استاندارد حسابداری صورتهای مالی تلفيقی و حسابداری سرمايه گذاری در واحدهای تجاری فرعی

1) استاندارد حسابداری شماره 18 با عنوان صورتهای مالی تلفیقی و حسابداری سرمای ه گذاری ) در واحدها ی تجاری فرع ی كه درتیرماه 1385 توسط مجمع عمومی سازمان حسابرسی تصویب شده است ، جایگزین استاندارد حسابداری شماره 18 قبلی می شود و الزامات آن 1385 و بعد از آن شروع می شود، /1/ در مورد صورتهای مالی كه دوره مالی آنها از تاریخ 1 لازم الاجراست.

دلایل تجدید نظر در استاندارد

2) این تجدیدنظر با هدف هماهنگی بیشتر با استانداردهای بین المللی حسابداری و بهبود استاندارد قبلی، انجام شده است.

تغییرات اصلی

3) طبق استاندارد قبلی واحدهای تجاری اصلی كه بیش از 90 درصد سهام آنها دراختیار واحد تجاری اصلی دیگر بود درصورت كسب موافقت سا یر صاحبان سهام ، ملزم به ارائه صورتهای مالی تلفیقی نبودند . شرط 90 درصد در استاندارد جدید حذف شده اما شرایط دیگری طبق بند 6 استاندارد اضافه شده است.

4) عدم الزام به تهیه صورتهای مالی تلفیقی درصورت وجود محدودیت شدید و بلندمدت، دراین استاندارد حذف شده است، ز یرا اگر محدودیت منجر به از دست دادن كنترل شود ، واحد سرمایه پذیر با تعریف واحد تجاری فرعی انطباق ندارد و درنتیجه مشمول تلفیق نمی شود. اما چنانچه علیرغم وجود محدودیت ، كنترل كماكان برقرار باشد ، واحد تجاری اصلی باید صورتهای مالی تلفیقی تهیه كند.

5) در استا ندارد تجدیدنظر شده ، سهم اقلیت براساس ارزش منصفانه خالص داراییهای قابل تشخیص واحد تجاری فرعی در تاریخ تحصیل محاسبه می شود. در استاندارد قبلی ، سهم اقلیت براساس مبلغ دفتری محاسبه می شد.

6) برای انعكاس سرمایه گذاری در واحد تجاری فرعی در صورتهای مالی جداگا نه، روش ارزش ویژه از این به بعد مجاز نخواهد بود. در استاندارد قبلی استفاده از این روش مجاز بود.

هدف

1 . هدف این استاندارد، الزام واحدهای تجاری اصلی به تهیه صورتهای مالی تلفیقی به منظور ارائه اطلاعات مالی درباره فعالیتهای اقتصادی گروه واحدهای تجاری است ، به گونه ای كه منابع تحت كنترل گروه ، تعهدات گروه و نتایج كسب شده از طریق بكارگیری منابع گروه را به عنوان یك شخصیت اقتصادی واحد نشان دهد . این استاندارد با فرض این كه واحدهای تجاری عضو گروه ، شركت سهامی هستند تنظیم شده است اما الزامات آن در مورد سایر انواع واحدهای تجاری نیز كاربرد دارد.

دامنه كاربرد

2 . این استاندارد باید در تهیه و ارائه صورتهای مالی تلفیقی گروه و همچنین حسابداری سرمایه گذاری در واحدهای تجاری فرعی به منظور انعكاس در صورتهای مالی جداگانه بكار رود.

3 . این استاندارد ، حسابداری تركیبهای تجاری و آثار آن بر تلفیق ، شامل سرقفلی ناشی از تركیب (به استاندارد حسابداری شماره 19 مراجعه شود) را دربر نمی گیرد.

تعاریف

4 . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بكار رفته است :

• تلفیق : فرایند تعدیل و تركیب اطلاعات صورتهای مالی جداگانه یك واحد تجار ی اصلی و صورتهای مالی واحدهای تجاری فرعی آ ن به منظور تهیه صورتهای مالی تلفیقی است كه اطلاعات مالی گروه را به عنوان شخصیت اقتصادی واحد ارائه می كند.
• سهم اقلیت : آن بخش از سود یا زیان و خالص داراییهای یك واحد تجاری فرعی، با درنظر گرفتن تعدیلات تلفیقی، كه قابل انتساب به سهامی است كه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طریق واحدهای تجاری فرعی دیگر، به واحد تجاری اصلی تعلق ندارد.
• صورتهای مالی تلفیقی : صورتهای مالی یك گروه است كه آن گروه به عنوان یك شخصیت اقتصادی واحد محسوب می شود.
• صورتهای مالی جداگانه : صورتهای مالی كه توسط واحد تجاری اصلی ارائه می شود و در آن سرمایه گذاریها براساس منافع مالكانه مستقیم و نه برمبنای نتایج عملیات وخالص داراییهای واحد سرمایه پذیر به حساب گرفته می شود.
• كنترل : توانایی راهبری سیاستهای مالی و عملیاتی یك واحد تجاری به منظور كسب منافع از فعالیتهای آن .
• گروه : واحد تجاری اصلی و كلیه واحدهای تجاری فرعی آن .
• واحد تجاری اصلی : یك واحد تجاری كه دارای یك یا چند واحد تجاری فرعی است .
• واحد تجاری فرعی : یك واحد تجاری كه تحت كنترل واحد تجاری دیگری ( واحد تجاری اصلی ) است .

ارائه صورتهای مالی تلفیقی

5 . هر واحد تجار ی اصلی ، غیر از واحدهای تجاری اصلی یاد شده در بند 6، باید صورتهای مالی تلفیقی را تهیه و صورتهای مالی جداگانه خود را همراه آن ارائه كند.

6 . یك واحد تجاری اصلی تنها د ر صورت وجود تمام شرایط زیر، ملزم به ارائه صورتهای مالی تلفیقی نیست :

الف . واحد مزبور، خود واحد تجاری فرعی و تماماً متعلق به واحد تجاری اصلی دیگر باشد یا واحد تجاری فرعی یك واحد دیگر با مالكیت كمتر از 100 درصد سهام باشد اما سایر صاحبان سهام، علیرغم آگاهی از قصد واحد تجاری اصلی برای عدم ارائه صورتهای مالی تلفیقی، مخالفت خود را اعلام نكرده باشند.

ب . سهام یا سایر اوراق بهادار آن واحد در بورس اوراق بهادار یا سایر بازارهای در دسترس عموم، معامله نشود.

ج . واحد مزبور برای عرضه هرگونه اوراق بهادار به عموم، صورتهای مالی خود را به هیئت پذیرش بورس اوراق بهادار یا سایر مراجع قانونی تحویل نداده یا درجریان تحویل آن نباشد.

د . واحد تجاری اصلی نهایی یا میانی آن واحد، صورتهای مالی تلفیقی قابل دسترس برای استفاده عمومی را براساس استانداردهای حسابداری تهیه كند.

برای مشاهده مقاله کامل آموزش حسابداری مراجعه کنید.