود را بالا ببرید

ممنونم از توجه شما کاربر گرامی منتظر پست های بیشتر از هفت مهارت ICDL باشید?

وبسایت ما رو دنبال و نظرات خود را درباره آموزش مطرح کنید.