آناتومی
در میان هر دو مهره (استخوان) ستون فقرات یک دیسک بین مهره ای وجود دارد. صفحه ای متشکل از الیاف که قابلیت ضربه گیری دارد. صفحات انتهایی (endplates) مهره ها را ردیف کرده و به نگه داشتن دیسک ها در محل خود کمک می کنند. هر دیسک یک نوار تایر مانند در روی خود، به نام حلقه ی فیبری دارد که یک ماده ی ژل مانند به نام نوکلئوس پالپوزوس (هسته ی دیسک) را احاطه می کند. رشته های عصبی از طریق مسیر های کوچکی که بین مهره ها و دیسک ها قرار دارد، از کانال نخاعی خارج می شوند. گردن درد و دیگر علائم هنگامی ظاهر می شوند که دیسک بین مهره ای آسیب دیده، به کانال نخاعی یا به ریشه های عصبی فشار وارد کند.
فتق دیسک مهره گردن هنگامی رخ می دهد که حلقه فیبری ترک برداشته یا شکافته شود و بدین صورت به نوکلئوس پالپوزوس (هسته ی دیسک) اجازه ی خروج دهد. این عارضه فتق هسته ی دیسک (HNP) یا فتق دیسک گفته می شود.
فتق دیسک می تواند در هر قسمتی از ستون مهره ها اتفاق بیفتد. هنگامی که فتق دیسک اتفاق می‌افتد، یعنی قسمتی از هسته دیسک ، حلقه را سوراخ کرده و به بیرون آن انتشار پیدا می کند، باعث فشار به عصب مجاور می شود، فتق دیسک می تواند در هر بخشی از ستون فقرات رخ دهد، می تواند یک عصب مجاور را تحریک کند. بسته به جایی که دیسک دچار فتق شده است ، می تواند منجر به درد ، بی حسی یا ضعف در بازو یا پا شود.
علائم و نشانه ها بستگی به محلی است (مثلاً آیا دیسک بین مهره ۴ و ۵ پاره شده است یا دیسک بین مهره ۵ و ۶ ) که پارگی دیسک اتفاق افتاده است. از طرفی علائم دیسک بستگی به میزان فشاری دارد که بر روی یک ریشه عصبی وارد می کند. هر چه فشاری که بر روی رشته عصبی وارد می شود بیشتر باشد علائم ایجاد شده بیشتر است. یا اگر بیمار از قبل تنگی کانال نخاعی داشته باشد علائمی که فشار دیسک ایجاد می کند بیشتر است . دیسک گردن اغلب یک طرفه پاره می شود مثلاً در طرف راست یا چپ علامت می دهد. ولی موارد دوطرفه نیز دیده می شود.
دیسک ها به دلیل آسیب دیدگی و بلند کردن نامناسب اجسام سنگین دچار برآمدگی یا فتق یا پارگی می شوند. یا گاهی خود به خود بدون اینکه هيچ فشاری به آنها ایجاد شوند، پاره می شوند. افزایش سن نقش مهمی در ایجاد دیسک دارد. هرچه پیرتر می شوید ، دیسک های شما خشک می شوند و سخت می شوند. دیواره بیرونی سفت و سخت دیسک ممکن است ضعیف شود. هسته ژل مانند ممکن است از طریق پارگی دیواره دیسک بیرون زده شود و با فشار یا فقط تماس با عصب باعث درد شود. ژنتیک ، سیگار کشیدن و تعدادی از فعالیت های شغلی و تفریحی منجر به ساییدگی دیسک می شود.
بیماری دیسک گردن معمولاً با درد و مشکل حرکتی گردن ظاهر می شود. گاهی اوقات، درد وجود ندارد یا ممکن است درد در گردن نباشد، بلکه این درد در بازوها، دست‌ها یا انگشتان احساس شود.
از دیگر علائم دیسک گردن، اسپاسم عضلانی است که عضلات اطراف گردن و شانه ها معمولاً منقبض می شوند. این رخداد باعث سفت و دردناک شدن کل ناحیه اطراف گردن میشود.
حرکات گردن اغلب به دلیل درد گردن و اسپاسم عضلانی تحت تاثیر قرار می گیرد. درد و ناراحتی ممکن است هنگام بالا و پایین کردن گردن یا چرخاندن سر به طرفین احساس شود، بنابراین حرکات گردن کاهش می یابد. محدود کردن یا تغییر در دامنه حرکتی می تواند آزار دهنده باشد و حتی روی فعالیت های روزانه نیز تأثیر بگذارد.
به غیر از درد، فشردگی عصب به دلیل بیماری دیسک گردن می‌تواند منجر به علائم دیگری مانند گزگز، بی‌حسی و سوزن‌هایی مانند احساس در بازوها، دست‌ها و انگشتان شود. این رادیکولوپاتی دهانه رحم نیز نامیده می شود، زیرا اعصاب تامین کننده این قسمت ها فشرده و باعث درد و احساس سوزن سوزن شدن می شوند. گاهی اوقات، احساس سوزش، ضعف یا مشکل در هماهنگی ممکن است در بازوها و دست ها نیز مشاهده شود.
گاهی نیز ممکن است سرگیجه احساس شود. فعالیت بدنی، حرکات تند گردن و مسافرت می تواند درد گردن را تشدید کند. درد و سایر علائم اغلب با دراز کشیدن به پشت و استراحت دادن به گردن و بازوها تسکین می یابد.
به معنی تغییرات دژنراتیو یا “ساییده شدن” دیسک های ستون فقرات گردنی، به عنوان بخشی طبیعی از فرآیند افزایش سن می باشد.
اغلب اوقات، بیماری دژنراتیو دیسک گردن هیچ علامتی ندارد. با این حال، علائم آن، در صورت بروز، معمولاً شامل درد و سفتی در گردن است که با حرکت بدتر می شود. علاوه بر این، پیشرفت تغییرات دژنراتیو ستون فقرات با افزایش سن (به ویژه، باریک شدن فضای بین دیسک‌ها و تشکیل خار استخوان)، ممکن است سبب فشرده شدن ریشه‌های عصب نخاعی و بروز علائم گردن درد گردد.
این فشردگی (رادیکولوپاتی گردنی)، می تواند باعث بروز علائم بی حسی، گزگز و ضعف در بازوها و دست ها شود. اگر اعصاب نخاعی فشرده شوند (در نتیجه تغییرات دژنراتیو)، ممکن است فرد دچار مشکل در راه رفتن، مشکلات تعادلی یا اختلال عملکرد مثانه روده گردد. به این وضعیت میلوپاتی گردنی می گویند.
1-انحطاط دیسک: تغییرات شیمیایی مربوط به پیری موجب میشود دیسک‌ها ضعیف شوند، اما بدون فتق.
2-افتادگی: شکل یا موقعیت دیسک با تغییرات جزئی در کانال نخاعی تغییر می‌کند. همچنین برآمدگی یا جلو آمدگی نامیده میشود.
3-بیرون زدگی: هسته گوشتی ژل مانند از طریق دیواره تایری شکل (فیبروز حلقه ای) بیرون می‌آید اما درون دیسک باقی می‌ماند.
4-جدایی بافت دیسک یا دیسک جدا شده: هسته خمیری از فیبروز حلقه ای عبور می‌کند و در خارج از دیسک در کانال نخاعی (HNP) قرار می‌گیرد.
تشخیص فتق دیسک گردن با یک معاینه فیزیکی کامل گردن، دست‌ها و اندام‌های پایینی شروع میشود. پزشک ستون فقرات، گردن بیمار را برای بررسی انعطاف پذیری، دامنه حرکتی و علائمی که درگیر شدن ریشه‌های عصبی یا نخاع توسط فتق دیسک را نشان می‌دهد، مورد بررسی قرار می‌دهد. ممکن است از بیمار خواسته شود که نموداری را پر کند که در آن علائم درد، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف خود را نشان می‌دهد.
پس از معاینه اولیه، برای تشخیص بهتر فتق دیسک گردنی بهتر است از آزمایشات تشخیصی خاصی استفاده شود.
ام ار ای
بهترین تست برای تشخیص فتق دیسک، اسکن ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) است. اسکن MRI می‌تواند هر گونه چرخش عصب ناشی از فتق دیسک گردنی را نشان دهد. ام آر آی به علت خطر پایین و عدم تهاجمی بودن روش، کیفیت تصویر، برای ارزیابی فتق دیسک گردن انتخابی بسیار عالی است.
نوار عصب عضله
نوار عصب عضله برای تشخیص فشار دیسک گردن بر روی عصب ها بسیار تست مهم و حائز اهمیتی است . وجود علائم Axonal Loss (آسیب رشته‌های آسیبی) در تست عصب دست و گردن به نفع ضعف پیشرونده عصبی و عدم امکان درمان غیر جراحی می باشد .
سی تی اسکن
اسکن کامپیوتری پرتونگاری مقطعی (سی تی اسکن) تصویر برداری با استفاده از اشعه ایکس می‌باشد که در مشخص کردن بیرون زدگی دیسک گردن تاثیر بسزایی دارد.
میلوگرام
میلوگرام نوعی تصویر برداری اشعه ایکس از کانال ستون فقرات (همراه با تزریق یک ماده شفاف‌کننده فضاهای نخاعی)؛ که می‌تواند فشار روی نخاع یا اعصاب در اثر فتق دیسک، فرو رفتن استخوان یا تومور را نشان دهد.
درمان دیسک گردن، بسته به شدت و ضعف عارضه و میزان حاد بودن علائم دیسک گردن متفاوت بوده و بهترین پزشک متخصص دیسک گردن راه های درمانی متنوعی را به شما پیشنهاد می دهد. که اولویت روش های درمان از روش های غیر تهاجمی شروع شده و عمل جراحی آخرین انتخاب می باشد. می توان از جمله روش های درمان دیسک گردن به موارد زیر اشاره کرد:
دیسک گردن اگر خفیف باشد با استراحت، ورزش مناسب دیسک گردن ، زندگی بدون استرس، داروهای مسکن و فیزیوتراپی درمان می شود. با این حال، اگر درد گردن و بازو، علی رغم دارو و فیزیوتراپی، حل نشده باشد، اگر بیماران در بازوها بی حسی وضعف قدرت داشته باشند، ممکن است بیمار با جراحی درمان شود. امروزه جراحی دیسک گردن با موفقیت بیشتر انجام می شود. درمان میکروجراحی در دیسک گردن، که باعث اختلالات خواب و کاهش کیفیت زندگی می شود، امکان پذیر است. با استفاده از روش میکروجراحی، شکایت موجود بیمار از بین می رود و کیفیت زندگی که به علت درد کاهش یافته بود افزایش می یابد.
